“Αγνοείται” ο Τραμπ μετά το ρωσικό σφυροκόπημα στην Ουκρανία

Η νύχτα της Τετάρτης σημαδεύτηκε από μία από τις βαρύτερες αεροπορικές επιδρομές που έχει δεχθεί το Κίεβο από την έναρξη της πλήρους ρωσικής εισβολής. Πάνω από 600 πύραυλοι και drones έπληξαν την ουκρανική πρωτεύουσα και άλλες πόλεις, σκοτώνοντας τουλάχιστον 23 ανθρώπους, ανάμεσά τους αρκετά παιδιά. Ένα συγκρότημα κατοικιών χτυπήθηκε άμεσα, ενώ η αποστολή της Ευρωπαϊκής Ένωσης υπέστη σοβαρές ζημιές.

Η Μόσχα είχε μειώσει τις επιθέσεις σε μεγάλες πόλεις ενόψει της συνόδου κορυφής στην Αλάσκα, αλλά περίμενε να ολοκληρωθεί η επίσκεψη του Αμερικανού ειδικού απεσταλμένου Κιθ Κέλογκ στο Κίεβο πριν εξαπολύσει τον νέο γύρο βομβαρδισμών. Μέσα σε λίγες μόνο ώρες από την αναχώρησή του, η Ουκρανία βρέθηκε ξανά αντιμέτωπη με τον τρόμο.

Η κλίμακα της επίθεσης προκάλεσε οργή και ανησυχία στην Ευρώπη. Ο πρόεδρος της Φινλανδίας, Άλεξ Σταμπ, τόνισε ότι «η Ρωσία δεν έχει καμία πρόθεση να τερματίσει αυτόν τον πόλεμο», ενώ ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν χαρακτήρισε τις επιθέσεις «τρομοκρατία και βαρβαρότητα».

Ο Βρετανός πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ κατηγόρησε απερίφραστα τον Βλαντίμιρ Πούτιν ότι «σκοτώνει παιδιά και αμάχους και σαμποτάρει τις ελπίδες για ειρήνη». Παρόμοια θέση πήρε και ο Γερμανός καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς, απορρίπτοντας τους ισχυρισμούς ότι επίκειται σύνοδος κορυφής Πούτιν–Ζελένσκι. Την ίδια ώρα, ο Ντόναλντ Τραμπ απλώς σιωπούσε.

Άφαντος ο Τραμπ – “Ουδέν σχόλιο” για την ρωσική επίθεση

Παρά τη μαζική επίθεση, ο -κατά τα άλλα λαλίστατος- Ντόναλντ Τραμπ επέλεξε, προς ώρας τουλάχιστον, τη σιωπή και μέλη της κυβέρνησής του την ασάφεια και την αδράνεια.

Η εκπρόσωπος Τύπου του Λευκού Οίκου, Καρολάιν Λέβιτ, υπαινίχθηκε ότι το χτύπημα στο Κίεβο ήταν «κατανοητή» απάντηση στις πρόσφατες ουκρανικές επιθέσεις σε ρωσικά διυλιστήρια. «Ο πρόεδρος δεν ήταν χαρούμενος με αυτήν την κίνηση, αλλά δεν εξεπλάγη» δήλωσε, επιμένοντας ότι και οι δύο πλευρές φέρουν ευθύνη για τη συνέχιση της αιματοχυσίας.

Ο ίδιος ο Τραμπ έχει κατ’ επανάληψη υπονοήσει ότι θέτει όρια στον Πούτιν. Ωστόσο, κάθε φορά που φαίνεται να τραβά “κόκκινη γραμμή”, ο Ρώσος πρόεδρος την παρακάμπτει. Αρχικά, ο Τραμπ απείλησε με «σοβαρές συνέπειες» αν η Μόσχα δεν δεχόταν άμεσα κατάπαυση του πυρός. Όμως, στη συνάντηση του Άνκορατζ, πείστηκε από τον Πούτιν ότι δεν υπάρχει ανάγκη για εκεχειρία πριν από την επίτευξη ειρηνευτικής συμφωνίας.

«Νομίζω ότι σε πολλά σημεία είναι έτοιμος», είπε ο Τραμπ στους δημοσιογράφους, αναφερόμενος στον Ρώσο ηγέτη. Παράλληλα, όμως, αναγνώρισε: «Κάθε συνομιλία που έχω μαζί του είναι καλή. Και μετά, δυστυχώς, μια βόμβα πέφτει στο Κίεβο ή κάπου αλλού και τότε εξοργίζομαι». Η οργή του όμως δεν έχει μετατραπεί σε συγκεκριμένη δράση. Αντίθετα, συχνά μεταθέτει μέρος της ευθύνης στον ίδιο τον Ζελένσκι, λέγοντας ότι «δεν είναι και εντελώς αθώος».

Όπως αναφέρει o Guardian, η μοναδική του χειροπιαστή κίνηση ήταν ο διπλασιασμός των δασμών στα περισσότερα ινδικά προϊόντα στο 50%, υποτίθεται ως τιμωρία για τις εισαγωγές ρωσικού πετρελαίου από την Ινδία. Στην πραγματικότητα, οι εισαγωγές αυτές είχαν, εμμέσως, ενθαρρυνθεί από την Ουάσιγκτον ώστε να σταθεροποιηθούν οι παγκόσμιες αγορές, ενώ το πετρέλαιο που διυλιζόταν στην Ινδία αγοραζόταν στη συνέχεια και από ευρωπαϊκές χώρες. Ο πραγματικός λόγος για την εμπορική αυτή κίνηση σχετιζόταν με την άρνηση της Ινδίας να καταργήσει τις αγροτικές προστασίες — κρίσιμο ζήτημα για τη βάση του Τραμπ. Έτσι, μια απόφαση εσωτερικής πολιτικής παρουσιάστηκε ως «ρωσική στρατηγική».

Πιέζει η Ευρώπη αλλά η ειρήνη είναι αμφίβολη

Στο μεταξύ, Ευρωπαίοι αξιωματούχοι καταβάλλουν συστηματικές προσπάθειες να επηρεάσουν τον Αμερικανό πρόεδρο, επισημαίνοντας ότι η Ρωσία δεν έχει καμία πρόθεση για ειρήνη. Με δημόσιες δηλώσεις και καταιγισμό αναρτήσεων, ελπίζουν να αξιοποιήσουν την απροθυμία του Τραμπ να δει περισσότερους θανάτους αμάχων. Όμως η επιρροή τους είναι περιορισμένη και αποσπασματική.

Σύμφωνα με πληροφορίες του POLITICO, οι ΗΠΑ έχουν ήδη σταματήσει να μοιράζονται λεπτομέρειες για πιθανή συμφωνία Ουκρανίας–Ρωσίας ακόμη και με τα κράτη-μέλη της αγγλόφωνης κοινότητας ανταλλαγής πληροφοριών Five Eyes. Παρότι η κυβέρνηση Τραμπ έχει αφήσει να εννοηθεί ότι θα στηρίξει μια ευρωπαϊκή δύναμη ασφαλείας μετά τον πόλεμο, παρέχοντας πληροφορίες, επιτήρηση και αεράμυνα, το αν μια τέτοια δύναμη θα υλοποιηθεί —και σε ποια μορφή— παραμένει αβέβαιο.

Εν τω μεταξύ, η Μόσχα έχει απορρίψει την ιδέα ευρωπαϊκών ειρηνευτικών δυνάμεων, ενώ χαρακτηρίζει «δρόμο χωρίς διέξοδο» οποιαδήποτε συζήτηση για εγγυήσεις ασφάλειας που δεν περιλαμβάνουν τον δικό της ρόλο. Ο ίδιος ο Τραμπ, μετά τη συνάντηση με τον Πούτιν στην Αλάσκα, είχε δηλώσει ότι εξασφάλισε διαβεβαιώσεις πως η Ρωσία θα δεχόταν κάποιες εγγυήσεις ασφαλείας για την Ουκρανία, αλλά όχι την ένταξή της στο ΝΑΤΟ. Λίγες μέρες αργότερα, υποβάθμισε τις πιθανότητες συνόδου κορυφής Πούτιν–Ζελένσκι, λέγοντας: «Ίσως να συναντηθούν, ίσως όχι».

Η αδυναμία του Λευκού Οίκου να χαράξει σαφή στρατηγική αφήνει τον Πούτιν να ελέγχει την ατζέντα. Για τους Ευρωπαίους ηγέτες, η συνεχής ρωσική κλιμάκωση δεν είναι απλώς επίδειξη δύναμης, αλλά και δοκιμή της αποφασιστικότητας της Δύσης. Όπως σχολίασε ο πρώην διπλωμάτης Μπρετ Μπρουέν, «ο Πούτιν ξεγέλασε τον Τραμπ… όπως είδαμε με τον Κιμ Γιονγκ Ουν, ο Τραμπ συχνά βάζει τη σύνοδο πριν από την ουσία».

Καθώς οι ρωσικές βόμβες συνεχίζουν να πέφτουν στο Κίεβο, η Ευρώπη συνειδητοποιεί ότι, πέρα από την αδράνεια του Λευκού Οίκου, η ίδια καλείται να αποδείξει ότι δεν θα λυγίσει στη στήριξή της προς την Ουκρανία. Γιατί, εξετάζοντας τις προθέσεις του Τραμπ, ο Πούτιν ταυτόχρονα μετρά και την αντοχή της Ευρώπης. Και αυτή η δοκιμασία δεν επιδέχεται αποτυχία.