Στην Ελλάδα πιστεύουμε τα social media περισσότερο από τα παραδοσιακά ΜΜΕ

Τα στοιχεία βάσει των οποίων τα media κάνουν ακόμη καλύτερη δουλειά ως προς το να διαχωρίζουν τις ψευδείς ειδήσεις από τις αληθινές, σε σχέση με τα κοινωνικά δίκτυα, θα δώσουν μεγαλύτερη ώθηση στο να επικεντρωθούν εκ νέου οι εκδότες στα ποιοτικά νέα.

Οι ανησυχίες για τα “fake news” (ψευδείς ειδήσεις) και για τη χαμηλή ποιότητα ειδήσεων έχουν κάνει πλέον τους ειδησεογραφικούς οργανισμούς να επαναπροσδιορίζουν τις δημοσιογραφικές αξίες τους και να ελέγχουν περισσότερο το ψηφιακό τους περιεχόμενο. Τα παραπάνω προκύπτουν από την έκτη κατά σειρά ετήσια έκθεση Ψηφιακών Ειδήσεων του Ινστιτούτου του Reuters για τη Μελέτη της Δημοσιογραφίας στην Οξφόρδη.

Σύμφωνα με την έκθεση, το κοινό είναι απογοητευμένο με την ποιότητα των διακινούμενων ειδήσεων και των σχολίων, αλλά ακόμη περισσότερο με το περιεχόμενο των διακινούμενων πληροφοριών στα social media.

Η έρευνα που συγκέντρωσε τα στοιχεία βασίζεται σε ένα μεγάλο ερωτηματολόγιο του YouGov στο οποίο απάντησαν 70.000 άνθρωποι από 36 διαφορετικές χώρες. Οι περισσότεροι από τους μισούς (54%) απάντησαν ότι χρησιμοποιούν τα social media ως πηγή ενημέρωσης αλλά παραδέχονται μια μείωση στη χρήση του Facebook σαν μέσο ενημέρωσης.

Από αυτούς τους 70.000 καταναλωτές που ερωτήθηκαν σχετικά, 33% είπαν ότι δεν μπορούν να βασιστούν στις ειδήσεις ως αληθινές. Μάλιστα, το 29% αποφεύγει γενικότερα να παρακολουθεί καθημερινά τις ειδήσεις, με τους μισούς να λένε πως τα νέα έχουν αρνητική επίπτωση στη διάθεση τους.

Επίσης, η εγκατάσταση της εφαρμογής του ad blocking έχει σταματήσει να αυξάνεται, και δεν έχει περάσει ακόμη στις κινητές συσκευές. Ακόμη, μετά την εκλογή Τραμπ οι χρήστες έχουν μειώσει τις εγγραφές τους στα αμερικανικά ΜΜΕ και επιλέγουν να πληρώσουν πληρωμές σε δίκτυα άλλων κρατών.

Αρκετά ενδιαφέρον στοιχείο είναι ότι μόλις το ένα τέταρτο όσων απάντησαν στο ερωτηματολόγιο πιστεύει ότι τα social media κάνουν καλή δουλειά στο να διαχωρίζουν την πραγματική είδηση από τις ψευδείς πληροφορίες και τις κατασκευασμένες, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό ανεβαίνει στο 40% σε ό,τι αφορά τα ειδησεογραφικά πρακτορεία.

Το 23% των Ελλήνων δηλώνει πως δεν εμπιστεύεται την αξιοπιστία των ειδήσεων

Μάλιστα, μόνο στην Ελλάδα οι χρήστες έχουν θετικότερη γνώμη για τα social media, εκτιμώντας ότι κάνουν καλύτερο έργο σε σχέση με τα παραδοσιακά μέσα, κυρίως επειδή έχουν χαμηλότατη εμπιστοσύνη στα ειδησεογραφικά Μέσα γενικότερα. Τα ποσοστά εμπιστοσύνης στη διάκριση αλήθειας και μύθου είναι για τη χώρα μας στο 28% για τα κοινωνικά δίκτυα και μόλις στο 19% για τα παραδοσιακά. Την ίδια ώρα, το 23% των Ελλήνων δηλώνει πως δεν εμπιστεύεται την αξιοπιστία των ειδήσεων. Αξίζει να σημειωθεί πως πλέον το 65% των συμπατριωτών μας χρησιμοποιεί το διαδίκτυο.

Η αντίστροφη εικόνα αποδίδεται χαρακτηριστικά στο παρακάτω γράφημα. Σε χώρες λοιπόν όπως οι ΗΠΑ και η Βρετανία, ο κόσμος είχε διπλάσια εμπιστοσύνη στα ΜΜΕ ως προς το να ξεχωρίσουν την αλήθεια από το ψέμα. Η Ελλάδα ήταν η μόνη χώρα όπου ο κόσμος είπε ότι τα κοινωνικά μέσα ήταν “πιο ικανά να ξεχωρίζουν την αλήθεια από το ψέμα”:

Πρώτο σε χρήση το Facebook στην Ελλάδα:

Πόλωση σημαίνει απώλεια εμπιστοσύνης στα ΜΜΕ

Παρά την καχυποψία που υπάρχει για τις ειδήσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, η έρευνα έδειξε ότι τα social media αποτελούν μέσα ζωτικής σημασίας για θέματα που δεν καλύπτονται αρκετά, όπως τα δικαιώματα ΛΟΑΤ και το μεταναστευτικό.

Το Ίδρυμα Reuters, το οποίο χρηματοδοτείται από το Ίδρυμα Thomson Reuters, έχει εξετάσει παλαιότερα τα γενικά επίπεδα εμπιστοσύνης στα μέσα, και έχει τονίσει ότι το επίπεδο δυσπιστίας του κόσμου ως προς τα ΜΜΕ είχε άμεση σχέση με το πόσο μεροληπτικά θεωρούν ότι είναι τα μέσα αυτά.

Η σχέση αυτή γίνεται σαφέστατα εντονότερη σε χώρες με υψηλό δείκτη πολιτικής πόλωσης όπως οι ΗΠΑ, η Ουγγαρία και η Ιταλία. Ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ έχει επανειλημμένα κατακρίνει τα παραδοσιακά μέσα για προώθηση “ψεύτικων ειδήσεων”, πράγμα το οποίο καθιέρωσε κατά την προεκλογική του καμπάνια με το να παραπονιέται ότι η κάλυψη ειδήσεων που τον αφορούσε ήταν άδικη.

Η τάση είναι πως τα κοινωνικά δίκτυα δεν θα εξαλειφθούν, παρότι οι χρήστες τους μεταπηδούν περισσότερο σε εφαρμογές messaging για ειδήσεις, νιώθοντας απογοητευμένοι με το επίπεδο συζητήσεων σε δίκτυα όπως το Facebook και το Twitter.

Άλλο σημαντικό στοιχείο της έκθεσης είναι ακόμη ότι τα άτομα που είναι κάτω των 35 ετών είναι διατεθειμένα να πληρώσουν για ποιοτικές ειδήσεις, όπως ακριβώς πληρώνουν για υπηρεσίες μουσικής και βίντεο.

Ακόμη, ως προς τις συνδρομές, μόλις το 13% των χρηστών παγκοσμίως πληρώνουν για να διαβάζουν ειδήσεις, ενώ στη χώρα μας το αντίστοιχο ποσοστό φτάνει στο 6%. Τέλος, πάνω από τους μισούς χρήστες, το 56%, αναφέρουν πως χρησιμοποιούν τα smartphones τους για να ενημερώνονται σε εβδομαδιαία βάση, ενώ για το 39% τα κινητά τηλέφωνα είναι η κύρια πηγή ενημέρωσης. Μάλιστα, το 46% απαντά πως χρησιμοποιεί τα κινητά για ενημέρωση όντας στο κρεβάτι και το 32% όταν είναι στην τουαλέτα.

Αυτοί που πάντως ακόμη εμπιστεύονται τα έντυπα μέσα, εφημερίδες και περιοδικά, είναι οι Ελβετοί και οι Αυστριακοί, ενώ Γερμανοί και Ιταλοί προτιμούν ακόμη την τηλεόραση.

Αναλυτικά όλη την έρευνα μπορείτε να τη δείτε εδώ