Οι αναλώσιμοι

“Και πολύ άντεξε…” Αυτό ήταν το πρώτο και κυνικό σχόλιο κάποιων σχολιαστών μετά την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων των ενδιάμεσων εκλογών στις ΗΠΑ. Εχουν περάσει 6 χρόνια από την ιστορική εκείνη νύχτα του Νοέμβρη, που ο Μπαράκ Ομπάμα, σε μια ιστορική ομιλία, που έμοιαζε να βγαίνει πραγματικά από την καρδιά του έκανε τους Αμερικανούς να ονειρευτούν, ότι “μπορούν” και σαγήνευε τον υπόλοιπο κόσμο, που έβλεπε έναν “πλανητάρχη με ανθρώπινο πρόσωπο”.

Σήμερα ο Αμερικανός πρόεδρος χαρακτηρίζεται ως ο πιο “μοναχικός” ίσως στην ιστορία “ένοικος του Λευκού Οίκου”, καθώς η διαδικασία απομυθοποίησής του -που είχε ξεκινήσει πολύ νωρίτερα- δείχνει να φτάνει στο αποκορύφωμά της.

Σε μια εποχή, που όλα μοιάζουν να υποτάσσονται στους νόμους της ταχύτητας, ο πολιτικός χρόνος τρέχει πια με ιλιγγιώδεις ρυθμούς και κάνει πολλούς λαμπερούς και ελπιδοφόρους κήρυκες μηνυμάτων αλλαγής να γερνούν πριν την ώρα τους. Τους κάνει πολύ πιο γρήγορα αναλώσιμους. Η οκταετία μοιάζει “αιώνας” και από αυτή την άποψη πράγματι ο Μπαράκ Ομπάμα “άντεξε πολύ”. Δείτε πόσο γρήγορα ξεθώριασε η εικόνα του Σαρκοζύ ή του Ολάντ στη Γαλλία, σκεφτείτε τα βάσανα του Ντέιβιντ Κάμερον ή του Νικ Κλεγκ στη Βρετανία, που στα μισά της κυβερνητικής τους θητείας έμοιαζαν κιόλας “ανεπιθύμητοι” για μεγάλο μέρος του εκλογικού σώματος. Σκεφτείτε τα νούμερα δημοτικότητας “δικών” μας πολιτικών, που από την “ηγεμονία” βρέθηκαν γρήγορα στην “πολιτική αυτοεξορία” για να μην προκαλούν το κοινό αίσθημα. Κάποιοι βεβαίως ελπίζουν σε επιστροφή αλλά η αποδοχή τους κάθε άλλο παρά ενθουσιώδης προβλέπεται. Οι προβλέψεις πυκνώνουν για ένα αντίστοιχο τέλος και για τον Ρέντσι στην Ιταλία, που “χρειάστηκε” μόλις μερικούς μήνες πρωθυπουργίας για να δει την δημοτικότητα του να εισέρχεται σε μια λεωφόρο επικίνδυνης κατηφορικής κλίσης.

Η μόνη που μοιάζει να έχει το μυστικό της “πολιτικής μακροζωϊας” είναι η Ανγκέλα Μέρκελ. Ισως γιατί η γερμανίδα καγκελάριος δεν επεδίωξε ποτέ να είναι “λαμπερή”. Αντίθετα πόνταρε πάντα στο γεγονός ότι μοιάζει στα μάτια του ψηφοφόρου της ως η γυναίκαι της διπλανής πόρτας. Και παράλληλα φρόντισε σταθερά να ευθυγραμμίζεται με τις ανάγκες των μεγάλων επιχειρήσεων και τραπεζών της χώρας. Εκεί που παίρνονται πολλές “τελικές” αποφάσεις. Η κυνικότητα είναι το αντίδοτο στην αναλωσιμότητα.

Τι μας διδάσκει αυτό: Οι πολίτες μπορεί να αναζητούν “αστέρες” ή “σωτήρες” με ακτινοβολία και ευφράδεια, αλλά ακριβώς αυτοί είναι που τους προσφέρουν στο τέλος τις μεγαλύτερες απογοητεύσεις. Οτι εύκολα ανεβαίνει άλλο τόσο εύκολα κατρακυλά. Γιατί ο χρόνος τρέχει γρήγορα. Και κανένας “ηγέτης” όσο χαρισματικός και αν είναι, όσο ρητορικά άρτιος και αν παρουσιάζεται, όσο δυναμικά και αν εισέρχεται στον κόσμο των ΜΜΕ, δε μπορεί στο τέλος να λύσει προβλήματα μόνος.

Ο πειρασμός είναι μεγάλος να συνειδητοποιήσει κανείς πως τελικά οι πολιτικοί δεν είναι παρά χρήσιμες “μπροστινές” φιγούρες με ημερομηνία λήξεως. Οι μόνοι που αδυνατούν να το συνειδητοποιήσουν ή μας πιέζουν να μην το συνειδητοποιήσουμε είναι οι κατά καιρούς εμφανιζόμενοι “επίδοξοι σωτήρες”.

* Ο Κώστας Αργυρός είναι δημοσιογράφος κι έχει βραβευτεί για το δημοσιογραφικό του έργο από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Ίδρυμα Μπότση και την Ένωση Ευρωπαίων Δημοσιογράφων. Τα τελευταία χρόνια ασχολήθηκε με το τηλεοπτικό ντοκιμαντέρ, αναδεικνύοντας κυρίως ευρωπαϊκά θέματα.