Τι περιμένει το λιανεμπόριο στη φετινή Black Friday

Ανοίγει επισήμως σήμερα η «αυλαία» της Black Friday, δύο εβδομάδες πριν την τυπική τοποθέτηση της (σ.σ. την τελευταία Παρασκευή του Νοεμβρίου), καθώς το λιανεμπόριο επέλεξε και φέτος να επισπεύσει τις προσφορές και να επεκτείνει τη διάρκεια τους.

Οι λόγοι αφενός οικονομικοί, καθώς το προηγούμενο δίμηνο η πλειονότητα της αγοράς και των κλάδων αντίκρισαν μια μάλλον χλιαρή καταναλωτικοί ζήτηση, και αφετέρου επιχειρησιακοί, αφού επεκτείνοντας το χρόνο, αποφεύγουν τον «συνωστισμό» των καταναλωτών σ’ένα τριήμερο και τις αρρυθμίες στην εξυπηρέτηση και τις παραδόσεις. 

Πρόκειται για την πρώτη πλήρως κανονική σεζόν χωρίς περιορισμούς στο λιανεμπόριο, που θα συγκριθεί ευθέως με το 2019, με τις  μεγάλες αλυσίδες να έχουν ήδη επικοινωνήσει τις προωθητικές τους ενέργειες, ενώ από σήμερα θα αποκαλύψουν και τις προσφορές τους, οι οποίες θα αυξάνονται όσο προχωράμε μέσα στο μήνα, αν φυσικά ακολουθηθεί η πρακτική των προηγούμενων ετών. 

Οι προσδοκίες είναι μεν συγκρατημένες ωστόσο οι περισσότεροι παίκτες της αγοράς εκτιμούν πως η ζήτηση θα εμφανιστεί σε όλες τις κατηγορίες προϊόντων, με τα ηλεκτρικά και ηλεκτρονικά είδη να έχουν την τιμητική τους. Μάλιστα φέτος σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς φαίνεται πως ο κλάδος της πληροφορικής θα κάνει το come back, καθώς μετά τις διακυμάνσεις που πέρασε (ισχυρή ζήτηση μέσα στην πανδημία, πτώση μετά τα κουπόνια της ψηφιακής μέριμνας κτλ), αναμένεται στην εν λόγω αγορά να εμφανιστούν και οι πρώτες αισθητές πτώσης τιμών. 

Πέρα από την προετοιμασία του εμπορίου, ρόλο ασφαλώς θα παίξει η καταναλωτική διάθεση, η οποία έχει πληγεί από τον πληθωρισμό και την ατιθάσευτη ακρίβεια για βασικές και ανελαστικές δαπάνες, όπως η ενέργεια και τα τρόφιμα. 

Από την άλλη έρευνες όπως η πρόσφατη της EY (Future Consumer Index 2022), καταδεικνύει πως  μεγάλα εκπτωτικά γεγονότα, όπως η Black Friday, οι έκτακτες εκπτώσεις, ή οι στοχευμένες μειώσεις τιμών σε προϊόντα, αποκτούν μεγαλύτερη σημασία στην προτίμηση των καταναλωτών, καθώς σημαντικά ποσοστά εναποθέτουν τις ελπίδες τους, ή και το άλλοθι για αυξημένη κατανάλωση, σε παρόμοια γεγονότα. Δύο στους τρεις (67%), και περισσότεροι μεταξύ των νεότερων ηλικιών, σκοπεύουν να πραγματοποιήσουν αγορές την επόμενη φορά που θα λάβει χώρα ένα μεγάλο αγοραστικό – εκπτωτικό γεγονός, ενώ οκτώ στους δέκα (83%) από αυτούς αναβάλλουν κάποιες αγορές που θέλουν να πραγματοποιήσουν μέχρι τότε. Ωστόσο, μόλις το 15% δηλώνουν ότι θα ξοδέψουν περισσότερα στις εκπτώσεις σε σχέση με πέρσι, έναντι 53% που θα ξοδέψουν τα ίδια και 32% που θα ξοδέψουν λιγότερα.   

Στην ίδια έρευνα, γίνεται ειδική μνεία για το ηλεκτρονικό κανάλι πωλήσεων, που το σύγχρονο λιανεμπόριο έχει επίσης αναπτύξει, όπου διαπιστώνεται πως οι Έλληνες καταναλωτές εξοικειώθηκαν εξ ανάγκης απότομα με το ηλεκτρονικό εμπόριο. Στη φετινή έρευνα, πάνω από τους μισούς (57%) τοποθετούνται θετικά απέναντι στις διαδικτυακές αγορές, και το ποσοστό αυτό κατανέμεται ισομερώς σε όλες τις ηλικιακές ομάδες και κοινωνικές τάξεις. Όταν ρωτήθηκαν πώς θα κάνουν τις αγορές τους, ή θα αναζητήσουν προσφορές κατά το επόμενο μεγάλο εκπτωτικό γεγονός, μόλις 7% απάντησαν «κυρίως ή μόνο σε φυσικά καταστήματα». Ωστόσο, μια ισχυρή μειοψηφία εξακολουθεί να τηρεί επιφυλακτική στάση απέναντι στις διαδικτυακές αγορές, περισσότερο στα τρόφιμα και είδη σουπερμάρκετ και, σε μικρότερο βαθμό, στα αγαθά διαρκείας. 

Την ίδια ώρα, η αγορά φαίνεται να ξεπερνά πολλά από τα αρχικά προβλήματα που προβλημάτιζαν τους καταναλωτές σε σχέση με τις online αγορές. Ιδιαίτερα, οι αργοί χρόνοι παράδοσης και η ασφάλεια των προσωπικών δεδομένων, που προβλημάτιζαν πέρσι το 49% και 37% των καταναλωτών αντίστοιχα, ανησυχούν σήμερα μόλις έναν στους πέντε. Εξακολουθούν, όμως, να λειτουργούν αποτρεπτικά το υψηλό κόστος παράδοσης (42%) και η δυσκολία στην αλλαγή προϊόντων (29%, με έντονη, όμως, μείωση από το 49% της περσινής έρευνας). 

Πέρα από την πρόθεση, τα στοιχεία από το 2022 – μια χρονιά επίσης έντονα πληθωριστική- ίσως δίνουν μια τάξη μεγέθους για τη φετινή Black Friday. 

Ειδικότερα και σύμφωνα με στοιχεία της Cardlink, μέλος της Worldline, του ηγέτη στην ευρωπαϊκή αγορά πληρωμών και υπηρεσιών διαχείρισης συναλλαγών, πέρυσι καταγράφηκε αύξηση συναλλαγών κατά 9%. Αν και σε επίπεδο συνολικού τζίρου και συναλλαγών, η τελευταία Παρασκευή του Νοεμβρίου 2022- η «καθαρόαιμη» Black Friday δηλαδή, πήρε την πρωτιά, ο μέγιστος αριθμός συναλλαγών με κάρτα ανά λεπτό διενεργήθηκε το Σάββατο που ακολούθησε.  Οι κλάδοι που αναδείχθηκαν οι απόλυτοι πρωταγωνιστές, σε αριθμό συναλλαγών τόσο σε διαδικτυακές αγορές όσο και σε αγορές μέσω POS σε φυσικά καταστήματα ήταν οι εξής: οικιακές συσκευές (+140%), γυναικεία αξεσουάρ (+108%), ανδρική/γυναικεία ένδυση (+105%), παπούτσια (+94%) και ηλεκτρονικά είδη/είδη τηλεπικοινωνίας (+88%).

Αντίστοιχα, ενδιαφέρον παρουσιάζει και η αξία της μέσης συναλλαγής σε κάθε κλάδο, καθώς φαίνεται ότι εκτός από περισσότερες αγορές, οι καταναλωτές ήταν πέρυσι  έτοιμοι να ξοδέψουν περισσότερα. Το μέσο ποσό αγοράς ήταν 53 ευρώ στην ανδρική και γυναικεία ένδυση, 167 ευρώ στις οικιακές συσκευές, 45 ευρώ στα καλλυντικά, 89 ευρώ στα ηλεκτρονικά είδη/είδη επικοινωνίας και 42 ευρώ  στα παιχνίδια.

Επίσης, το e-commerce παρέμεινε και πέρυσι  σε υψηλά επίπεδα με τους καταναλωτές να είναι εξοικειωμένοι με τις online αγορές, επιλέγοντας, ειδικά σε περιστάσεις όπως το Black Friday, ώστε να αποφύγουν ουρές και συνωστισμό. Οι κορυφαίοι κλάδοι σε αριθμό online συναλλαγών την εβδομάδα Black Friday συγκριτικά με τις προηγούμενες 3 εβδομάδες του Νοεμβρίου ήταν  οι οικιακές συσκευές (+131%), τα ηλεκτρονικά είδη/είδη τηλεπικοινωνίας (+100%), η ανδρική/γυναικεία ένδυση (+98%) και τα καλλυντικά(+66%). Οι συναλλαγές με δόσεις αυξήθηκαν κατά 202% σε σχέση με τον μέσο όρο των τριών προηγούμενων Παρασκευών του Νοεμβρίου, επιβεβαιώνοντας ότι οι άτοκες δόσεις ήταν και παραμένουν η νο1 επιλογή των καταναλωτών για αποπληρωμή μετά την αγορά.