Μαρκουλάκης- Ψαρράς- Κοντογεώργη "ζουν" μια "Υπέροχη ζωή" στο Μέγαρο

Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης, Νίκος Ψαρράς, Νάντια Κοντογεώργη πρωταγωνιστούν στην θεατροποιημένη ραδιοφωνική παράσταση που βασίζεται στο διάσημο χριστουγεννιάτικο φιλμ του Φρανκ Κάπρα.

ΤΑΤΙΑΝΑ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑ
08 Δεκεμβρίου 2021 06:31

Στην πραγματικότητα, όλα ξεκίνησαν το 1939. Όταν ο Αμερικανός συγγραφέας-ιστορικός Φίλιπ Βαν Ντόρεν Στερν (1900-1984) άρχισε να γράφει ένα μικρούλι διήγημα εμπνευσμένο από την πασίγνωστη «Χριστουγεννιάτικη ιστορία» του Κάρολου Ντίκενς. Τίτλος του, «Το μεγαλύτερο δώρο» (The Greatest Gift). Τρία-τέσσερα χρόνια αργότερα το τέλειωσε, αλλά εκδότη δεν έβρισκε με τίποτα. Αποφάσισε, λοιπόν, να το τυπώσει μονάχος του ως 24σέλιδο φυλλάδιο, το οποίο στην συνέχεια έστειλε σε καμιά 200αριά φίλους και συγγενείς εν είδει ευχετήριας κάρτας.

Ήταν Χριστούγεννα του 1943. Και ούτε ο αποστολέας-συγγραφέας, ούτε κανείς από τους παραλήπτες του φυλλαδίου-κάρτα μπορούσε βέβαια να φανταστεί ότι αυτή η μικρή ιστορία, μετουσιωμένη σε κινηματογραφική ταινία από τον μέγιστο Φρανκ Κάπρα, έμελλε να γίνει ένα από τα πιο χαλκέντερα συστατικά των Χριστουγέννων για την αμερικανική συμπολιτεία. Γιατί τα τελευταία 45 χρόνια δεν νοούνται γιορτές χωρίς να παιχτεί η ταινία του Κάπρα «Μια υπέροχη ζωή» (It’s A Wonderful Life, 1946) σε κάποιο κανάλι των ΗΠΑ. Κάπως σαν τον «Ιησού» του Τζεφιρέλι στα μέρη μας…

Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης, Νάντια Κοντογεώργη ΡΗ

Βέβαια, όπως ξέρουμε πια, στον σημερινό υπερκαλωδιωμένο και ομογενοποιημένο κόσμο μας, τα ήθη και τα τρεντ των ισχυρότερων πολιτισμών διαχέονται σιγά-σιγά παντού. Και γίνονται καινούριο κοσκινάκι για κάθε πρόθυμο μιμητή (πρβλ. Χαλογουίν made in Greece). Να, λοιπόν, το
«Μια υπέροχη ζωή»
που έρχεται να χωθεί και στα δικά μας Χριστούγεννα μέσα από εννέα παραστάσεις στο αθηναϊκό
Μέγαρο
σε σκηνοθεσία Γιάννη Καλαβριανού.

Παραστάσεις; Μα, περί ταινίας δεν πρόκειται; Για πάμε να… διευκρινιστούμε λιγάκι.

Τι θα δούμε στο Μέγαρο

Η ταινία «Μια υπέροχη ζωή» κυκλοφόρησε στις αμερικανικές αίθουσες κοντά στα Χριστούγεννα του 1946. Αν και οι πρώτες κριτικές ήταν έτσι κι έτσι, και εισπρακτικά σημειώθηκε χασούρα, το φιλμ σκόραρε πέντε οσκαρικές υποψηφιότητες και την Χρυσή Σφαίρα σκηνοθεσίας για τον Κάπρα. Η ταινία αγαπήθηκε. Οπότε λίγο μετά, την άνοιξη του 1947, το «Μια υπέροχη ζωή» διασκευάστηκε για το ραδιόφωνο, δημοφιλέστατο μέσο μαζικής ψυχαγωγίας τότε. Και μάλιστα, με τον Τζέιμς Στιούαρτ και την Ντόνα Ριντ να κρατούν τους πρωταγωνιστικούς ρόλους που είχαν παίξει και στην ταινία.

Νίκος Ψαρράς (αριστερά) και Γιώργος Γλάστρας ΡΗ

Ακριβώς 50 χρόνια αργότερα, ο θεατρικός συγγραφέας Τζο Λάντρι έγραψε το έργο «Μια υπέροχη ζωή: A Live Radio Play». Το οποίο, ουσιαστικά, αναβιώνει επί σκηνής εκείνη την ραδιοφωνική παράσταση του 1947. Αυτή, λοιπόν, η εκδοχή της «Υπέροχης ζωής» θα παρουσιαστεί στο Μέγαρο από τις 23 Δεκεμβρίου έως τις 5 Ιανουαρίου (όχι καθημερινά). Μεταφέροντάς μας σε ένα ραδιοφωνικό στούντιο αμέσως μετά τη λήξη του Β’ Παγκόσμιου, όπου έξι ηθοποιοί όχι μόνο ενσαρκώνουν τους πολύ περισσότερους ρόλους του φιλμ, αλλά κάνουν κι όλα τα ηχητικά εφέ που υποστηρίζουν την δράση, ενώ συγχρόνως μια ορχήστρα τζαζ σχολιάζει μουσικά τα τεκταινόμενα.

Στην παράσταση του Μεγάρου, που υπογράφει ο Καλαβριανός, τους έξι ραδιοφωνικούς ηθοποιούς με τους πολλαπλάσιους ρόλους υποδύονται οι Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης, Νίκος Ψαρράς, Νάντια Κοντογεώργη, Γιώργος Γλάστρας, Άγγελος Μπούρας, και Θεοδοσία Σαββάκη.

Παραλειπόμενα και διακρίσεις

Το στόρι της ταινίας –άρα και της παράστασης– περιστρέφεται γύρω από τον Νεοϋορκέζο Τζορτζ Μπέιλι, που αν και συχνά στην ζωή του παραμέρισε το δικό του συμφέρον για να διευκολύνει τους άλλους, βρίσκεται Παραμονή Χριστουγέννων στο κατώφλι της αυτοκτονίας. Αλλά εμφανίζεται ο Κλάρενς, ένας φύλακας-άγγελος –που εφόσον καταφέρει να σώσει τον αυτόχειρα θα αποκτήσει φτερά– και του δείχνει σε πραγματικό χρόνο πόσο διαφορετική θα ήταν η ζωή του, μα κυρίως των γύρω του, αν εκείνος δεν είχε υπάρξει τόσο αλτρουιστής και είχε κάνει άλλες επιλογές. Ο Τζορτζ πείθεται πως η ζωή αξίζει –όσο υπάρχουν άνθρωποι που νοιάζονται ο ένας για τον άλλον…

Άγνωστο πώς ακριβώς, το φυλλάδιο-χριστουγεννιάτικη κάρτα με το διήγημα του Στερν έφτασε στα χέρια κάποιου παράγοντα στην εταιρεία παραγωγής RKO Pictures, αγοράστηκε για πενταροδεκάρες, και λίγο μετά μεταπωλήθηκε στον Κάπρα και την δική του νεοσύστατη εταιρεία. Ο Κάπρα διέγνωσε αμέσως τις τεράστιες δυνατότητες του στόρι. Επέλεξε τον Στιούαρτ για πρωταγωνιστή του, πλακώθηκε, μόνιασε και ξαναπλακώθηκε με τους (τρεις ή τέσσερις) συν-σεναριογράφους του, και αφού μάδησε αρκετές φορές την μαργαρίτα σχετικά με το φινάλε (να αυτοκτονήσει/ να μην αυτοκτονήσει ο Μπέιλι), άρχισε γυρίσματα στις 15 Απριλίου 1946.

Θεοδοσία Σαββάκη και Άγγελος Μπούρας ΡΗ

Τριάντα χρόνια αργότερα, η ταινία του είχε ήδη αναγορευτεί σε κλασική καπαρώνοντας μόνιμη θέση στα αμερικανικά συλλογικά Χριστούγεννα μέσω τηλοψίας. Κάπως έκπληκτος μα πασιχαρής, ο ίδιος ο Κάπρα δήλωνε τότε:
«Είμαι σαν τον γονιό που το παιδί του μεγαλώνει και γίνεται Πρόεδρος [των ΗΠΑ]. Είμαι περήφανος, αλλά την δουλειά την έκανε το παιδί. Δεν την είδα καν ως χριστουγεννιάτικη ιστορία, όταν έπεσα πάνω της –απλά μου άρεσε ως ιδέα.»

Ιδέα αλλά και εκτέλεση, όμως, άρεσαν και σε πολλούς άλλους… Με αποτέλεσμα η ταινία «Μια υπέροχη ζωή» να συγκαταλέγεται πάντα (και δη, ψηλά) σε αμερικανικές και βρετανικές λίστες με τις καλύτερες όλων των εποχών. Ενώ το 1990 το φιλμ καταχωρήθηκε στο Εθνικό Μητρώο Ταινιών της Βιβλιοθήκης του Κογκρέσου ως «πολιτιστικά, ιστορικά ή αισθητικά σημαντικό». Παρεμπιπτόντως, όπως έχουν συχνά αναφέρει από μόνοι τους, «Η υπέροχη ζωή» ήταν η αγαπημένη ταινία και του Τζίμι Στιούαρτ και του Φρανκ Κάπρα.

Συντελεστές – ερμηνευτές

Κείμενο: Τζο Λάντρι | Μετάφραση: Νίκος Χατζόπουλος | Σκηνοθεσία: Γιάννης Καλαβριανός | Μουσική σύνθεση, ενορχήστρωση, διεύθυνση: Αλέξανδρος Δράκος Κτιστάκης | Σκηνικά: Γιώργος Γαβαλάς | Κοστούμια: Βάνα Γιαννούλα | Φωτισμοί: Νίκος Βλασόπουλος | Ερμηνεύουν: Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης, Νίκος Ψαρράς, Νάντια Κοντογεώργη, Γιώργος Γλάστρας, Άγγελος Μπούρας, Θεοδοσία Σαββάκη, η Athens Collective Orchestra και οι μουσικοί Κωστής Χριστοδούλου (πιάνο), Γιώργος Ντάνης (μπάσο), Δημήτρης Τσάκας (σαξόφωνο), Μάνος Θεοδωσάκης (τρομπέτα), Βασίλης Παναγιωτόπουλος (τρομπόνι), Διονύσης Βερβιτσιώτης (βιολί), Βανέσα Αθανασίου (βιολί) , Γιάννης Αθανασόπουλος (βιόλα), Έλλη Φιλίππου (τσέλο).

► Πληροφορίες: Αίθουσα Αλεξάνδρα Τριάντη στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών (Βασ. Σοφίας & Κόκκαλη, 2107282333) στις 23, 25, 26, 29, 30 Δεκεμβρίου, 4, 5 Ιανουαρίου 2022 στις 20:00 (παράσταση και στις 17:00 στις 26 και 30 Δεκεμβρίου). Διάρκεια 90’. Εισιτήρια 40, 34, 29, 24, 17 και 11€ (μειωμένο 8€)

Πάρε μέρος στην έρευνα αναγνωστών του News 24/7. Αφιέρωσε 3 λεπτά για να απαντήσεις γρήγορα και ανώνυμα! Ξεκίνα εδώ: Έρευνα News 24/7

Ακολουθήστε το News247.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις