Μητσοτάκης- Μερτς: Στην ατζέντα Eurofighter και μεταναστευτικό

Μια νέα σελίδα στις σχέσεις Ελλάδας – Γερμανίας φιλοδοξεί να ανοίξει ο Κυριάκος Μητσοτάκης με τη σημερινή συνάντηση του με τον Φρίντριχ Μερτς στο Βερολίνο.

Από την κυβέρνηση υπογραμμίζουν ότι θα είναι η πρώτη συνάντηση του κ.Μερτς με Ευρωπαίο ηγέτη μετά την επεισοδιακή εκλογή του στην καγκελαρία.

Αν και φυσικά ο Γερμανός καγκελάριος πρώτα από όλα πραγματοποίησε την επομένη της εκλογής του το καθιερωμένο ταξίδι στο Παρίσι, όπου είδε τον Εμμανουέλ Μακρόν για να αναζωογονήσει τον γαλλογερμανικό άξονα της ΕΕ.

Μερτς- Μακρόν ανακοίνωσαν τη σύσταση συμβουλίου Άμυνας Γερμανίας – Γαλλίας και την ίδια ημέρα ο Γερμανός καγκελάριος επισκέφθηκε και τη Βαρσοβία, θέλοντας να αναθερμάνει τις σχέσεις με Πολωνία, με το βλέμμα στην Ουκρανία.

Μετά τις δύο αυτές άκρως συμβολικές κινήσεις την επομένη της εκλογής του, ο κ.Μερτς ξεκινά να υποδέχεται στην καγκελαρία ηγέτες της ΕΕ από τον Έλληνα πρωθυπουργό. Ο κ.Μητσοτάκης σημειωτέον ότι βρίσκεται σήμερα στο Βερολίνο, καθώς το βράδυ θα θα μιλήσει ως επίτιμος προσκεκλημένος στο ετήσιο Συνέδριο του Economic Council Germany, όπου θα βραβευθεί για τις μεταρρυθμίσεις της κυβέρνησης και την ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας.

Η συνάντηση με τον Μερτς θα πραγματοποιηθεί στη μία το μεσημέρι ώρα Ελλάδος και στη συνέχεια (στις δύο και μισή) οι δύο ηγέτες θα δώσουν συνέντευξη τύπου.

Από το γεγονός ότι προβλέπεται στο πρόγραμμα άπλετος χρόνος για τη συνάντηση των δύο ηγετών φαίνεται ότι δεν θα είναι εθιμοτυπική. Κυβερνητικά στελέχη σημειώνουν άλλωστε ότι Μητσοτάκης – Μερτς έχουν να συζητήσουν πολλά: Για την οικονομία (έξι χρόνια μετά το τέλος της σκληρής δεκαετούς κρίσης), τις επενδύσεις, το διμερές εμπόριο, τις διεθνείς εξελίξεις, τη νέα γεωπολιτική εικόνα της Ευρώπης και το μεταναστευτικό.

Ο Μητσοτάκης θέλει να κάνει “ja” το γερμανικό “nein”

Η Αθήνα θα ήθελε να δει τη Γερμανία να αλλάζει την παραδοσιακή πολιτική της δημοσιονομικής αυστηρότητας σε επίπεδο ΕΕ. Οι εποχές των μνημονίων, της λιτότητας και των συγκρούσεων των ελληνικών κυβερνήσεων με τον Βόλφγκανγκ Σόιμπλε άλλωστε έχουν περάσει.

Ο Μερτς στο εσωτερικό της Γερμανίας κατάργησε το “φρένο χρέους” στον προϋπολογισμό και σχεδιάζει μία οικονομική πολιτική με έμφαση στις επενδύσεις και την ανάπτυξη. Γεγονός που δημιουργεί προσδοκίες στην Αθήνα.

Ωστόσο, όπως έχει γράψει το NEWS 24/7, αυτό δε σημαίνει ότι το Βερολίνο έχει τη διάθεση να ακολουθήσει αντίστοιχη πολιτική και σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Παρότι ο νέος υπουργός Οικονομικών, Λαρς Κλινγκμπάιλ, προέρχεται από την SPD, είναι πρώτα… Γερμανός και μετά σοσιαλδημοκράτης. Και ζητήματα όπως ο κοινός δανεισμός ή ευρωομόλογο παραμένουν ταμπού για τους Γερμανούς πολιτικούς και της κεντροδεξιάς και της κεντροαριστεράς.

Ο κ. Μητσοτάκης όμως μπορεί να επικαλεστεί στον κ.Μερτς ότι δεν μπορεί να χαλαρώνει δημοσιονομικά στο εσωτερικό της Γερμανίας και ταυτόχρονα να επιμένει στην αυστηρότητα στην ΕΕ. Και η Ελλάδα δεν είναι βέβαια μόνη της σε αυτό το θέμα, καθώς και άλλες χώρες όπως η Ιταλία έχουν μία διαφορετική προσέγγιση από τη Γερμανία.

Ο πρωθυπουργός κατά τις κοινές δηλώσεις χθες με τη Τζόρτζια Μελόνι στη Ρώμη τόνισε για παράδειγμα ότι Ελλάδα – Ιταλία συμφωνούν το να υπάρχουν απλά διευκολύνσεις για τις αμυντικές δαπάνες των κρατών- μελών της ΕΕ σε εθνικό επίπεδο δε δίνει τη λύση. “Πρέπει να συζητηθεί σοβαρά ένα ευρωπαϊκό χρηματοδοτικό εργαλείο για αμυντικά ευρωπαϊκά έργα κοινού ενδιαφέροντος”, υποστήριξε.

Συζήτηση για την άμυνα με το βλέμμα στην Τουρκία

Ο κ. Μητσοτάκης έριξε όμως και το “καρφί” του στην κ. Μελόνι για την αμυντική συνεργασία Ιταλίας- Τουρκίας. “Είναι κρίσιμο να επιλέξουμε τους συνομιλητές μας με κριτήριο εάν ευθυγραμμίζονται με την εξωτερική πολιτική και τα συμφέροντα της ΕΕ. Γιατί η στρατηγική αυτονομία δεν εξυπηρετείται με νέες εξαρτήσεις. Και υπό την προϋπόθεση ότι υπάρχει συμπόρευση με τα κοινά μας ενδιαφέροντα και λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιαιτερότητες κάθε χώρας να δούμε τις συνεργασίες”, είπε στην Ιταλίδα πρωθυπουργό.

Για τους κινδύνους από τυχόν ένταξη της Τουρκίας στην άμυνα της ΕΕ και στο πακέτο των 150 δισ ευρώ του ReArm Europe είχε προειδοποιήσει ο πρωθυπουργός και τον κ.Μερτς κατά τη συνάντηση τους στο περιθώριο της συνεδρίασης του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος στη Βαλένθια στις 29 Απριλίου. Και προφανώς θα θέσει ξανά το ίδιο ζήτημα και κατα τη σημερινή τους συνάντηση στο Βερολίνο.

Σημειωτέον ότι η Γερμανία όπως και η Ιταλία μετέχουν στην κοινοπραξία που κατασκευάζει τα Eurofighter. Και η Τουρκία επιθυμεί να αποκτήσει 40 μαχητικά αεροσκάφη αυτού του τύπου και δη εξοπλισμένα με πυραύλους Meteor.

Τα Eurofighter και το γερμανικό ενδιαφέρον για τα ελληνικά εξοπλιστικά

Ερωτηθείς εάν το θέμα των Eurofighter που ζητά η Τουρκία θα τεθεί κατά τη συνάντηση Μητσοτάκη – Μερτς, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης σημείωσε με νόημα: “Υπάρχουν ξεκάθαρες διατυπώσεις, κανόνες, οι οποίοι δεν μπορούν να παραβιαστούν, ότι τα εξοπλιστικά προγράμματα δεν μπορούν να χρησιμοποιούνται ή να απειλούν συμμαχικά κράτη. Είναι, νομίζω, ένας κανόνας απαράβατος που ισχύει και σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να παραβιαστεί. Και το τονίζουμε σε κάθε ευκαιρία.”

Από το Βερολίνο φαίνεται πως θέλουν να καθησυχάσουν την Αθήνα, πως οι δηλώσεις Μερτς για τη σημασία της Τουρκίας στην άμυνα της Ευρώπης ήταν απλώς τυπικές. Ενώ υπενθυμίζουν ότι η CDU διαχρονικά εμπόδιζε την πώληση Eurofighter στην Άγκυρα και δεν βλέπουν να αλλάζει στάση στο συγκεκριμένο ζήτημα. Παρότι συνεχίζονται τα σενάρια για “πράσινο φως” από το “μεγάλο συνασπισμό” Χριστιανοδημοκρατών- Σοσιαλδημοκρατών. Υπενθυμίζεται σε κάθε περίπτωση ότι η προηγούμενη κυβέρνηση Σολτς φερόταν να είχε αποφασίσει να προχωρήσει, αλλά η πώληση πάγωσε μετά την προφυλάκιση του Εκρέμ Ιμάμογλου. 

Πάντως και οι Γερμανοί έχουν τις δικές τους προσδοκίες από την ελληνική πλευρά όσον αφορά στα εξοπλιστικά. Στην αμυντική έκθεση DEFEA την περασμένη εβδομάδα συμμετείχαν 18 γερμανικές αμυντικές εταιρείες. Διότι προφανώς στο πλαίσιο της ενίσχυσης της άμυνας της ΕΕ αλλά και της Ασπίδας του Αχιλλέα και του ΜΠΑΕ, φιλοδοξούν να πάρουν μερίδιο της πίτας και οι γερμανικές αμυντικές βιομηχανίες.

Αγκάθι το μεταναστευτικό

Ο Μερτς αναμένεται επίσης να θέσει στον κ.Μητσοτάκη και το μεταναστευτικό. Ο νέος Γερμανός καγκελάριος έχει να αντιμετωπίσει την απειλή της AfD εκ δεξιών και έχει προαναγγείλει πιο σκληρή, αντιμεταναστευτική επί της ουσίας, πολιτική. Με την οποία πάντως ήδη υπάρχουν διαφωνίες από τον κυβερνητικό εταίρο, την SPD. 

Υπενθυμίζεται δε ότι απόφαση του ανώτατου διοικητικού δικαστηρίου στη Γερμανία έχει δώσει “πάτημα” στη γερμανική κυβέρνηση να ζητά επιστροφές προσφύγων στην Ελλάδα. Μάλιστα εκτιμάται ότι ο αριθμός των προσφύγων που θέλει να στείλει η Γερμανία πίσω στη χώρα μας φτάνει τις 40.000.

“Όσο δεν υπάρχει ισοκατανομή εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η Ελλάδα δεν θα δεχθεί καμία επιστροφή” έχει δηλώσει κατηγορηματικά ο υπουργός Μετανάστευσης Μάκης Βορίδης. Σημείωσε πάντως ότι μέχρι στιγμής δεν έχει γίνει κάποιοι αίτημα από το γερμανικό κράτος για επιστροφή προσφύγων στην Ελλάδα. Άφησε δε να εννοηθεί ότι η ελληνική πλευρά μπορεί να βάλει νομικά εμπόδια σε μία τέτοια προσπάθεια. “Πάντως, δεν θα είμαστε και πολύ φιλικοί στο αίτημα”, δήλωσε χαρακτηριστικά.

Σημειωτέον ότι μέχρι σήμερα οι επιστροφές προσφύγων από τη Γερμανία στην Ελλάδα ήταν ελάχιστες και γιατί η γερμανική νομοθεσία εμπόδιζε τις αρχές να αναζητήσουν ουσιαστικά τους πρόσφυγες των οποίων η άδεια ταξιδιού είχε λήξει. Η νομοθεσία όμως έχει αλλάξει.

Στην πραγματικότητα μάλιστα φαίνεται ότι με την απειλή της επιστροφής προσφύγων το Βερολίνο θέλει βασικά να πιέσει την Αθήνα να μη δίνει εύκολα άσυλο ή να μην παρέχει άμεσα τη δυνατότητα ταξιδιών σε άλλες χώρες της ΕΕ, ώστε τουλάχιστον να σταματήσουν πρόσφυγες πχ από τη Συρία να έρχονται στην Ελλάδα για να πάρουν άσυλο με τελικό προορισμό τη Γερμανία.