Θα γίνει η Αθήνα προσβάσιμη για όλους;

Χωρίς αμφιβολία η Αθήνα είναι μια πόλη που δίνει αμέτρητες αφορμές για να εκνευριζόμαστε καθημερινά ακόμα και στις πιο σύντομες διαδρομές μας. Το να κάνουμε σλάλομ στα πεζοδρόμια -σε όποια από αυτά χωράμε να περπατήσουμε δηλαδή – είναι κανονικότητα, το να περπατάμε στους δρόμους με αμάξια να περνάνε δίπλα μας επειδή λαμαρίνες, έργοτάξια, τραπεζοκαθίσματα, τουριστικά στάντς δεν μας αφήνουν χώρο στα πεζοδρόμια, επίσης. Για να μην ανοίξουμε το θέμα των κακοσυντηρημένων πεζοδρομίων στα οποία σκουντουφλάμε σχεδόν παντού.

Τα πράγματα γίνονται ακόμα πιο εχθρικά αν τυχαίνει να έχεις κάποια κινητική/οπτική βλάβη, κάποιον τραυματισμό, ένα καρότσι για το μωρό σου ή αν είσαι ηλικιωμένος.

Πώς θα ήταν η ζωή αν απλά αποφασίζαμε να τα αλλάξουμε όλα και να τα επανασχεδιάσουμε;

Μια μικρή έστω κίνηση προς αυτό είναι τα Σχέδια Αστικής Προσβασιμότητας (Σ.Α.Π.) που είναι υποχρεωτικό να γίνουν από όλους τους Δήμους. Και για τον Δήμο Αθηναίων έχουμε ακόμα την δυνατότητα να πούμε την άποψή μας.

ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΑ Σ.Α.Π;

Η θέσπιση τους ήρθε το 2021 (ν.4819/2021) και πρόκειται ουσιαστικά για ένα στρατηγικό σχέδιο (μια ακόμη μελέτη δηλαδή) που αποσκοπεί στο να εντοπίσει τα σημεία εκείνα στην πόλη που απαιτούν διαμορφώσεις, παρεμβάσεις ή κατασκευές για να δημιουργηθούν έτσι προσβάσιμες γραμμικές διαδρομές προς βασικούς κοινόχρηστους χώρους και κτήρια.

Το Σ.Α.Π. της πρωτεύουσας έχει ξεκινήσει να αναπτύσσεται από τις ανάδοχες εταιρείες που το έχουν αναλάβει και βρίσκεται στην φάση ανάλυσης των γεωγραφικών δεδομένων. Βασικός σκοπός την επόμενης φάσης είναι να εντοπίσουν τις διαδρομές μέσα στην πόλη στις οποίες θα εστιάσουν.

Γι’ αυτόν τον λόγο, και ο Δήμος Αθηναίων οργάνωσε (την Πέμπτη 26/6) ανοιχτή διαβούλευση με πολίτες και φορείς για να ακούσουν τα προβλήματα προσβασιμότητας που αντιμετωπίζουν καθημερινά και τις διαδρομές που θα ήθελαν να αλλάξουν όψη.

Για όποιον δεν μπόρεσε να παραστεί στην διαβούλευση όμως, υπάρχει η δυνατότητα οι πολίτες να συμπληρώσουν μέχρι και τις 14 Ιουλίου αυτό το ερωτηματολόγιο που θα δώσει σημαντικά δεδομένα στους μελετητές για τις ανάγκες, τις ιδέες και τις απόψεις τους για το θέμα.

Όπως ενημερωθήκαμε από τους μελετητές ο ορίζοντας ολοκλήρωσης της μελέτης είναι περίπου μέχρι τον Μάρτιο του 2026 και μετά την έγκριση που θα λάβει, τα έργα θα πρέπει να ολοκληρωθούν εντός διετίας.

Η χρηματοδότηση της μελέτης προέρχεται από το Πράσινο Ταμείο στο πλαίσιο του χρηματοδοτικού προγράμματος «Δράσεις Περιβαλλοντικού Ισοζυγίου» 2022.

Ή ΧΩΡΟΣ ΓΙΑ ΤΑ ΙΧ Ή ΧΩΡΟΣ ΓΙΑ ΠΕΖΟΥΣ

«Όπως μου λέει ένα φίλος μου “Όταν ταξιδεύω στο εξωτερικό νιώθω λιγότερο ανάπηρος”. Η σύγχρονη Αθήνα οφείλει να είναι προσβάσιμη» ανέφερε η εντεταλμένη δημοτική σύμβουλος Προσβασιμότητας του Δήμου Αθηναίων, Ελένη Μαντζαβίνου στην διαβούλευση. Τονίζοντας παράλληλα ότι το Σ.Α.Π δεν αφορά μόνο ανάπηρα και εμποδιζόμενα άτομα αλλά όλους τους πολίτες που κυκλοφορούν στην πόλη. Η ίδια μάλιστα ανέφερε ότι στο Αθηναϊκό ΣΑΠ θέλουν να δώσουν έμφαση και στην δημιουργία χώρων ξεκούρασης και ηρεμίας μέσα στην πόλη για να μεριμνήσουν και για τα άτομα με αυτισμό, ΔΕΠΥ κ.λπ.

Επιπλέον, φαίνεται ότι για τον Δήμο Αθηναίων έχει ανοίξει πλέον η συζήτηση για ένα διαχρονικά ακανθώδες ζήτημα της ελληνικής κοινωνίας: οι θέσεις στάθμευσης. «Ή θα έχουμε χώρο για τα ΙΧ και την στάθμευσή τους ή θα έχουμε χώρο για τους πεζούς» τόνισε σε μια από τις τοποθετήσεις της η Μάρω Ευαγγελίδου, αντιδήμαρχος αστικής αναζωογόνησης και ανθεκτικότητας.

Μεταξύ άλλων υπογράμμισε με έμφαση ότι σε αυτή την προσπάθεια χρειάζεται η συνεργασία με του πολίτες, «πως θα διορθώσουμε μια πόλη που έχει γίνει με κριτήριο το ιδιωτικό συμφέρον και όχι το δημόσιο; Με αυτό το κριτήριο δυστυχώς συνεχίζουμε να χτίζουμε και μιλάμε για μια πόλη στην οποία προτιμούμε να έχουμε μεγάλο μπαλκόνι από το να έχουμε ένα πάρκο, προτιμούμε να έχουμε ένα εξοχικό, παρά να έχουμε την εξοχή μέσα στην πόλη, προτιμούμε να ερχόμαστε στο κέντρο της πόλης με το αυτοκίνητο, να παρκάρουμε όπου θέλουμε και να απαιτούμε ο Δήμος να έχει τζάμπα πάρκινγκ…. Αν θέλουμε να αλλάξουμε νοοτροπία, πρέπει να την αλλάξουμε όλοι μαζί. Πρέπει να απαιτήσουμε από το δημόσιο να αλλάξει νοοτροπία και σχεδιασμό».

«ΔΕΝ ΕΙΜΑΣΤΕ ΡΟΜΠΟΤ ΓΙΑ ΝΑ ΑΚΟΛΟΥΘΟΥΜΕ ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ»

Από την πλευρά τους, οι κάτοικοι που βρέθηκαν στο Σεράφειο, δήλωσαν έντονα τους προβληματισμούς αλλά και την αγανάκτησή τους για την καθημερινότητά τους στην Αθήνα. Ανάμεσά τους βρέθηκαν εκπρόσωποι φορέων όπως η Ε.Σ.Α.μεΑ., ο σύλλογος ΠΕΖΗ και ομάδες πολιτών γειτονιών της Αθήνας.

Η μεγαλύτερη αντίδραση του κοινού ήρθε στην πληροφορία ότι το ΣΑΠ είναι σχεδιασμένο εξ’ αρχής για να εστιάσει σε συγκεκριμένες διαδρομές που (που αφορούν κοινόχρηστους χώρους και κτήρια) και όχι σε όλη την πόλη. «Όπως τονίζει η νομοθεσία, το ΣΑΠ αφορά ένα δίκτυο μετακινήσεων […] Με το σχέδιο αυτό προσπαθούμε να βάλουμε μια προτεραιότητα και προσπαθούμε να επιλέξουμε ποιές είναι οι χρησιμότερες διαδρομές και ποιά είναι τα σημαντικότερα σημεία που θα πρέπει να ενώσουμε στις προσβάσιμες διαδρομές» εξήγησαν οι μελετητές.

Κάτι που ακούστηκε αρκετές φορές από το κοινό είναι ότι «οι άνθρωποι δεν είναι ρομπότ για να ακολουθούν συγκεκριμένες διαδρομές», αναρωτώμενοι το γιατί θα πρέπει όσοι έχουν καροτσάκι με μωρό, κυκλοφορούν με πατερίτσες ή έχουν κάποια βλάβη να μπορούν να χρησιμοποιούν με άνεση μόνο συγκεκριμένους δρόμους της πόλης.

Στην διαβούλευση αναδείχθηκαν επιπλέον σημαντικά προβλήματα που απασχολούν, όπως οι διαβάσεις πεζών που τονίστηκε ότι θα πρέπει να αυξηθούν αλλά και να σεβαστούν. Η έλλειψη αστυνόμευσης και παρέμβασης από την δημοτική αστυνομία σε σημαντικές παραβάσεις του ΚΟΚ που δυσχεραίνουν την κυκλοφορία στους δρόμους (π.χ παρκαρισμένα σε ράμπες/πεζοδρόμια/πεζόδρομους αμάξια, ταχύτητα κυκλοφορίας κ.α) είναι άλλωστε ακόμα μια σημαντική πληγή που βλέπουν καθημερινά οι πολίτες να αντιμετωπίζεται ανεπαρκώς.

Σε κάθε περίπτωση, παρα την θετική πρόθεση του Δήμου Αθηναίων για μια τέτοια προσπάθεια διαβούλευσης, ζήτημα αποτελεί το πως τα έργα που θα προκύψουν από το Σ.Α.Π θα είναι πραγματικά χρήσιμα δεδομένου ότι θα πρέπει να υπάρξει διασυνδεσιμότητα και επικοινωνία με άλλες περιοχές και πτυχές της καθημερινής μετακίνησης.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα έδωσε η Κορίνα Θεοδωρακάκη, μέλος της Ε.Σ.Α.μεΑ που μοιράστηκε την προσωπική της εμπειρία και αναδεικνύοντας την ήδη υπάρχουσα ανομοιομορφία στην πόλη: «Τα νέα λεωφορεία που έχουν έρθει έχουν προδιαγραφές για ράμπες αλλά αυτό που δεν έχουμε είναι το που θα μπει η ράμπα. Η ράμπα έχει υπολογιστεί για συγκεκριμένο ύψος πεζοδρομίου αλλά στην Αθήνα δεν υπάρχει ομοιομορφία στο ύψος των πεζοδρομίων.  Άρα στην πραγματικότητα για εμάς δεν υπάρχουν στάσεις».

Εκτός από το ΣΑΠ, όπως ανέφερε στο χαιρετισμό του ο αντιδήμαρχος υποδομών, Ανδρέας Γραμματικογιάννης, το καλοκαίρι θα ξεκινήσουν από άλλο χρηματοδοτικό εργαλείο εργολαβίες για δημιουργία πεζοδρομίων στην Αθήνα, ενώ βρίσκονται σε εξέλιξη μελέτες για την δημιουργία πεζοδρομήσεων σε γειτονιές και μια μελέτη για τον οπτικό θόρυβο, όπου καταγράφονται τα προβλήματα που υπάρχουν στα πεζοδρόμια (π.χ. στύλοι της ΔΕΗ που είναι στις γωνίες και δεν επιτρέπουν την δημιουργία ραμπών στα πεζοδρόμια).

Μπορείτε να παρακολουθήσετε την διαβούλευση που πραγματοποιήθηκε εδώ: