Πόλεμος στην Ουκρανία: Το παρασκήνιο πίσω από τα μαχητικά αεροσκάφη – Το “όχι” που γίνεται “ναι”

Η Δύση δεν έχει αποκλείσει στ’ αλήθεια το ενδεχόμενο να στείλει μαχητικά αεροσκάφη στην Ουκρανία, αίτημα που το Κίεβο επαναφέρει σε σχεδόν κάθε δημόσια τοποθέτηση αξιωματούχου του.

Όπως επισημαίνει το Politico, αυτή είναι η αίσθηση που υπάρχει στον απόηχο της ξεκάθαρης άρνησης του αμερικανού προέδρου, Τζο Μπάιντεν -την οποία επανέλαβαν οι ηγέτες της Γερμανίας και του Ηνωμένου Βασιλείου- όταν ρωτήθηκε αν θα στείλει στην Ουκρανία τα μαχητικά αεροσκάφη που ζητά μετ’ επιτάσεως.

Οι συζητήσεις πίσω από τις κλειστές πόρτες

Ενώ αξιωματούχοι δηλώνουν δημοσίως ότι δεν πρόκειται να αποσταλούν αεροσκάφη στην Ουκρανία, οι συζητήσεις κεκλεισμένων των θυρών δείχνουν ότι το Κίεβο έχει λόγους να ελπίζει πως η παραλαβή μαχητικών είναι στην πραγματικότητα θέμα χρόνου.

«Στο Πεντάγωνο, ανώτεροι Αμερικανοί αξιωματούχοι αναγνωρίζουν ότι η Ουκρανία θα πρέπει να εκσυγχρονίσει τη γερασμένη Πολεμική Αεροπορία της με νέα μαχητικά αεροσκάφη – κάποια στιγμή. Αλλά προς το παρόν, επικεντρώνονται στην αποστολή των όπλων που χρειάζεται άμεσα το Κίεβο.

Αντίστοιχες συζητήσεις γίνονται και στην Ευρώπη. Χώρες όπως η Πολωνία, η Ολλανδία και η Γαλλία έχουν δείξει ότι είναι ανοιχτές στην ιδέα, ωστόσο αξιωματούχοι εστιάζουν στην ανάγκη να αποκτήσει η Ουκρανία τα υπόλοιπα όπλα που έχουν υποσχεθεί οι δυτικοί τις τελευταίες εβδομάδες, σπάζοντας κάποια στρατηγικά «ταμπού».

“Νομίζω ότι είναι ένα ζήτημα μακροπρόθεσμης προοπτικής” δηλώνει ανώτερος διπλωμάτης της Ανατολικής Ευρώπης, επισημαίνοντας πως τα όπλα που έχει ήδη υποσχεθεί η Δύση θα πρέπει να παραδοθούν το συντομότερο δυνατό.

Παρά το γεγονός πως το κλίμα είναι αρνητικό προς το παρόν, το ζήτημα της αποστολής μαχητικών αεροσκαφών είναι πιθανό να παραμείνει στο παρασκήνιο και τελικά να αναδυθεί ξανά.

Πρόκειται, όπως σχολιάζει το Politico, για ένα επαναλαμβανόμενο μοτίβο της δυτικής συμμαχίας, από τη στιγμή που ξεκίνησε ο πόλεμος. Δηλαδή, κάτι που αρχικά θεωρείται απαγορευμένο -από τα γερμανικά όπλα σε μια εμπόλεμη ζώνη μέχρι την παραλαβή σύγχρονων αρμάτων μάχης από την Ουκρανία- σταδιακά υλοποιείται καθώς ο πόλεμος με τη Ρωσία συμπληρώνει ένα έτος.

“Πολλοί άνθρωποι εξακολουθούν να μην καταλαβαίνουν ότι απέχουμε πολύ από το τέλος του πολέμου” δηλώνει ο ουκρανός αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών Άντρι Μέλνικ. Όπως λέει “στην πραγματικότητα, ο Πούτιν φαίνεται να έχει μεγαλύτερη “όρεξη‘ από ποτέ. Χωρίς αεροπορική υποστήριξη δεν μπορείς να πολεμήσεις σε μία σύγχρονη σύρραξη”.

Τα δεδομένα έχουν αλλάξει

Το σενάριο αποστολής μαχητικών αεροσκαφών στην Ουκρανία βρίσκεται στο “τραπέζι’ των συζητήσεων από τις πρώτες ημέρες του πολέμου.

Λίγες εβδομάδες αφότου η Ρωσία έστειλε στην Ουκρανία στρατεύματα εισβολής, η Πολωνία διεμήνυσε ότι ήταν έτοιμη να μεταφέρει μαχητικά αεροσκάφη σοβιετικής εποχής στις ΗΠΑ ώστε να παραχωρηθούν σε ουκρανούς πιλότους.

Έκπληκτη, τότε, η Ουάσιγκτον, απέρριψε την πρόταση. Όπως είπαν αξιωματούχοι, η εκπαίδευση ήταν πολύ δύσκολη και η αποστολή αεροσκαφών από μια βάση του ΝΑΤΟ στην Ουκρανία θα μπορούσε να οδηγήσει σε άμεση σύγκρουση με τη Ρωσία. Μετά, το θέμα “έσβησε”.

Σχεδόν ένα χρόνο αργότερα, πολλά έχουν αλλάξει. Ένας βομβαρδισμός «αστραπή» του Κιέβου έχει μετατραπεί πια σε πόλεμο χαρακωμάτων. Ο πόλεμος που κάποιοι θεωρούσαν πως θα διαρκέσει μερικές ημέρες ή εβδομάδες δεν αποκλείεται τελικά να κρατήσει για χρόνια.

Στην πορεία, οι δυτικοί σύμμαχοι ξεπέρασαν κάποιες “κόκκινες γραμμές” τους και τελικά, σε μια κρίσιμη καμπή του Ιανουαρίου, οι σύμμαχοι υποσχέθηκαν περίπου 80 σύγχρονα άρματα μάχης.

Ξαφνικά, η ιδέα των μαχητικών αεροσκαφών δεν φαίνεται τόσο παράξενη ιδέα. Η Ουκρανία άδραξε τη συγκυρία, επαναφέροντας το αίτημά της. Στη συνέχεια, ο Μπάιντεν και οι ευρωπαίοι σύμμαχοι παρενέβησαν για να «φρενάρουν» τις εξελίξεις.

Η επιφυλακτικότητά τους, όπως επισημαίνει το Politico, αντανακλούσε τα επιχειρήματα που έθεταν παρασκηνιακά διπλωμάτες της Δύσης, που θεωρούσαν αδύνατο να στείλουν στο Κίεβο αεροσκάφη και να εκπαιδεύσουν εγκαίρως τους πιλότους για μια διαφαινόμενη ρωσική επίθεση. Όπως έλεγαν, τα νέα αεροπλάνα δεν είναι ζωτικής σημασίας για τις επερχόμενες μάχες.

Ωστόσο, στρατιωτικός σύμβουλος της ουκρανικής κυβέρνησης εκτιμά ότι η συζήτηση για τα αεροσκάφη βρίσκεται απλώς σε πρώιμο στάδιο και εκφράζει την πεποίθηση ότι η θέση της Δύσης θα αλλάξει μέσα στις επόμενες εβδομάδες.

Αμερικανοί αξιωματούχοι, βοηθοί στο Κογκρέσο και εμπλεκόμενοι σύμβουλοι παραδέχθηκαν ότι συνεχίζουν να εργάζονται παρασκηνιακά για πιθανές παραδόσεις μαχητικών. Οι Ουκρανοί θυμούνται ότι ο Μπάιντεν είχε ταχθεί αρχικά κατά της αποστολής συστημάτων αεράμυνας Patriot και αρμάτων Abrams, δηλώνει αμερικανός αξιωματούχος εθνικής άμυνας, υπενθυμίζοντας τα παλιότερα σχόλια του αμερικανού προέδρου, και τη αλλαγή στάσης που ακολούθησε.

Πόσο ρεαλιστικό είναι το αίτημα της Ουκρανίας

Το Κίεβο επικεντρώνει τις συζητήσεις σε αεροσκάφη τέταρτης γενιάς, όπως τα αμερικανικά F-16, τα οποία πετούν από τη δεκαετία του 1980.

Ουκρανοί στρατιωτικοί εκτιμούν ότι η εκπαίδευση στα F-16 θα μπορούσε να διαρκέσει έξι μήνες. Αμερικανοί αξιωματούχοι εμφανίζοντας πιο αισιόδοξοι, εκτιμώντας ότι θα μπορούσε να διαρκέσει ακόμη και τρεις με τέσσερις μήνες, τουλάχιστον για τους έμπειρους Ουκρανούς πιλότους.

Τα F-35 τελευταίας τεχνολογίας είναι ούτως ή άλλως εκτός συζήτησης.

Αν και είναι απίθανο οι ΗΠΑ να στείλουν τα δικά τους μαχητικά αεροσκάφη, τα οποία είναι απαραίτητα για αποστολές σε όλο τον κόσμο, οι αξιωματούχοι θα μπορούσαν να εξετάσουν το ενδεχόμενο να επιτρέψουν σε άλλες χώρες να στείλουν τα δικά τους F-16, υποστηρίζει ανώτερος αξιωματούχος του αμερικανικού υπουργείου Άμυνας, μιλώντας υπό τον όρο της ανωνυμίας.

Οι ΗΠΑ πρέπει να συνυπογράψουν οποιαδήποτε αποστολή F-16 λόγω των εξαγωγικών περιορισμών.

Ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες με F-16, όπως η Ολλανδία, εμφανίζονται πρόθυμες να στείλουν μαχητικά. Η πολεμική αεροπορία της Γαλλίας προσανατολίζεται πλέον στα Rafale, όπερ σημαίνει το Παρίσι θα έχει στη διάθεσή του παλαιότερα αεροσκάφη που θα μπορούσε να δώσει στην Ουκρανία, χωρίς μάλιστα να απαιτείται η έγκριση των ΗΠΑ.

“Υπάρχουν και άλλες χώρες που μιλούν γι’ αυτό. Οπότε, καθώς καταφτάνουν προτάσεις, νομίζω ότι θα γίνουν αυτές οι συζητήσεις” δηλώνει ο ανώτερος αξιωματούχος του υπουργείου Άμυνας. “Δεν νομίζω ότι είμαστε αντίθετοι στο θέμα των αεροσκαφών τέταρτης γενιάς, απλά νομίζω ότι πρέπει να βεβαιωθούμε ότι συνεχίζουμε να θέτουμε προτεραιότητες”.

Αυτή τη στιγμή, οι αξιωματούχοι επικεντρώνονται περισσότερο στην αποστολή αντιαεροπορικών συστημάτων στην Ουκρανία για την προστασία των ουκρανικών πόλεων και υποδομών, καθώς και τεθωρακισμένων και πυροβολικού για κάποια επίθεση μέσα στην άνοιξη.

Στο παρασκήνιο, οι αξιωματούχοι της αμερικανικής κυβέρνησης δεν αποκλείουν την αποστολή αεροσκαφών. Ο εκπρόσωπος του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας του Λευκού Οίκου, Τζον Κίρμπι, αρνήθηκε να δώσει διευκρινίσεις σχετικά με τα σχόλια του προέδρου Μπάιντεν, ενώ εκπρόσωπος του Πενταγώνου δήλωσε ότι δεν υπάρχουν νέες ανακοινώσεις.

Ο κίνδυνος που εγκυμονεί

“Ο μεγαλύτερος κίνδυνος είναι να παραταθεί η σύγκρουση” υποστηρίζει ο πρώην Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ, Άντερσ Φογκ Ράσμουσεν. «Γι’ αυτό είναι προς το συμφέρον μας να τερματίσουμε γρήγορα τον πόλεμο με όπλα”.

Οι δυτικοί σύμμαχοι, λέει ο Ράσμουσεν, πρέπει να στείλουν στην Ουκρανία ό,τι χρειάζεται χωρίς καθυστέρηση. “Αν παραδώσουμε όλα τα όπλα που χρειάζεται η Ουκρανία, μπορεί να νικήσει” προσθέτει, τονίζοντας ότι ενδεχόμενη νίκη θα μπορούσε να περιλαμβάνει ακόμη και την ανακατάληψη της Κριμαίας, της περιοχής που προσάρτησε η Ρωσία το 2014 και την οποία πολλοί δυτικοί σύμμαχοι θεωρούν προς το παρόν απαγορευμένη ζώνη.

Η επόμενη σημαντική ημερομηνία στις ατζέντες των υπουργών Άμυνας είναι η 14η Φεβρουαρίου, όταν οι αξιωματούχοι θα συγκεντρωθούν στην έδρα του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες για μια συνάντηση του λεγόμενου σχήματος Ramstein – της ομάδας συμμάχων για που θα συζητήσει τις αποστολές όπλων για την Ουκρανία.

Ενώ το θέμα των μαχητικών είναι πιθανό να τεθεί επί τάπητος, οι αξιωματούχοι εντάσσουν τη συζήτηση αυτή σε ένα “μακροπρόθεσμο” πλαίσιο, όπως λέει ανώτερος ευρωπαίος αξιωματούχος. Η Ουκρανία μπορεί να θίξει το θέμα στη συνάντηση του Φεβρουαρίου, εκτιμά ο ίδιος, αλλά “η προσοχή θα εξακολουθήσει να δίνεται στην αεράμυνα, τα άρματα μάχης, τα πυρομαχικά”.

Ακολουθήστε το News247.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις