Γη και ύδωρ στον Ερντογάν για τους πρόσφυγες. Το ‘more for more’ της Ε.Ε. στα αφρικανικά κράτη

Ένας Αφγανός προερχόμενος από την Τουρκία σκοτώθηκε στην προσπάθειά του να εισέλθει παράνομα στη Βουλγαρία λίγο προτού η Ευρωπαϊκή Ένωση συμφωνήσει με την Τουρκία σε ένα “κοινό σχέδιο δράσης” με σκοπό να ανακοπούν οι μεταναστευτικές ροές στα εξωτερικά σύνορά της.

Ο Αφγανός, που σκοτώθηκε χθες βράδυ από Βούλγαρους συνοριοφύλακες, ήταν μέλος μιας ομάδας περίπου πενήντα προσφύγων οι οποίοι εισήλθαν στη Βουλγαρία από την Τουρκία, σύμφωνα με τη βουλγαρική κυβέρνηση. Αξιωματούχος του υπουργείου Εσωτερικών δήλωσε πως το θύμα επλήγη από σφαίρα που εξοστρακίστηκε, την οποία έριξαν οι συνοριακοί φρουροί χωρίς πρόθεση να σκοτώσουν κάποιον.

Οι Ευρωπαίοι ηγέτες, που συναντήθηκαν χθες βράδυ στις Βρυξέλλες, πίεσαν την Τουρκία, η οποία έχει γίνει πύλη εισόδου προς την Ευρώπη για εκατοντάδες χιλιάδες πρόσφυγες, να βοηθήσει να σταματήσουν αυτές οι ροές μεταναστών, όμως η κάθε πλευρά αποφάσισε να επιβάλει τους όρους της.

“Καταλήξαμε σε συμφωνία για το ακριβές περιεχόμενο αυτού του σχεδίου δράσης”, ανακοίνωσε στη διάρκεια της χθεσινής νύχτας ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ, έπειτα από το συμβούλιο των Ευρωπαίων αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων στις Βρυξέλλες.

Οι Ευρωπαίοι “χαιρέτισαν” ένα σχέδιο βασισμένο σε “αμοιβαίες δεσμεύσεις”, σύμφωνα με τα συμπεράσματα της συνόδου κορυφής. Όμως η πολιτική υποστήριξη στις διαπραγματεύσεις δεν σημαίνει ολοκλήρωση της διαδικασίας, καθώς οι πιο ευαίσθητες λεπτομέρειες της συμφωνίας παραμένουν προς διαπραγμάτευση.

Η ανακοίνωση της συμφωνίας έγινε μετά την επίσκεψη στην Άγκυρα δύο Ευρωπαίων Επιτρόπων οι οποίοι πήγαν εκεί για να προτείνουν βοήθεια στην Τουρκία προκειμένου να υποδεχθεί περισσότερους πρόσφυγες και να της ζητήσουν σε αντάλλαγμα να δεχθεί “επανεισδοχές” παράτυπων μεταναστών που έρχονται (στην Ευρώπη) προερχόμενοι από την Τουρκία.

Σύμφωνα με ευρωπαϊκές πηγές, η Τουρκία απαιτεί βοήθεια τριών δισεκατομμυρίων ευρώ. Αυτή η πλευρά του σχεδίου θα είναι αντικείμενο διαπραγμάτευσης “τις επόμενες ημέρες”, υπογράμμισε ο Γιούνκερ. Διπλωμάτες στις Βρυξέλλες έχουν εκφράσει αμφιβολίες για το κατά πόσον μπορεί να συγκεντρωθεί αυτό το ποσό.

Προκειμένου να ανταποκριθεί στις τουρκικές απαιτήσεις, το “σχέδιο δράσης” διανοίγει την προοπτική μιας πιο γρήγορης διαδικασίας απ΄ό,τι προβλεπόταν προηγουμένως ώστε να διευκολυνθεί η χορήγηση βίζας στους τούρκους πολίτες που ταξιδεύουν στην ΕΕ.

Η Άγκυρα θέλει επίσης να “ανοίξουν νέα κεφάλαια” στις ενταξιακές διαπραγματεύσεις της με την ΕΕ και να θεωρηθεί “ασφαλής χώρα” (της οποίας οι πολίτες δεν θα μπορούν να θεωρηθούν a priori πρόσφυγες) από τους Ευρωπαίους.

“Κρύος ιδρώτας”

“Δεν θα υπογράψουμε μια συμφωνία επανεισδοχής προτού εξασφαλίσουμε πρόοδο στο θέμα των θεωρήσεων διαβατηρίου στο χώρο Σένγκεν”, προειδοποίησε χθες από την Τουρκία ο πρωθυπουργός Αχμέτ Νταβούτογλου.

“Όμως η φιλελευθεροποίηση των θεωρήσεων” προκαλεί “κρύο ιδρώτα σε ορισμένα κράτη μέλη”, υπογράμμισε Ευρωπαίος διπλωμάτης.

Δεν πρέπει να υπάρξει “φιλελευθεροποίηση χωρίς όρους με θεωρήσεις που θα μπορούν να δίνονται σε άτομα των οποίων δεν γνωρίζουμε ακριβώς την ταυτότητα”, προειδοποίησε ο Γάλλος πρόεδρος Φρανσουά Ολάντ.

Εξάλλου, οι Ευρωπαίοι θέλησαν να δείξουν καλή θέληση αποδεχόμενοι να συζητήσουν τη “ζώνη ασφαλείας” την οποία ο τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν θέλει να δημιουργήσει πάνω από τα σύνορα της Τουρκίας με τη Συρία.

Όμως “η παρουσία και η δραστηριότητα της Ρωσίας στη Συρία δείχνουν σε ποιο σημείο αυτή η ζώνη ασφαλείας θα είναι δύσκολη”, προειδοποίησε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και οικοδεσπότης της συνόδου κορυφής Ντόναλντ Τουσκ, υπενθυμίζοντας πως “η Ρωσία είναι πολύ ξεκάθαρα εναντίον αυτής της ιδέας”.

“More for more”

Οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων εξέφρασαν, εξάλλου την ανησυχία τους για τις ρωσικές επιθέσεις στη Συρία. Αν και διχάζονται όσον αφορά τον ρόλο που μπορεί να παίξει ο Σύρος πρόεδρος Μπασάρ αλ Άσαντ σε μια πολιτική μετάβαση, επαναβεβαίωσαν ότι συμφωνούν για το γεγονός ότι “δεν μπορεί να υπάρξει βιώσιμη ειρήνη στη Συρία” υπό την παρούσα κυβέρνηση.

Η δημιουργία μακροπρόθεσμα ενός “ευρωπαϊκού σώματος” συνοριοφυλάκων για τον καλύτερο έλεγχο των εξωτερικών συνόρων συζητήθηκε επίσης στη σύνοδο κορυφής.

Η Ουγγαρία θα δεχθεί ενισχύσεις περίπου 150 αστυνομικών από την Πολωνία, τη Δημοκρατία της Τσεχίας και τη Σλοβακία για να τη βοηθήσουν στη φύλαξη των συνόρων της με τη Σερβία, ανακοίνωσαν χθες οι τέσσερις χώρες.

Η σύνοδος κορυφής υπενθύμισε επίσης τη συνεργασία που θέλει να αποκαταστήσει με τις χώρες του “Δρόμου των Βαλκανίων” που χρησιμοποιούν οι πρόσφυγες και, πιο μακριά, με την Αφρική.

Σε σχέση με τις διαπραγματεύσεις τους με τις αφρικανικές χώρες, οι Ευρωπαίοι ηγέτες συμφώνησαν στην αρχή “more for more” (περισσότερα για περισσότερα): αν θέλουν περισσότερη βοήθεια, αυτές οι χώρες πρέπει να διευκολύνουν την επιστροφή στο έδαφός τους των οικονομικών μεταναστών που στέλνονται πίσω από την ΕΕ.

Το θέμα θα βρεθεί στο επίκεντρο της συνόδου κορυφής στη Βαλέτα στην οποία θα συμμετάσχουν οι χώρες της ΕΕ και οι αφρικανικές χώρες στη Μάλτα στις 11 και 12 Νοεμβρίου.

Προκειμένου να χρηματοδοτήσει τη βοήθεια προς τις χώρες τις οποίες θέλει να κάνει εταίρους, στην Αφρική αλλά και τις γειτονικές της Συρίας χώρες, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή συνέστησε ταμείο που αναμένεται να συγκεντρώσει πολλά δισεκατομμύρια ευρώ. Όμως τα κράτη-μέλη καθυστερούν να καταβάλουν τον οβολό τους παρά τις υποσχέσεις τους, δήλωσε χθες η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στους Ευρωπαίους ηγέτες.

(Με πληροφορίες από: ΑΜΠΕ)