Ανησυχία στη Δύση: Τα ηλεκτρομαγνητικά πυροβόλα της Κίνας

Νέες συζητήσεις έχουν εκκινήσει στα social media και τα διεθνή ΜΜΕ για το οπλοστάσιο της Κίνας μετά τις καταγγελίες της Γερμανίας πως το Πεκίνο “στόχευσε” με λέιζερ ένα αεροσκάφος της χώρας.

Η Κινεζική Πολεμική Ναυτική (PLAN) ισχυρίζεται ότι έχει αναπτύξει ένα ηλεκτρομαγνητικό πυροβόλο που μπορεί να πλήξει στόχους σε αποστάσεις που φτάνουν περίπου τα 126 μίλια (περίπου 200 χιλιόμετρα) με ταχύτητα βλήματος περίπου 1,6 μίλια ανά δευτερόλεπτο (περίπου Mach 7), προσφέροντας σημαντική υπεροχή σε εμβέλεια και ισχύ πυρός έναντι συμβατικών ναυτικών όπλων.

Το κινεζικό ηλεκτρομαγνητικό πυροβόλο (railgun) έχει πρωτοεντοπιστεί το 2011 από αμερικανικές υπηρεσίες και οι πρώτες δοκιμές έγιναν το 2014.

Σε δοκιμές, το σύστημα φέρεται να εκτόξευσε 120 βλήματα αξιοποιώντας ένα σύστημα τεχνητής νοημοσύνης που αναλύει δεδομένα από πάνω από 100.000 αισθητήρες σε πραγματικό χρόνο, εντοπίζοντας και διορθώνοντας πιθανά προβλήματα πριν από κρίσιμους στόχους.

Σε μια από τις πιο φιλόδοξες δοκιμές, η Κίνα εκτόξευσε ένα καθοδηγούμενο βλήμα στην στρατόσφαιρα σε ύψος 15 χιλιομέτρων με ταχύτητα άνω των Mach 5 (ταχύτητες πτήσης πέντε φορές μεγαλύτερες από την ταχύτητα του ήχου). Ωστόσο, το βλήμα παρουσίασε προβλήματα σταθερότητας λόγω υπερβολικής περιστροφής κατά την άνοδο, προκαλώντας απόκλιση από την αναμενόμενη τροχιά. Η τεχνητή νοημοσύνη βοήθησε στην ανάλυση του προβλήματος, επισημαίνοντας την ανάγκη για καλύτερο έλεγχο της περιστροφής του βλήματος.

Η Κίνα έχει πραγματοποιήσει θαλάσσιες δοκιμές του ηλεκτρομαγνητικού πυροβόλου σε πολεμικά πλοία, όπως το Type 072III, το οποίο φέρεται να φέρει πρωτότυπο σύστημα railgun στην πλώρη του. Συγκεκριμένα, το railgun έχει εγκατασταθεί πειραματικά στο κινεζικό αποβατικό πλοίο Haiyang Shan, κλάσης Type 072III, που χρησιμοποιείται ως πλοίο δοκιμών.

Μέχρι σήμερα, τα κινεζικά railguns δεν έχουν χρησιμοποιηθεί σε πραγματικές πολεμικές επιχειρήσεις. Ο πρόεδρος της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, έχει δηλώσει ότι υπάρχουν στοιχεία για κινεζική στρατιωτική υποστήριξη προς τη Ρωσία, μεταξύ άλλων μέσω προμηθειών πυροβολικού και πυρίτιδας, ενώ έχει επιβάλει κυρώσεις σε τρεις κινεζικές οντότητες που εμπλέκονται χωρίς όμως να γίνεται σαφής αναφορά σε ηλεκτρομαγνητικά όπλα.

Η ανάπτυξη αυτών των συστημάτων εντάσσεται σε ευρύτερη στρατηγική για τον εκσυγχρονισμό του κινεζικού ναυτικού με προηγμένα όπλα και τεχνολογίες.

Η Κίνα φαίνεται να έχει ξεπεράσει τις ΗΠΑ στην ανάπτυξη ηλεκτρομαγνητικών πυροβόλων. Η αμερικανική ναυτική έρευνα εγκατέλειψε το πρόγραμμα railgun το 2021 ενώ η Ιαπωνία παρουσίασε πρόσφατα ένα νέο railgun που εκτοξεύει βλήματα με ταχύτητα 5.600 mph από το πολεμικό πλοίο JS Asuka.

Η ανάπτυξη του ηλεκτρομαγνητικού πυροβόλου από την Κίνα αναμένεται να επηρεάσει σημαντικά τη ναυτική ισχύ και τις στρατηγικές αναγνώρισης. Η ανάπτυξη και δοκιμή του railgun από την Κίνα αποτελεί σημαντικό τεχνολογικό βήμα, καθώς το συγκεκριμένο όπλο θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για την υπεράσπιση στόχων, την καταστροφή εχθρικών πλοίων, πυραύλων και αεροσκαφών, ενώ παράλληλα μειώνει το κόστος και τα logistics, καθώς το βλήμα δεν απαιτεί εκρηκτική γόμωση.

Παρότι η Κίνα έχει επιδείξει σημαντική πρόοδο, το railgun δεν έχει ακόμη ενταχθεί σε μαζική παραγωγή ή επιχειρησιακή χρήση σε πλοία μάχης, καθώς υπάρχουν ακόμα τεχνικές προκλήσεις, όπως η αντοχή των υλικών, η ενεργειακή διαχείριση και η αξιοπιστία σε μακροχρόνια χρήση.

Σημειώνεται ακόμη πως το Πεκίνο διαθέτει και έχει ήδη αναπτύξει όπλα λέιζερ, τα οποία χρησιμοποιεί κυρίως σε ναυτικές και αεροπορικές πλατφόρμες. Όπως είπα, υπάρχουν αναφορές για χρήση λέιζερ από την Κίνα σε αεροπορικές επιχειρήσεις, όπως το περιστατικό όπου γερμανικό αεροσκάφος κατήγγειλε ότι δέχθηκε στόχευση με λέιζερ πάνω από την Ερυθρά Θάλασσα, γεγονός που προκάλεσε διπλωματική ένταση τις τελευταίες ώρες.

Η Κίνα διαθέτει επίσης το σύστημα Silent Hunter, ένα όπλο λέιζερ ισχύος 30-100 κιλοβάτ με εμβέλεια 4-5 χιλιομέτρων, που χρησιμοποιείται για την αντιμετώπιση drones και πυραύλων, ικανό να διαπεράσει χαλύβδινη πλάκα και να τυφλώσει αισθητήρες στόχων. Επίσης η χώρα έχει αναπτύξει ένα φορητό όπλο λέιζερ ισχύος 2,47 kW που μπορεί να λειτουργεί σε ακραίες θερμοκρασίες, από περίπου -50°C έως +50°C (-58°F έως 122°F), χωρίς να απαιτεί συστήματα ψύξης ή θέρμανσης.

Αυτή η τεχνολογία θεωρείται σημαντική πρόοδος, καθώς επιτρέπει τη λειτουργία λέιζερ υψηλής ισχύος σε δύσκολες καιρικές συνθήκες, όπως η αρκτική ψύχρα ή η θερμοκρασία της Σαχάρας, χωρίς επιπλέον εξοπλισμό ψύξης, κάτι που την καθιστά μοναδική σε σύγκριση με άλλα διεθνή συστήματα.

Τα κινεζικά φορητά όπλα λέιζερ μπορούν να αξιοποιηθούν σε διάφορες στρατιωτικές και βιομηχανικές εφαρμογές, όπως αντιμετώπιση drones και μικρών στόχων, καθοδήγηση πυραύλων, Ηλεκτρο-οπτικές παρεμβολές, βιομηχανικές εφαρμογές κοπής και συγκόλλησης αλλά και σε ιατρικές εφαρμογές.

Από την άλλη, υπάρχουν υπάρχουν αξιόπιστες πληροφορίες ότι η Ρωσία έχει θέσει σε επιχειρησιακή χρήση κινεζικά όπλα λέιζερ στην Ουκρανία, κυρίως για την κατάρριψη ουκρανικών μη επανδρωμένων αεροσκαφών (UAVs). Συγκεκριμένα, σε βίντεο που κυκλοφόρησε σε φιλορωσικά κανάλια στο Telegram, παρουσιάζεται ένα σύστημα λέιζερ που μοιάζει πολύ με το κινεζικό Shen Nung (γνωστό και ως Low-Altitude Laser Defending System – LASS ή Silent Hunter), το οποίο έχει σχεδιαστεί για την εξουδετέρωση drones μέσω λέιζερ ισχύος περίπου 10 kW.

Παρότι η Κίνα διαψεύδει ότι προμηθεύει επιθετικά όπλα στη Ρωσία, αυτή είναι η πρώτη τεκμηριωμένη περίπτωση χρήσης κινεζικού λέιζερ σε πραγματική σύγκρουση από τη ρωσική πλευρά.