Η φωνή των τελευταίων μεταλλωρύχων της Σερίφου

H Σέριφος συγκαταλέγεται σήμερα ανάμεσα στους σημαντικούς προορισμούς διακοπών στο Αιγαίο με τον τουρισμό να καλύπτει το μεγαλύτερο μέρος της οικονομίας της. Δεν ήταν όμως πάντα έτσι. Το νησί που πλέον τα καλοκαίρια κατακλύζει ο τουρισμός μέχρι και πριν 60-70 χρόνια ήταν ένα μέρος που υπήρχαν οι Μεταλλωρύχοι και οι Εταιρίες των Μεταλλείων. Με γενιές ολόκληρες να «ζουν» στις στοές και εταιρίες – «σκληρά αφεντικά» να απομυζούν την γη και τους ανθρώπους.

Εκείνη η άγρια περίοδος ζωντανεύει στο βιβλίο της δημοσιογράφου Αλεξάνδρας Χρηστακάκη «Στα Σπλάχνα της Σερίφου» που έχει εκδοθεί από τον εκδοτικό Οίκο «Πυξίδα». «Όχημα» για την ιστορική αναπαράσταση είναι οι ίδιες οι μαρτυρίες των τελευταίων μεταλλωρύχων της Σερίφου. Εκείνων που δούλεψαν στις στοές την δεκαετία 1953-1963!

Όπως λέει ή ίδια η συγγραφέας στις τηλεοπτικές συνεντεύξεις της πρόκειται για ένα βιβλίο που δίνει «φωνή στους τελευταίους εν ζωή μεταλλωρύχους της Σερίφου». Ακριβώς γιατί βασίζεται σε καταγεγραμμένες μαρτυρίες ανθρώπων που η ζωή τους κινήθηκε και καθορίστηκε από τα μεταλλεία της Σερίφου.

Η Αλεξάνδρα Χρηστακάκη αναφέρει χαρακτηριστικά πως «στο βιβλίο υπάρχουν καταγεγραμμένες 8 μαρτυρίες ενήλικων πια ανδρών πρώην μεταλλωρύχων που τότε ήταν ανήλικοι εργάτες, ήταν 12 χρονών». Επίσης «υπάρχει μαρτυρία μιας 95χρονης γιαγιάς η οποία τότε ήταν νιόπαντρη με μεταλλωρύχο που τότε στα 26 του χρόνια έμεινε ανάπηρος, αλλά και κόρης συνδικαλιστή μεταλλωρύχου» ενώ «υπάρχουν και οι μαρτυρίες 4 παιδιών, σήμερα 70χρονοι, που και οι γονείς τους και οι παππούδες τους ήταν μεταλλωρύχοι. Όλοι μιλάνε για ένα συλλογικό τραύμα».

Ο τίτλος «Στα Σπλάχνα της Σερίφου» λέει η συγγραφέας είναι δική τους φράση αφού «είναι ιστορίες που βίωσαν μέσα στα σπλάχνα του νησιού γιατί δούλευαν μέσα στις στοές και στα ορυχεία». Σημειώνει πως «διηγούνται αυτές τις σκληρές εικόνες που βίωσαν» εξηγώντας πως «σχεδόν μισό αιώνα έχουν κλείσει τα μεταλλεία, όμως το τραύμα παραμένει έντονο».

Όπως μάλιστα αναφέρει στο πρόλογό του βιβλίου η Αλεξάνδρα Χρηστακάκη «εντόπισα μέσα σε συρτάρια – ανάμεσα σε καλά φυλαγμένες φωτογραφίες – το βιβλιάριο εγγραφής στο σωματείο ενός μεταλλεργάτη, τον Ιούλιο του 1916, πριν την αιματοβαμμένη εξέγερση του Αυγούστου. Συνοδεύεται από το καταστατικό λειτουργίας με την υποχρέωση να το τηρήσει ο ίδιος ως συνδικαλισμένος εργάτης».