COVID-19: Τι πρέπει να γνωρίζουν οι ασθενείς με καρκίνο του παγκρέατος

Πώς επηρεάζει τους ογκολογικούς ασθενείς με καρκίνο του παγκρέατος η νόσος COVID-19; Τι θα πρέπει να προσέχουν και τι ισχύει για τους ασθενείς που λαμβάνουν χημειοθεραπεία; Σε αυτά, αλλά και πολλά ακόμη κρίσιμα ερωτήματα μας απαντά στη συνέντευξη που ακολουθεί, ο διακεκριμένος χειρουργός, κ. Γρηγόρης Τσιώτος, Επικ. Καθηγητής Χειρουργικής, Mayo Clinic, Διευθυντής Α΄ Χειρουργικής Κλινικής Νοσοκομείου Μητέρα-Υγεία.

Οι ασθενείς με καρκίνο του παγκρέατος έχουν υψηλότερο κίνδυνο να νοσήσουν με COVID-19;

Όσοι ασθενείς με καρκίνο παγκρέατος (ΚΠ), όπως και με κάθε άλλο καρκίνο, βρίσκονται σε χημειοθεραπεία, παρουσιάζουν ανοσοκαταστολή, δηλαδή μειωμένη αντίσταση σε λοιμώξεις, άρα και σε λοίμωξη από COVID-19. Οι ασθενείς όμως με ιστορικό ΚΠ που δεν λαμβάνουν χημειοθεραπεία, έχουν τις ίδιες (και όχι αυξημένες) πιθανότητες με τον υπόλοιπο πληθυσμό να νοσήσουν από COVID-19.

Πώς μπορεί ένας ασθενής με καρκίνο παγκρέατος να προφυλαχθεί απέναντι στον κορονοϊό;

Όλοι οι ασθενείς με ΚΠ επιβάλλεται να ακολουθούν με θρησκευτική ευλάβεια τις οδηγίες πρόληψης όπως έχουν αναλυτικά περιγραφεί από τον ΕΟΔΥ και πλέον είναι πασίγνωστες (πολύ συχνό πλύσιμο χεριών, κατάλληλη μάσκα προσώπου, παραμονή στο σπίτι, αποφυγή συγχρωτισμού με άλλους ανθρώπους). Ειδικώς όμως, εκείνοι που βρίσκονται σε χημειοθεραπεία πρέπει να είναι ακραία σχολαστικοί με τα προηγούμενα και να αναφέρουν οποιαδήποτε συμπτώματα στον ογκολόγο τους. Καλύτερα να επικοινωνήσουν μαζί του και να αποδειχθεί ότι δεν χρειαζόταν, παρά να παραμελήσουν να ανακοινώσουν ένα ύποπτο σύμπτωμα, ενώ θα έπρεπε.

Εάν ένας ασθενής με καρκίνο του παγκρέατος αρχίσει να εμφανίζει συμπτώματα του νέου κορονοϊού, τι πρέπει να κάνει;

Πρέπει ΑΜΕΣΟΤΑΤΑ να επικοινωνήσει με τον παθολόγο-ογκολόγο ή τον ογκολογικό χειρουργό που τον παρακολουθεί και εκείνοι, με την βοήθεια του ειδικού λοιμωξιολόγου που αυτονοήτως ανήκει στην ομάδα, θα τον καθοδηγήσουν κατάλληλα.

Ποιες μπορεί να είναι οι πιθανές επιπλοκές σε έναν ογκολογικό ασθενή;

Σε ασθενείς που δεν λαμβάνουν χημειοθεραπεία, τα συμπτώματα είναι τα γνωστά που πλέον όλος ο κόσμος πρέπει να γνωρίζει από την σωστή δημοσιότητα των ημερών (βήχας, πυρετός, δύσπνοια, αδυναμία). Σε εκείνους όμως που λαμβάνουν χημειοθεραπεία, οι επιπλοκές μπορεί να είναι βαρύτερες και πιο επικίνδυνες. Αυτός φυσικά δεν είναι λόγος να διακόψουν την χημειοθεραπεία, διότι είναι απολύτως απαραίτητη για την αντιμετώπιση του ΚΠ, από τον οποίο μάλιστα η ζωή τους στατιστικά κινδυνεύει πολύ περισσότερο από ό,τι από τον COVID-19. Πρέπει να γίνεται πάντοτε δηλαδή, στάθμιση κινδύνων και σύγκριση μεταξύ κινδύνου και οφέλους.

Επηρεάζεται η χειρουργική αντιμετώπιση των ασθενών λόγω των υφιστάμενων μέτρων; Με άλλα λόγια, τα σοβαρά χειρουργεία των ασθενών ή ο τακτικός τους έλεγχος/επισκέψεις προς εσάς αναστέλλονται για όσο διάστημα βρισκόμαστε σε παγκόσμιο συναγερμό για την πανδημία;

Ασθενείς με ΚΠ που έχουν ένδειξη εγχείρησης, πρέπει να χειρουργούνται οπωσδήποτε για να αφαιρεθεί ριζικά ο όγκος χωρίς καθυστέρηση και παρά την πανδημία του COVID-19. Αυτό διότι ο κίνδυνος για την ζωή τους από την μη αφαίρεση του όγκου είναι απείρως μεγαλύτερος από τον κίνδυνο λόγω του COVID-19. Όμως, η τακτική επικοινωνία με τον γιατρό τους για παρακολούθηση της πορείας τους μετεγχειρητικά μπορεί να γίνεται ηλεκτρονικά με πλατφόρμες όπως το skype, ώστε να αποφεύγεται η έκθεσή τους σε δημόσιους χώρους, ο συγχρωτισμός κτλ. ‘Άρα, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, η ορθή αντιμετώπιση των ασθενών αυτών δεν αναστέλλεται, διότι ο ΚΠ είναι απείρως σημαντικότερος και πιο επικίνδυνος από τον COVID-19.

Τι μέτρα πρέπει να πάρουν όσοι ζουν στο ίδιο σπίτι με ένα ογκολογικό ασθενή, ώστε να ελαχιστοποιήσουν τις περιπτώσεις μετάδοσης της νόσου στον ασθενή, σε περίπτωση που οι ίδιοι νοσήσουν; Δεδομένου ότι γίνεται λόγος και για “ασυμπτωματικούς” ασθενείς όλοι οι φροντιστές των ογκολογικών ασθενών πρέπει να συμπεριφέρονται σαν να έχουν covid-19;

Το περιβάλλον των ασθενών με ΚΠ πρέπει αφ’ ενός να είναι πολύ περιορισμένο: ένας-δύο άνθρωποι, όχι περισσότεροι, ώστε να ελαχιστοποιείται ο συγχρωτισμός. Αφ’ ετέρου, οι ελάχιστοι αυτοί άνθρωποι θα πρέπει να είναι εξαιρετικά, υπερβολικά σχολαστικοί στην τήρηση όλων των κανόνων υγιεινής και πρόληψης, όπως είπαμε προηγουμένως.

Ποια είναι η πιο πολύτιμη συμβουλή που θα δίνατε στους ασθενείς σας, μεσούσης της πανδημίας του κορονοϊού;

Σχολαστικότατη τήρηση όλων των γνωστών κανόνων, ακόμα κι εάν σε μερικούς φαίνονται υπερβολικοί. Δεν είναι υπερβολικοί. Μπορεί να είναι σωτήριοι. Ειδικώς για όσους υποβάλλονται σε χημειοθεραπεία. Συγχρόνως όμως, επειδή ο ΚΠ έχει επιθετική συμπεριφορά και δεν συγχωρεί καθυστερήσεις και αναβολές στην αντιμετώπισή του, πρέπει οι αναγκαίες εγχειρήσεις για αφαίρεση όγκων παγκρέατος, καθώς και οι χημειοθεραπείες (πριν ή μετά την εγχείρηση) να γίνονται κανονικά.

Ευχαριστούμε τον κ. Γρηγόρη Τσιώτο, Επικ. Καθηγητή Χειρουργικής, Mayo Clinic, Διευθυντή Α΄ Χειρουργικής Κλινικής Νοσοκομείου Μητέρα-Υγεία