Β. Μεντίνσκι: Ο άνθρωπος του Πούτιν στην Τουρκία που “στάζει μέλι” για τον Τραμπ

Στη «σκιά» της απουσίας του Βλαντιμίρ Πούτιν, η οποία σαφώς υποβαθμίζει το βάρος των συνομιλιών, τα βλέμματα είναι στραμμένα στην Κωνσταντινούπολη, όπου είναι προγραμματισμένες -αλλά με αβέβαιο ακόμη το αν και πότε θα ξεκινήσουν- οι πρώτες απευθείας διαπραγματεύσεις των δύο πλευρών μετά από τρία χρόνια.

Με δεκάδες χιλιάδες νεκρούς και τη Ρωσία να έχει υπό τον έλεγχό της το ένα πέμπτο της ουκρανικής επικράτειας, το βράδυ της Τετάρτης (14/5) έγινε γνωστό πως ο Πούτιν ανέθεσε και πάλι στον στενό του συνεργάτη, Βλαντίμιρ Μεντίνσκι, να ηγηθεί των διαπραγματεύσεων με την Ουκρανία.

Ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι είχε καλέσει τον Ρώσο πρόεδρο να συμμετάσχει αυτοπροσώπως στις συνομιλίες, τις οποίες είχε προτείνει ο ίδιος ο Πούτιν. Ωστόσο, παρά τις διεθνείς πιέσεις  -ακόμη και από συμμάχους της Μόσχας- το Κρεμλίνο ανακοίνωσε, λίγες μόλις ώρες πριν από την έναρξη των συνομιλιών, ότι θα στείλει τον Μεντίνσκι.

Η απόφαση αυτή εκλήφθηκε από το Κίεβο ως προσβολή και προκάλεσε ερωτήματα για το κατά πόσο η Μόσχα παίρνει στα σοβαρά τη διαδικασία των διαπραγματεύσεων. Ο Ουκρανός πρόεδρος, άρτι αφιχθείς στην Τουρκία, ισχυρίστηκε πως δεν έλαβε επίσημη ενημέρωση σχετικά με το ποιοι θα παρίστανται στις συνομιλίες από τη ρωσική πλευρά, αλλά τόνισε ότι μοιάζουν «διακοσμητικοί».

Ποιος είναι ο Βλαντίμιρ Μεντίνσκι

Ο 54χρονος Μεντίνσκι έχει εξελιχθεί σε έναν από τους βασικούς ιδεολόγους του καθεστώτος Πούτιν και ανήκει στον στενό κύκλο του. Ο πρόεδρος της Ρωσίας, που βρίσκεται στην εξουσία εδώ και 25 χρόνια, τον εμπιστεύεται απόλυτα.

Γνωστός για τα εθνικιστικά του συγγράμματα γύρω από τη ρωσική ιστορία, ο Μεντίνσκι αρνείται συστηματικά την ύπαρξη της Ουκρανίας ως ανεξάρτητου έθνους, προβάλλοντας ακραίους ισχυρισμούς περί ρωσικής κυριαρχίας επί των ουκρανικών εδαφών.

Ανεξάρτητοι ιστορικοί έχουν στραφεί επανειλημμένα κατά του έργου του, κάνοντας λόγο για παραποίηση ιστορικών γεγονότων.

Η σκληροπυρηνική στάση του τον έχει καταστήσει έναν από τους αγαπημένους αξιωματούχους του Πούτιν. Οι δυο τους μοιράζονται κοινό πάθος για την πατριωτική εκπαίδευση και μια υπερσυντηρητική άποψη για την ιστορία της Ρωσίας.

Παρά τη στενή του σχέση με τον Ρώσο πρόεδρο, ο Βλαντίμιρ Μεντίνσκι δεν θεωρείται «βασικό πιόνι» στον τομέα της εξωτερικής πολιτικής.

Από το 2020 υπηρετεί ως σύμβουλος της ρωσικής προεδρίας, έχοντας προηγουμένως διατελέσει υπουργός Πολιτισμού. Τοποθετήθηκε στο συγκεκριμένο χαρτοφυλάκιο το 2012 — τη χρονιά που ο Πούτιν επέστρεψε στο Κρεμλίνο μετά τη θητεία του ως πρωθυπουργός, παρά τις μαζικές διαδηλώσεις στους δρόμους.

Από την έναρξη της τριετούς ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, ο Μεντίνσκι διαδραματίζει πρωταγωνιστικό ρόλο στη διαμόρφωση της ρωσικής προπαγάνδας γύρω από τον πόλεμο. Είναι ο συγγραφέας νέων σχολικών εγχειριδίων για τον πόλεμο, στα οποία αναφέρεται ότι η Μόσχα «έσωσε την ειρήνη» με την προσάρτηση της Κριμαίας το 2014 και ότι η Ουκρανία είναι ένα «υπερεθνικιστικό κράτος».

Όσον αφορά τον ίδιο τον πόλεμο, ο Μεντίνσκι υποστηρίζει ότι η Ρωσία «συγκεντρώνει τα ρωσικά εδάφη» και ότι «η Ρωσία είναι μια χώρα ηρώων». Παράλληλα, έχει απορρίψει κατ’ επανάληψη κάθε ιστορικό ισχυρισμό για την ύπαρξη ουκρανικού κράτους, υποστηρίζοντας πως η «ουκρανική ιδέα» επινοήθηκε από την Αυστριακή Αυτοκρατορία.

Η αποτυχία των συνομιλιών και οι κατηγορίες κατά της Δύσης

Ο Βλαντίμιρ Μεντίνσκι γεννήθηκε το 1970 σε μια μικρή πόλη της τότε Σοβιετικής Ουκρανίας, αλλά μετακόμισε στη Μόσχα στην εφηβεία του.

Τον Μάρτιο του 2022, ο Πούτιν τού ανέθεσε να ηγηθεί των διαπραγματεύσεων με Ουκρανούς αξιωματούχους στη Λευκορωσία και την Κωνσταντινούπολη. Ωστόσο, οι συνομιλίες ναυάγησαν και οι συγκρούσεις μαίνονται από τότε.

Έκτοτε, η Μόσχα κατηγορεί τη Δύση ότι άσκησε πιέσεις στο Κίεβο για να εγκαταλείψει τις διαπραγματεύσεις, υποστηρίζοντας ότι η Ουκρανία βρισκόταν κοντά σε συμφωνία. Πιο συγκεκριμένα, το 2024, ο Μεντίνσκι δήλωσε ότι η Δύση ώθησε το Κίεβο να εγκαταλείψει τις συνομιλίες και να επιλέξει «να προσπαθήσει να νικήσει τη Ρωσία στο πεδίο της μάχης».

Όπως πολλοί Ρώσοι αξιωματούχοι, ο Μεντίνσκι έχει επαινέσει τον πρόεδρο των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, για τον ρόλο του στην προώθηση του τερματισμού της σύγκρουσης. «Οι προσπάθειες του Τραμπ θα καταγραφούν οπωσδήποτε στις σελίδες των ρωσικών σχολικών εγχειριδίων ιστορίας» δήλωσε χαρακτηριστικά τον περασμένο μήνα.

Ωστόσο, κάποιες από τις απόψεις του δεν έχουν μείνει στο απυρόβλητο ακόμη κι εντός Ρωσίας. Ήδη, πριν από την εισβολή στην Ουκρανία, αρκετοί Ρώσοι ιστορικοί τον κατηγορούσαν για παραποίηση της ιστορικής αλήθειας και κατάφωρα σφάλματα στις αναλύσεις του.