“7 ημέρες οικονομία”: Η έρευνα της Eurobank

Σύμφωνα με τα τελικά στοιχεία του Υπουργείου Οικονομικών για την περίοδο Ιαν-Ιουν-25, ο Κρατι κός Προϋπολογισμός (ΚΠ) παρουσίασε βελτίωση στο συνολικό δημοσιονομικό έλλειμμα, σε σχέση με τον στόχο για την ίδια περίοδο. Ο στόχος για την περίοδο Ιαν–Ιουν 2025 προέβλεπε έλλειμμα €2,80 δισεκ., ενώ η πραγματοποίηση κατέγραψε επίσης έλλειμμα, ύψους €0,56 δισεκ., καταγράφο ντας βελτίωση κατά €2,23 δισεκ. (-79,8%) έναντι του στόχου του ΚΠ. Το πρωτογενές δημοσιονομικό ισοζύγιο, την ίδια περίοδο, ήταν πλεονασματικό και υπερέβη τον στόχο κατά €2,28 δισεκ. (102,2%).

Σε συνέχεια του Α’ εξάμηνο 2025, τόσο το πρωτογενές ισοζύγιο ΚΠ, όσο και τα αντίστοιχα συνολικά έσοδα, τα φορολογικά έσοδα συμπεριλαμβανομένων των εσόδων του ΦΠΑ αλλά και οι δαπάνες δείχνουν την προσήλωση της κυβέρνησης στη δημοσιονομική πειθαρχία. Σημειώνεται ότι το 2024 ήταν η τρίτη συνεχόμενη χρονιά μετά την περίοδο της πανδημίας (2020-2021) και η έβδομη από το 2014 (με την εξαίρεση του 2015) που η Ελλάδα επιτυγχάνει σημαντικό πρωτογενές πλεόνασμα σε επίπεδο Γενικής Κυβέρνησης (ΓΚ). Σημειώνουμε ότι το 2024 το συνολικό δημοσιονομικό ισοζύγιο ΓΚ ήταν θετικό στο 1,3% ΑΕΠ και αναμένεται θετικό τόσο για το 2025 όσο και για το 2026 στο 0,7% και Συγγραφείς.

Αναλυτικότερα, για την εκτέλεση ΚΠ το Α’ εξάμηνο 2025, έχουμε:

• Δημοσιονομικό Ισοζύγιο: Το δημοσιονομικό ισοζύγιο κατέγραψε έλλειμμα €0,56 δισεκ., βελ τιωμένο κατά €2,23 δισεκ. (-79,8%) σε σχέση με τον στόχο του Α’ εξαμήνου 2025.
• Πρωτογενές Ισοζύγιο: Το πρωτογενές δημοσιονομικό ισοζύγιο κατέγραψε πλεόνασμα €4,52 δισεκ., που αντιπροσωπεύει βελτίωση κατά €2,28 δισεκ. (+102,2%) σε σύγκριση με τον στόχο του Α’ εξαμήνου 2025. Στην πράξη, η βελτίωση του πρωτογενούς ισοζυγίου είναι σημαντικά χαμη λότερη αφού στο παραπάνω ποσό περιλαμβάνονται δημοσιονομικά ουδέτερα έσοδα, έσοδα που αντιστοιχούν σε προηγούμενους μήνες και ετεροχρονισμός δαπανών (καθυστέρηση πλη ρωμών). Χωρίς τα εν λόγω ποσά, η υπεραπόδοση του πρωτογενούς ισοζυγίου περιορίζεται σε €0,72 δισεκ.
• Έσοδα ΚΠ: Τα συνολικά έσοδα ανήλθαν σε €34,38 δισεκ., σημειώνοντας αύξηση κατά €0,48 δισεκ. (1,40%) σε σχέση με τον στόχο του Α’ εξαμήνου 2025. Τα φορολογικά έσοδα διαμορφώ θηκαν στα €32,21 δισεκ., υπερβαίνοντας τον στόχο του Α’ εξαμήνου κατά €2,24 δισεκ. (7,46%). Η υπεραπόδοση οφείλεται κυρίως στον ΦΠΑ, τον ΕΝΦΙΑ και τον φόρο εισοδήματος φυσικών προσώπων. Πέρα από τον ρυθμό μεταβολής του ΑΕΠ που αναμένεται στο 2,3% αλλά και τον Εναρμονισμένο Δείκτη Τιμών Καταναλωτή που αναμένεται στο 2,8%, σύμφωνα με τις Εαρινές Προβλέψεις της ΕΕ, η εν λόγω υπεραπόδοση των εσόδων μπορεί να αποδοθεί και στις παρεμ βάσεις για την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής και την ενίσχυση των ψηφιακών συναλλαγών.

Λεπτομερέστερα:

• o Φόρος Εισοδήματος: Τα έσοδα από το φόρο εισοδήματος φυσικών προσώπων ανήλθαν σε €7,45 δισεκ. το Α’ εξάμηνο 2025, υπερβαίνοντας τον στόχο κατά 17,23%, ενώ τα αντί στοιχα έσοδα από νομικά πρόσωπα ήταν αυξημένα έναντι του στόχου κατά 1,78%.
• o Φόρος Προστιθέμενης Αξίας (ΦΠΑ): Τα συνολικά έσοδα από ΦΠΑ έφτασαν τα €12,89 δι σεκ., καταγράφοντας αύξηση κατά €0,32 δισεκ. (2,51%) σε σχέση με τον αντίστοιχο στόχο για το Α’ εξάμηνο 2025. Ο ΦΠΑ προϊόντων και υπηρεσιών εκτός καπνικών προϊόντων και πετρελαιοειδών και παραγώγων, ήταν στα €11,65 δισεκ., αυξημένος κατά €0,41 δισεκ. (3,66%) έναντι του αντίστοιχου στόχου του Α’ εξαμήνου 2025.
• o Φόρος Ακίνητης Περιουσίας: Τα έσοδα από τον φόρο ακίνητης περιουσίας, (εδώ συμπερι λαμβάνονται κυρίως τα έσοδα από τον ΕΝΦΙΑ), ανέρχονταν στα €1,70 δισεκ. βελτιωμένα κατά €0,12 δισεκ. (7,61%), έναντι του αντίστοιχου στόχου για το Α’ εξάμηνο 2025.
• Συνολικές Δαπάνες ΚΠ: Οι συνολικές δαπάνες του ΚΠ ανήλθαν σε €34,95 δισεκ., καταγράφο ντας μείωση κατά €1,75 δισεκ. (-4,76%) σε σύγκριση με τον στόχο Α’ εξαμήνου 2025.
• Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ): Τα έσοδα από το ΠΔΕ ανέρχονταν στα €1,92 δισεκ., μειωμένα κατά €0,58 δισεκ. (-23,08%) σε σύγκριση με τον στόχο Α’ εξαμήνου 2025. Οι δαπάνες του ΠΔΕ ήταν στα €3,59 δισεκ., μειωμένες κατά €0,14 δισεκ. (-3,67%) έναντι του στόχου Α’ εξα μήνου 2025. Το ισοζύγιο του ΠΔΕ ήταν αρνητικό, καταγράφοντας έλλειμμα €1,67 δισεκ., καταγράφοντας αύξηση κατά €0,44 δισεκ. (35,77%) σε σχέση με τον στόχο του Α’ εξαμήνου 2025. Σημειώνεται ότι καθυστερήσεις στην εκτέλεση του ΠΔΕ (σκέλος δαπανών), ενδέχεται να επηρεάσουν αρνητικά την πορεία των επενδύσεων, τη συνολική πρόοδο των έργων που συγ χρηματοδοτούνται από το ΤΑΑ και τελικά την εξέλιξη του ΑΕΠ.2
• Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (TAA): Τα έσοδα από το ΤΑΑ ανήλθαν σε €1,35 δισεκ. στο ίδιο επίπεδο με τον στόχο του Α’ εξαμήνου 2025. Οι δαπάνες του ΤΑΑ διαμορφώθηκαν στα €1,46 δισεκ., αύξηση κατά €0,05 δισεκ. έναντι του στόχου του Α’ εξαμήνου 2025. Το ισοζύγιο του ΤΑΑ ήταν ελλειμματικό στα €0,11 δισεκ., αλλά βελτιωμένο κατά €0,05 δισεκ. σε σχέση με τον α ντίστοιχο στόχο.

Εκτίμηση επίτευξης στόχου πρωτογενούς πλεονάσματος 2025 με βάση τα αποτελέσματα του B’ τριμήνου

Η εκτίμηση του πρωτογενούς πλεονάσματος για το 2025 πραγματοποιήθηκε μέσω του υποδείγματος SARIMAX(1,0,1)(2,0,1)[12], το οποίο λαμβάνει υπόψη την αυτοσυσχέτιση και την ετήσια εποχικότητα των μηνιαίων δημοσιονομικών δεδομένων της περιόδου 2013-2025. Το μοντέλο επιλέχθηκε με βάση τα κριτήρια πληθώρας πληροφοριών (AIC, BIC) και αξιολογήθηκε μέσω διαγνωστικών ελέγχων διασφαλίζοντας τη σταθερότητα και την αξιοπιστία της πρόβλεψης. Η εκτίμηση του υποδείγματος βασίστηκε σε μηνιαία δεδομένα για την περίοδο Ιαν-18 – Ιουν-25, όπως δημοσιεύονται από το Υ πουργείο Οικονομικών στο πλαίσιο της ταμειακής εκτέλεσης του ΚΠ για το σύνολο της ΓΚ. Το υπόδειγμα χρησιμοποιήθηκε για την πρόβλεψη του πρωτογενούς ισοζυγίου ΚΠ σε μηνιαία βάση για την περίοδο Ιουλ–Δεκ-25 ώστε να εξαχθεί η συνολική πρόβλεψη για το εν λόγω έτος.

Η εφαρμογή του υποδείγματος κατέληξε σε εκτιμώμενη σωρευτική επίδοση πρωτογενούς πλεονά σματος ύψους περίπου €5,8 δισεκ. ευρώ για το σύνολο του 2025, σε ταμειακή βάση.

Η επίδοση αυτή υπερβαίνει τον ετήσιο στόχο του Προϋπολογισμού (€3,3 δισεκ. ευρώ), υποδεικνύοντας μια θετική δημοσιονομική απόκλιση της τάξης των €2,5 δισεκ. ευρώ. Η προβολή δείχνει ότι το πρωτογενές πλε όνασμα αναμένεται να υπερβεί σημαντικά τον στόχο του έτους, προσφέροντας πρόσθετο δημοσιονομικό περιθώριο για την κάλυψη αναγκών ή νέων παρεμβάσεων. Η υπεραπόδοση αποδί δεται κατά κύριο λόγο στη σημαντικά καλύτερη εκτέλεση του Α’ εξαμήνου, καθώς και σε ενισχυμένες προβλεπόμενες ροές κατά τη θερινή περίοδο (Ιούλ–Αύγ). Η εικόνα αντισταθμίζεται μερικώς από την προβλεπόμενη επιδείνωση των αποτελεσμάτων κατά το τελευταίο τρίμηνο του έτους, αντανακλώ ντας εποχικά επαναλαμβανόμενα πρότυπα σε ότι αφορά την εξόφληση των δαπανών.

Σε όρους ΑΕΠ, ο στόχος Προϋπολογισμού 2025 για το πρωτογενές πλεόνασμα του ΚΠ ανέρχεται σε 1,3% ενώ η πρόβλεψη του υποδείγματος ανέρχεται σε 2,3%. Σημειώνεται εδώ ότι ο ΚΠ αποτελεί μέ ρος του Προϋπολογισμού ΓΚ. Σύμφωνα με τις Εαρινές Προβλέψεις της ΕΕ, το πρωτογενές πλεόνασμα της ΓΚ για την Ελλάδα το 2025 αναμένεται ακόμη ψηλότερα στο 3,8% του ΑΕΠ. Η ανά λυση του Α’ εξαμήνου και οι τεχνικές προβολές για το υπόλοιπο του έτους συνηγορούν υπέρ της επίτευξης του στόχου πρωτογενούς πλεονάσματος για το 2025.

ΔΕΘ 2025: Θεματικές Προτεραιότητες και Δημοσιονομικό Πλαίσιο των Αναμενόμενων Εξαγγε λιών της Κυβέρνησης

Η στοχευμένη ανάλυση δημοσιογραφικών αναφορών και επίσημων δηλώσεων για το διάστημα Ιαν–Ιουλ-25 καταδεικνύει τις κυρίαρχες θεματικές και το δημοσιονομικό πλαίσιο των επικείμενων εξαγγελιών στη ΔΕΘ. Στο Σχήμα 2 παρακάτω παρουσιάζονται δύο διαγράμματα που παραθέτουν:

(α) Τη χρονική εξέλιξη των δημοσιογραφικών αναφορών και επίσημων δηλώσεων σχετικά με τις επικείμενες εξαγγελίες στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης (ΔΕΘ) 2025.

(β) Τις κυρίαρχες θεματικές που αναδείχθηκαν μέσα από το περιεχόμενό τους.

Η ανάλυση βασίστηκε στη συλλογή και επεξεργασία αναφορών από ειδησεογραφικές πηγές και κυ βερνητικές δηλώσεις για την περίοδο Ιαν–Ιουλ-2025, οι οποίες κατηγοριοποιήθηκαν σε άρθρα και επίσημες τοποθετήσεις. Οι αναφορές ομαδοποιήθηκαν σε εβδομαδιαία και μηνιαία βάση, προκει μένου να αποτυπωθεί η ένταση και η χρονική κλιμάκωση της δημόσιας συζήτησης ενόψει της ΔΕΘ. Παράλληλα, δημιουργήθηκε διάγραμμα συχνότητας λέξεων (WordCloud) από το περιεχόμενο των αναφορών, μετά από καθαρισμό και θεματική κατηγοριοποίηση (φορολογικά, στεγαστικά, κοινω νικά μέτρα), ώστε να αναδειχθούν οι πιο συχνά εμφανιζόμενες θεματικές στην παραπάνω δημόσια συζήτηση.

Η ανάλυση καταδεικνύει ότι η δημόσια συζήτηση επικεντρώνεται σε παρεμβάσεις που αναμένεται να ανακοινωθούν στη ΔΕΘ 2025, με εκτιμώμενο δημοσιονομικό κόστος €1,5–2 δισ., χρηματοδοτού μενο από την υπεραπόδοση εσόδων (όπως αναφέρθηκε παραπάνω) και τον διευρυμένο δημοσιονομικό χώρο, ο οποίος ενισχύεται και από την πρόσφατη έγκριση της ρήτρας εξαίρεσης αμυντικών δαπανών, πάντα υπό τους περιορισμούς του Δημοσιονομικού Πλαισίου της ΕΕ.6

Οι βασικές θεματικές στις οποίες οδηγούμαστε με βάση την ανάλυση – οι αναμενόμενες βασικές κατηγορίες μόνιμων παρεμβάσεων της κυβέρνησης στη ΔΕΘ – περιλαμβάνουν:

• Σημαντική μείωση φορολογικών συντελεστών για συγκεκριμένα εισοδηματικά κλιμάκια (φορο ελαφρύνσεις, μεσαία τάξη), με στόχο την ουσιαστική ενίσχυση της αγοραστικής δύναμης.
• Αναπροσαρμογή και διεύρυνση του αφορολόγητου ορίου, με έμφαση στα νοικοκυριά με παιδιά (στήριξη εισοδημάτων, οικογένειες).
• Μείωση της φορολογίας εισοδημάτων από ενοίκια και θέσπιση κινήτρων αξιοποίησης κλειστών ακινήτων (στεγαστικό, ακίνητα, ενοικιαστές), με σκοπό την ενίσχυση της προσφοράς κατοικιών.
• Στοχευμένες ενισχύσεις για ευάλωτες κοινωνικές ομάδες μέσω βελτιώσεων σε υφιστάμενα επι δόματα (κοινωνική πολιτική, στήριξη).

Συνολικά, οι αναμενόμενες εξαγγελίες της κυβέρνησης στη ΔΕΘ 2025 αποτυπώνουν μια ισορροπία μεταξύ μόνιμων φορολογικών και κοινωνικών παρεμβάσεων και της ανάγκης τήρησης των ευρω παϊκών δημοσιονομικών κανόνων, αξιοποιώντας τον διαθέσιμο χώρο για στοχευμένες ελαφρύνσεις και στήριξη των νοικοκυριών.