Οι αριθμοί που ίσως βάλουν τρικλοποδιά στην υποψηφιότητα Βέμπερ για την προεδρία της Κομισιόν

Ο Μάνφρεντ Βέμπερ, ο επικεφαλής του ψηφοδελτίου του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (ΕΛΚ), θα κληθεί να ξεπεράσει πολλά εμπόδια για να εξασφαλίσει την προεδρία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ιδίως την εναντίωση του προέδρου της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν.

Έχει επίσης μπροστά του μια δύσκολη πολιτική εξίσωση, καθώς το κεντροδεξιό ΕΛΚ βγήκε εξασθενημένο από τις ευρωεκλογές της περασμένης εβδομάδας.

Για να καταλάβει την προεδρία της Κομισιόν, ένας υποψήφιος ή μια υποψήφια θα πρέπει να λάβει την πλειοψηφία των ψήφων στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και ταυτόχρονα να εξασφαλίσει την υποστήριξη τουλάχιστον 21 από τα 28 κράτη μέλη, με προϋπόθεση ότι αυτά τα κράτη μέλη αντιπροσωπεύουν τουλάχιστον το 65% του συνολικού πληθυσμού της ΕΕ.

Αυτή τη στιγμή, εννέα από τους αρχηγούς των κρατών και των κυβερνήσεων της ΕΕ χαρακτηρίζονται φιλελεύθεροι και πολλοί από αυτούς υποστηρίζουν την επίτροπο Μαργκρέτε Βεστάγκερ από τη Δανία.

Οκτώ ανήκουν στο στρατόπεδο της κεντροδεξιάς, αν αφαιρεθεί από την εικόνα ο πρωθυπουργός της Ουγγαρίας Βίκτορ Όρμπαν. Ο εθνικιστής δεξιός πολιτικός έχει ξεκαθαρίσει πως δεν πρόκειται να υποστηρίξει την υποψηφιότητα του Βέμπερ, έπειτα από μια σειρά σφοδρών συγκρούσεων.

Πέντε ηγέτες ανήκουν στην κεντροαριστερά και υποστηρίζουν τον επικεφαλής του ψηφοδελτίου των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών, τον Φρανς Τίμερμανς (Ολλανδία). Ο πρωθυπουργός της Ελλάδας Αλέξης Τσίπρας έχει ήδη αποκλείσει το ενδεχόμενο να ταχθεί υπέρ του Βέμπερ.

Στο ΕΚ, ο υποψήφιος ή η υποψήφια χρειάζεται 376 από τις 751 έδρες. Εάν το ΕΛΚ κατάφερνε να συνεννοηθεί με τους Σοσιαλιστές και τους Πράσινους, θα εξασφάλιζε οριακή πλειοψηφία, η οποία θα βασιζόταν – κάτι άβολο και ενοχλητικό για πολλούς – στις ψήφους των βρετανών ευρωβουλευτών, που θα αποχωρήσουν όταν το Brexit ολοκληρωθεί.

Αν πάντως η πλειοψηφία στο ΕΚ ταχθεί υπέρ του Βέμπερ, αυτό ίσως πείσει τους ηγέτες της ΕΕ να συμφωνήσουν να του ανατεθεί η προεδρία της Κομισιόν, πιθανόν στο πλαίσιο μιας ευρύτερης συμφωνίας για το πώς θα μοιραστούν τα κορυφαία αξιώματα στους ευρωπαϊκούς θεσμούς-κλειδιά.

Το συνολικό πακέτο πρέπει να εμφανίζει ισορροπία μεταξύ γεωγραφικής και πολιτικής προέλευσης, αλλά και μεταξύ των φύλων.

Τα υπόλοιπα αξιώματα για τα οποία θα διεξαχθεί η διαπραγμάτευση είναι η προεδρία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, η προεδρία της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, η προεδρία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, αλλά και το αξίωμα του ή της επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας.

Εντολή στον Τουσκ

Οι ηγέτες των κρατών-μελών της ΕΕ έδωσαν στον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ την εντολή να ηγηθεί των διαπραγματεύσεων για να οριστεί ο επόμενος ή η επόμενη πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, δήλωσε η καγκελάριος της Γερμανίας Άνγκελα Μέρκελ.

Ο Τουσκ καλείται να συντονίσει τη διαπραγμάτευση των 28, αλλά και να διεξαγάγει συνομιλίες με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Στόχος είναι να έχει υπάρξει συμφωνία για τον υποψήφιο ή την υποψήφια πριν από την προσεχή σύνοδο κορυφής (20ή-21η Ιουνίου).

Η Μέρκελ επέμεινε στο ότι ο διάλογος πρέπει να διεξαχθεί με σεβασμό, ώστε να προασπιστεί η δυνατότητα της ΕΕ να λαμβάνει κοινές αποφάσεις στο μέλλον.

«Πρέπει να εξασφαλίσουμε ότι δεν θα ανοίξουμε πληγές σε εκείνους που μπορεί να μη συμφωνούν» με την υποψηφιότητα που θα προταθεί, υπογράμμισε η καγκελάριος της Γερμανίας.

Από την πλευρά του, ο Ντόναλντ Τουσκ ξεκαθάρισε ότι ο υποψήφιος ή η υποψήφια για την θέση του προέδρου της Κομισιόν δεν πρέπει οπωσδήποτε να είναι επικεφαλής ψηφοδελτίου – Spitzenkandidat, κατά τον γερμανικό όρο που χρησιμοποιείται στις Βρυξέλλες σε αυτό το συγκείμενο – κάποιας από τις πολιτικές ομάδες που θα καταλάβουν τις περισσότερες έδρες στο επόμενο ΕΚ.

«Δεν μπορεί να υπάρξει αυτοματισμός» στη διαδικασία επιλογής, είπε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου μετά το άτυπο δείπνο των ηγετών στο οποίο συζητήθηκε μάλλον η διαδικασία, παρά τα ονόματα.

«Καμιά υποψηφιότητα δεν μπορεί να αποκλειστεί», πάντως «η ιδιότητα του επικεφαλής ψηφοδελτίου δεν είναι κριτήριο ακαταλληλότητας», αλλά «απεναντίας, μπορεί να αυξάνει τις πιθανότητες», συμπλήρωσε.

Ο Ντόναλντ Τουσκ εξάλλου εισηγήθηκε τουλάχιστον δύο από τις πέντε κορυφαίες θέσεις των ευρωπαϊκών θεσμών να καταληφθούν από γυναίκες και συμπλήρωσε πως διαπίστωσε πως μια «πολύ ορατή πλειοψηφία» των ηγετών τον υποστηρίζει ως προς αυτό.

«Αυτό είναι τουλάχιστον το σχέδιό μου και η προσωπική φιλοδοξία μου», σημείωσε ο Πολωνός πολιτικός.

To Brexit “εμβόλιο” κατά των ευρωσκεπτικιστών

Η απόλυτη παράλυση όσον αφορά στο Brexit χρησίμευσε σαν «εμβόλιο» εναντίον της ψήφου στους ευρωσκεπτικιστές στις ευρωεκλογές, έκρινε o Τουσκ.

Αντιευρωπαϊκά κόμματα σημείωσαν μεν κέρδη στις ευρωεκλογές της περασμένης εβδομάδας, αλλά αισθητά μικρότερα από ό,τι προβλεπόταν, ενώ φιλοευρωπαϊκές παρατάξεις, όπως οι φιλελεύθεροι και οι πράσινοι, αύξησαν επίσης τα ποσοστά τους σε βάρος του συρρικνούμενου πολιτικού κέντρου, σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα, ακόμη προκαταρκτικά αποτελέσματα.

Ωστόσο φιλοευρωπαϊκά κόμματα θα συνεχίσουν να έχουν ευρεία πλειοψηφία στην επόμενη ευρωβουλή.

Η ΕΕ διεμήνυσε στο Ηνωμένο Βασίλειο χθες Τρίτη ότι δεν θα υπάρξει επαναδιαπραγμάτευση της Συμφωνίας Αποχώρησης που κλείστηκε με την απερχόμενη πρωθυπουργό Τερέζα Μέι τον περασμένο Νοέμβριο, αλλά δεν εγκρίθηκε από τη Βουλή των Κοινοτήτων.

«Δεν έχω καμία αμφιβολία ότι ένας από τους λόγους που οι ψηφοφόροι στην ήπειρο ανέδειξαν φιλοευρωπαϊκή πλειοψηφία [στο ΕΚ] ήταν το Brexit», διαβεβαίωσε ο Τουσκ μιλώντας στους δημοσιογράφους μετά το άτυπο δείπνο των ηγετών στις Βρυξέλλες.

«Καθώς οι Ευρωπαίοι βλέπουν τι σημαίνει το Brexit στην πράξη, συνάγουν συμπεράσματα. Το Brexit ήταν εμβόλιο κατά της προπαγάνδας εναντίον της ΕΕ και των ψευδών ειδήσεων», έκρινε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.

Η πολιτική κρίση στη Βρετανία και ο διχασμός της κοινωνίας για το Brexit δεν έχει πάψει να βαθαίνει τα τελευταία τρία χρόνια, όταν οι πολίτες τάχθηκαν υπέρ της αποχώρησης από την ΕΕ στο δημοψήφισμα.

Γύρω από το πώς, το πότε, κι ακόμη και το εάν η Βρετανία θα αποχωρήσει από την ΕΕ επικρατεί ακόμη τεράστια αβεβαιότητα, και το αδιέξοδο ανάγκασε την πρωθυπουργό Τερέζα Μέι να ανακοινώσει την επικείμενη παραίτησή της τον επόμενο μήνα. Ο επόμενος πρωθυπουργός των συντηρητικών ενδέχεται να επιδιώξει πολύ πιο σκληρό διαζύγιο.