Κάν’το όπως στο Βουκουρέστι

Η χώρα ζει ξανά σε ρυθμούς “μακεδονομάχων” με αφορμή τη νέα διαπραγμάτευση για το Σκοπιανό. Αμερικανοί και Γερμανοί θέλουν το κρατίδιο να μπει στο ΝΑΤΟ τον Ιούλιο. Οι Σκοπιανοί ευλόγως σκέπτονται πονηρά ότι μπορεί να καταφέρουν να μπουν με το θέμα της ονομασίας σε εκκρεμότητα -κατά παράβαση της απόφασης του Βουκουρεστίου- ή με ένα όνομα που να προσιδιάζει το δυνατόν στη “συνταγματική τους ονομασία”. Το ερώτημα όμως είναι: Εμείς, ως χώρα και ως πολιτικό σύστημα, τι έχουμε να κερδίσουμε από μία συμφωνία και κυρίως γιατί σπεύδουμε να τοποθετηθούμε δημοσίως υπέρ ή κατά μίας ονομασίας σε μία διαπραγμάτευση στην οποία δεν είμαστε εμείς οι επισπεύδοντες;

Δε θα μάθουμε να διαπραγματευόμαστε ποτέ. Σε αντίθεση πχ με τους έτερους γείτονες, τους Τούρκους, που ξέρουν από παζάρια. Για ποιο λόγο να πάμε σε μία συζήτηση έχοντας δημοσίως αποδεχθεί ή δεσμευθεί ή απορρίψει το Χ όνομα; Γιατί πολύ απλά δεν πάμε λέγοντας στους συμμάχους μας ότι είμαστε ανοιχτοί σε συζήτηση, αλλά πρέπει να μας δοθεί ένα κίνητρο; Διότι κακά τα ψέματα, όταν δεν είσαι εσύ αυτός που ζητάς κάτι, γιατί να δεσμευτείς; Και αφού δεν έχεις κάτι να κερδίσεις (εκτός από την “αγάπη” των ΗΠΑ- λέμε τώρα) εάν αποδεχθείς ονομασία, γιατί να μη φροντίσεις να λάβεις κάτι άλλο ως αντάλλαγμα; Δεν είμαστε εμείς εξάλλου εκείνοι που έχουν πρωτίστως την αγωνία μη διαμελιστεί το γειτονικό κρατίδιο και διαμοιραστούν τα ιμάτια του Βουλγαρία και Αλβανία.

Στην πραγματικότητα το μόνο που ενδιαφέρει την Ελλάδα στη συγκεκριμένη συζήτηση, είναι να μη φανεί εκείνη ως υπεύθυνη μίας ενδεχόμενης αποτυχίας. Αυτό ήταν και ένα κέρδος από την εποχή του Βουκουρεστίου. Τη σύνθετη ονομασία με γεωγραφικό προσδιορισμό δεν την αποδέχθηκε τότε η ΠΓΔΜ.

Όμως αυτό δε σημαίνει ότι η χώρα οφείλει να πάει σε μία νέα διαπραγμάτευση θεωρώντας ως δεδομένη τη θέση υπέρ σύνθετης ονομασίας με γεωγραφικό προσδιορισμό επειδή αυτό ψήφισε η Βουλή (και όχι το Συμβούλιο Αρχηγών όπως εκ παραδρομής γράφτηκε) το 2008. Διότι για την Ελλάδα το Βουκουρέστι ήταν μία επιτυχία (διασφάλισε ότι η ΠΓΔΜ δε θα έμπαινε στο ΝΑΤΟ χωρίς να έχει βρεθεί λύση και αυτό ενώ το πρωί της ίδιας ημέρας ο τότε πλανητάρχης καλωσόριζε τη “Μακεδονία” στη Συμμαχία), διπλωματικά όμως ήταν μία αποτυχία. Η συζήτηση ξεκινά από την αρχή και είναι αφελές να λέμε είτε ναι είτε όχι. Εξυπακούεται βέβαια ότι είναι αδιανόητη μία σαλαμοποίηση, δηλαδή αποδοχή της ένταξης χωρίς λύση με ονομασία erga omnes.

ΥΓ: Λένε ορισμένοι πως η “Μακεδονία” έχει όνομα, με το οποίο την αναγνωρίζουν όλοι, και πως πρέπει να τελειώνουμε με αυτά τα εθνικιστικά. Σε αυτό η απάντηση είναι: Δεν δεχόμαστε κανέναν εθνικισμό. Ούτε ελληνικό, ούτε όμως και κάποιων άλλων. Δεν υπάρχει λόγος να αποδεχθούμε μία εθνικιστική πολιτική κάποιου άλλου για να μη μας χαρακτηρίσουν κάποιοι εθνικιστές. Δεν υπάρχει λόγος να αποδεχθούμε την εθνικιστική ρητορική, που δημιούργησε κάποτε ο Τίτο με στόχο να κρατά ενωμένη και ταυτόχρονα διαιρεμένη την τότε Γιουγκοσλαβία. Κανένας εθνικισμός λοιπόν, από πουθενά. Και κανένα μίσος φυσικά για γείτονες που εγκλωβίστηκαν σε μία αδιέξοδη πολιτική αναζητώντας μία πολυπόθητη ταυτότητα.

*Η Βίκυ Σαμαρά είναι αρχισυντάκτρια πολιτικού του News24/7