Ποιον να στηρίξουν οι έχοντες, που έγιναν μη έχοντες τώρα;

Οι πολιτικές εξελίξεις οδηγούν σε διλήμματα πρωτοφανή για τον μέσο μετριοπαθή πολίτη. Όσοι υποστηρίζουν ιδεολογικά τα άκρα, είτε της μιάς είτε της άλλη πλευράς, δεν έχουν πρόβλημα να ιεραρχήσουν τις προτιμήσεις τους. Κάποιοι επειδή πιστεύουν στην περίφημη πάλη των τάξεων και εκτιμούν πως ο καπιταλισμός τους πίνει το αίμα και πως η ελεύθερη οικονομία  πρέπει να εξαφανισθεί σε όφελος μιάς ουτοπικής κοινωνίας ευημερίας απόλυτα ίσων πολιτών, εκτιμούν πως μοναχά η άκρα αριστερά, στις διάφορες εκφάνσεις της, είναι σε θέση να λύσει το προσωπικό η και το γενικότερο εθνικό μας πρόβλημα. Αλλοι πάλι, εμποτισμένοι με τις ιδέες ενός πανίσχυρου κρατικού βραχίονα που θα συντρίβει όσους ξεχωρίζουν από την μέση μετριότητα και θα ξαναφέρει την χώρα, εξοντώνοντας η εξωστρακίζοντας τους ξένους, στα κλέη των αξέχαστων προγόνων είναι διατεθειμένοι να στρέψουν τα νώτα στο «σύστημα» και να αφήσουν στα χέρια του ενός πανίσχυρου Αρχηγού τις ευθύνες για το όποιο συλλογικό μας μέλλον. Και οι μεν και οι δε αδιαφορούν για την «χρεωκοπημένη», όπως εκτιμούν, δημοκρατία και ποντάρουν στην ανατροπή του συστήματος.

Εύλογα αυτούς όλους τους έχει χαμένους το υπάρχον διαγωνιζόμενο για την εξουσία και για πολιτικές εξόδου από την κρίση κομματικό σύστημα. Η λεγόμενη συντηρητική/φιλελεύθερη παράταξη επιδιώξει να συσπειρώσει γύρω της τους μετριοπαθείς πολίτες, αστούς, αγρότες και μισθοσυντήρητους εργαζόμενους,  που πιστεύουν ακόμη στο αντιπροσωπευτικό σύστημα και στους κανόνες μιάς δημοκρατικής ελεύθερης οικονομίας. Υπάρχουν βέβαια και οι οπαδοί της κεντροαριστεράς. Αποφασισμένοι να στηρίξουν κόμματα με όραμα τον μεγάλο κρατικό παρεμβατισμό που θα φροντίσει τους ιδιαίτερα κοινωνικά αδύναμους, τους οικονομικά εξοντωμένους αλλά και όσους προσβλέπουν στο δημόσιο σαν στήριγμα της επαγγελματικής και της όποιας οικονομικής τους δραστηριότητας.

Το μεγάλο δίλημμα ανάμεσά τους σήμερα το έχουν όσοι μέχρι πρόσφατα  εξασφάλιζαν ένα αξιοπρεπές επίπεδο διαβίωσης με στήριγμα τις δικές τους δυνάμεις, την εργασία και τις προσπάθειές τους για εξασφάλιση κάποιων ικανοποιητικών περιουσιακών στοιχείων. Ο κορμός δηλαδή της αστικής κοινωνίας και η μεγάλη βάση της κεντροδεξιάς λεγόμενης παράταξης. Όλα τα τελευταία χρόνια διαπιστώνουν με έκπληξη – ίσως και με πανικό – πως το σύνολο περίπου του δημοκρατικού πολιτικού συστήματος φροντίζει τον κόσμο που δεν πιστεύει ιδιαίτερα σε αυτό. Τουλάχιστον δεν αγκαλιάζει με θέρμη  τους κανόνες που οικοδομούν τις αρχές μιάς φιλελεύθερης δυτικού τύπου δημοκρατίας. Διαδοχικές κυβερνήσεις επιβάλλουν σκληρότατους κι αδικαιολόγητους φόρους, εξοντώνουν τον ιδιωτικό τομέα της οικονομίας, καταργούν ή δεν καθιερώνουν ελευθερίες (όπως της διαπραγμάτευσης και της επιλογής επαγγέλματος) και προστατεύουν με κάθε τρόπο τον δημόσιο τομέα και τις εκεί βολεμένες συντεχνίες. Κοντά στο ενάμισυ εκατομμύριο άνθρωποι έχουν χάσει τελευταία την δουλειά τους στον ιδιωτικό τομέα. Γίνονται όμως μάχες για να μην απολυθεί έστω και ένας στο δημόσιο. Που προκάλεσε την κρίση, μαζεύοντας τα δανεικά. Οι πολιτικές αρχές κηρύσσουν την πρόθεσή τους να δώσουν μάχες και να χαράξουν κόκκινες γραμμές για τους αδύνατους.      

Τώρα όμως ο μεσοαστικός κόσμος έχει γίνει αδύνατος. Χάνοντας ιδιοκτησίες, πληρώνοντας φόρους και βουλιάζοντας κάτω από τις διάφορες επιβαρύνσεις. Ο μετριοπαθής πολίτης της κεντροδεξιάς έχει πλέον σοβαρότατο πρόβλημα. Γιατί να στηρίξει αυτούς που τον έριξαν στα αδιέξοδα. Κι όχι εκείνους που προπαγανδίζουν την κρατική προστασία για τους αδύνατους. Αφού κι αυτοί αδύνατοι έχουν γίνει πλέον τώρα…

*Ο Ανδρέας Ανδριανόπουλος υπήρξε για πολλά χρόνια Βουλευτής, Υπουργός και Δήμαρχος Πειραιά. Από το 1994 έχει εγκαταλείψει την πολιτική κι απασχολείται στον ιδιωτικό τομέα της οικονομίας, στην ενημέρωση και στον πανεπιστημιακό χώρο. Έχει διδάξει σε ΗΠΑ, Ρωσία και Ελλάδα ενώ υπήρξε visiting scholar του Κολλεγίου St. Edmund’s του Πανεπιστημίου του Cambridge και δύο φορές εταίρος δημόσιας πολιτικής του μεγάλου ερευνητικού κέντρου Woodrow Wilson Center της Ουάσινγκτον. Διετέλεσε σύμβουλος της Ρωσικής Κυβέρνησης για ζητήματα Ανταγωνισμού και Απελευθέρωσης των Αγορών. Τώρα διευθύνει το Ινστιτούτο Διπλωματίας του Αμερικανικού Κολλεγίου της Ελλάδας (Deree) και διδάσκει Επικοινωνία και Ανάλυση Ρίσκου στον Πανεπιστήμιο του Καλίνινγκραντ (πρ. Konigsberg) στη Ρωσία.