Μαμαντού Μπα: Δύο φορές πρόσφυγας για να ξεφύγει από τον 'εφιάλτη' της Ελλάδας

Η συγκλονιστική ιστορία του Μαμαντού Μπα. Του μοναδικού πρόσφυγα στην Ε.Ε. που κατάφερε να πάρει δεύτερο άσυλο για το Βέλγιο, ενώ ήταν ήδη αναγνωρισμένος πρόσφυγας στην Ελλάδα. Η βία, το ελληνικό μαρτύριο φερόμενων μελών της Χ.Α. και η απόφαση να ξεφύγει από το "ελληνικό όνειρο" (Pics+Vids)

ΜΙΚΑ ΚΟΝΤΟΡΟΥΣΗ
21 Μαρτίου 2015 07:45

Ήρθε στην Ελλάδα το 2007, κυνηγημένος από τον αυταρχικό και ιμάμη πατέρα του, από την υποσαχάρια Γουινέα. Η αίτηση για πολιτικό άσυλο βγήκε θετική και για πέντε συναπτά χρόνια ο Μαμαντού Μπα ζούσε με την φιλοδοξία μιας καλύτερης ζωής στην χώρα μας, που όπως διέδιδε παντού «ήταν σαν δεύτερη πατρίδα του». Ενεργό μέλος της γουινέζικης κοινότητας στην Αθήνα, ακτιβιστής, πάντα στο πλευρό των ανθρώπων ενός «κατώτερου Θεού» και υπάλληλος σε εστιατόριο του κέντρου, ευελπιστούσε σε ένα καλύτερο αύριο, με ισότιμη πρόσβαση στις ελευθερίες και τα δικαιώματα στη χώρα – γενέτειρα της δημοκρατίας και της έννοιας του πολιτικού ασύλου.

Η συνέχεια στις σελίδες του προσωπικού βιβλίου του Μαμαντού Μπα ωστόσο, θα αποδειχθεί μάλλον εφιαλτική. Το καλοκαίρι του 2013, ο ίδιος σπάει τη σιωπή του και μιλά για πρώτη φορά σε εγχώριο και διεθνή Τύπο για τη δολοφονική ρατσιστική επίθεση που δέχτηκε από μηχανοκίνητα τάγματα εφόδου της Χρυσής Αυγής, τη σύλληψή του από την αστυνομία, τις ταπεινωτικές παρενοχλήσεις και τα προσωπικά του βασανιστήρια, αλλά και την ανενόχλητη δράση ενός παρακράτους που φαίνεται να ελέγχει το ίδιο το κράτος. Η συνέχεια; Περισσότερο δραματική. Οι απειλές κατά της ζωής του, αυξήθηκαν. «Ζούσα με κρυμμένο το πρόσωπό μου. Φοβόμουν για τη ζωή μου», έλεγε, έχοντας ακόμη τα σημάδια από τα χτυπήματα με σιδηρολοστό στο μέτωπό του. «Ασ’ τον να πεθάνει», ήταν άλλωστε η κουβέντα που συγκράτησε από τους διώκτες του, οι οποίοι τον κυνήγησαν και τον χτύπησαν χαράματα στην Πειραιώς, ενώ σχολούσε από τη δουλειά του ως λαντζέρης.

Ήταν τότε που φίλοι και γνωστοί τον παρακινούσαν να φύγει. Και δεν δίστασε να το κάνει, ζητώντας δεύτερη φορά πολιτικό άσυλο στη χώρα του Βελγίου.

Τον Μάιο του 2014 οι αντίστοιχες βελγικές Αρχές λαμβάνουν την πρωτοφανή και ιστορική ταυτόχρονα νομική απόφαση, αμφισβητώντας ευθέως τη δυνατότητα της χώρας μας να προστατέψει ακόμη και τους νόμιμους πολίτες της και αναγνωρίζουν για 2η φορά το καθεστώς του πολιτικού πρόσφυγα στον 40άχρονο Μαμαντού Μπα. Πρόκειται για την πρώτη και μοναδική περίπτωση πρόσφυγα που λαμβάνει άσυλο σε χώρα της Ε.Ε., ενώ έχει ήδη άσυλο σε άλλη χώρα της Ε.Ε.

Ο Μαμαντού ζει σήμερα στις Βρυξέλλες, συμμετέχει στην «Πρωτοβουλία αλληλεγγύης στην Ελλάδα που αντιστέκεται», μιλάει δημόσια και αγωνίζεται ενάντια στη ρατσιστική βία και αναπνέει τον αέρα της ελευθερίας, που δεν μπορούσε να του εξασφαλίσει το ελληνικό κράτος, παρά το άσυλο που του χορήγησε δικαίως.

Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα κατά του Ρατσισμού (21 Μαρτίου) το Νews247, συμμετέχει στην ενέργεια της 24media, που φιλοξενεί το Oneman.gr και επιχειρεί μια «βουτιά» στη ζωή του Μαμαντού Μπα και φέρνει στο φως για άλλη μία φορά το όνειρο που μετατράπηκε σε εφιάλτη.

Καρτέρια του τρόμου από νεοναζί αμαύρωσαν το ελληνικό όνειρο

Ο 40χρονος Μαμαντού Μπα από τη Γουινέα της Δυτικής Αφρικής ζούσε στην Αθήνα και συγκεκριμένα, στα Πατήσια για περίπου εφτά χρόνια. Με νόμιμα χαρτιά πολιτικού πρόσφυγα, δούλευε για πέντε χρόνια ως λαντζέρης σε εστιατόριο του κέντρου. Οι 10ωρες και 12κάωρες βάρδιες δεν του επέτρεπαν να παρακολουθεί ειδήσεις και τα «ανδραγαθήματα» των νεοναζί. Ήξερε όμως να τους ξεχωρίζει στο δρόμο «από το στιλ τους», όπως είπε χαρακτηριστικά σε συνέντευξή του στην Εφημερίδα των Συντακτών.

Σήμερα εκτός από το να τους ξεχωρίζει εμφανισιακά, ξέρει και κάτι παραπάνω για τη «φυλή» των ακροδεξιών. Το μαρτυρά άλλωστε και το σημάδι από τα χτυπήματα με σιδηρολοστό κυρίως στο πρόσωπο και το σώμα του.

Flash Back στις νύχτες που θέλει να ξεχάσει. Ξημερώματα 23ης Μαΐου 2013. Ώρα 03.00 το πρωί. Όπως κάθε βράδυ μετά τη δουλειά ο Μαμαντού, περίμενε το λεωφορείο στη στάση Παλαιά Αγορά επί της Πειραιώς. «Είδα τέσσερις μοτοσικλέτες, δύο άτομα στην κάθε μία, ξυρισμένοι, με στρατιωτικά ρούχα και φουσκωτοί να με πλησιάζουν. Η πρώτη προσπέρασε, η δεύτερη με είδε και έκανε νόημα και στις υπόλοιπες να σταματήσουν. Κατάλαβα πως ήταν Χρυσαυγίτες και άρχισα να τρέχω. Όμως η μπροστινή μοτοσικλέτα με περίμενε και ο ένας με χτύπησε με σιδηρολοστό στο κεφάλι. Έτρεχα ημιλιπόθυμος, με αίματα ανάμεσα στα αυτοκίνητα. Κανείς δεν με βοήθησε, αν και με έβλεπαν σε αυτή την κατάσταση. Οι μοτοσικλετιστές ήθελαν να με κυνηγήσουν. Εκείνη την ώρα, άκουσα τον πρώτο να λέει “Ασ’ τον, θα πεθάνει!».

Ο Μαμαντού δεν πήγε στο νοσοκομείο. Ούτε στην αστυνομία, σύμφωνα με δημοσιεύματα του Τύπου.

«Δεν τους έχω εμπιστοσύνη», έλεγε τότε. Δυόμισι μήνες μετά, υπέφερε ακόμα από πονοκεφάλους. Αποφάσισε να δημοσιοποιήσει τη ρατσιστική επίθεση, καθώς λίγες μέρες μετά, ακολούθησε το δεύτερο «καρτέρι του τρόμου» και μία δεύτερη επίθεση, πάλι μετά τη δουλειά. Περίπου στο ίδιο σημείο.

«Κινήθηκαν πάλι απειλητικά εναντίον μου, αλλά κατάφερα να τους ξεφύγω. Το παιδί που δουλεύει στην καντίνα στην Ιερά Οδό με ξέρει. Μου φώναξε “φύγε” και έτρεξα με όλη μου τη δύναμη. Δεν ξέρω αν είναι τυχαίο ή με έχουν στοχοποιήσει. Ποτέ δεν περίμενα να κινδυνεύω εκεί που δουλεύω. Φοβάμαι για τη ζωή μου», επαναλάμβανε στα ΜΜΕ.

Στο Δίκτυο Καταγραφής Περιστατικών Ρατσιστικής Βίας, η συντονίστρια του Δικτύου εκ μέρους της Ελληνικής Ένωσης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, Ελένη Τάκου, υπογράμμιζε: «Πρόκειται για κλασικό θύμα περιπολίας της Χρυσής Αυγής. Υπάρχει ένα μοτίβο που το αναγνωρίζουν και οι ίδιοι οι αλλοδαποί: μηχανές, κράνη, στρατιωτικά ρούχα, οδηγούν κοντά στο πεζοδρόμιο με χαμηλή ταχύτητα για να κοιτάνε. Οι μετανάστες καταλαβαίνουν την επικινδυνότητα, αλλά δεν μπορούν να κάνουν κάτι. Το ενδιαφέρον με το συγκεκριμένο περιστατικό είναι ότι πρόκειται για έναν ενταγμένο μετανάστη, με αναγνωρισμένο καθεστώς πολιτικού πρόσφυγα και σταθερή εργασία. Αυτό καταρρίπτει πλήρως τον ακροδεξιό λόγο, που μιλάει είτε για ενδοφυλετικές συγκρούσεις, είτε για άμυνα απέναντι σε αλλοδαπούς που δήθεν κλέβουν. Ο άνθρωπος αυτός απλώς επέστρεφε σπίτι από τη δουλειά του και του επιτέθηκαν τυφλά, με ρατσιστικό κίνητρο».

Ο ίδιος γνώριζε βαθιά μέσα του ότι ήρθε η ώρα να φύγει. «Άφησα τη δουλειά μου, το σπίτι μου από φόβο να μη με ξαναβρούν και ήμουν κλεισμένος σ’ ένα δωμάτιο με άλλους 5-6. Δεν ήθελα ούτε να φάω, δεν μπορούσα να κοιμηθώ. Μου έλεγαν συνέχεια: ‘Μαμαντού πρέπει να φύγεις από την Ελλάδα αλλιώς θα πεθάνεις’».

Ήταν τότε που σύμβουλοι και δικηγόροι τον έπεισαν να ζητήσει πολιτικό άσυλο – για δεύτερη φορά – από το Βέλγιο.

Η αστυνομία και το βαθύ λαρύγγι της Χρυσής Αυγής

Ανάμεσα στις δύο επιθέσεις από τα «τάγματα πολιτοφυλακής», όπως ο ίδιος συνήθιζε να περιγράφει τις περιπολίες μελών της Χρυσής Αυγής, συνελήφθη από τις αστυνομικές αρχές κατά τη διάρκεια ελέγχου ταυτότητας και μεταφέρθηκε στο τμήμα.

«Με εξευτέλισαν. Οι άνδρες της αστυνομίας με είχαν γυμνό και με κορόιδευαν. ‘Κοιτάξτε ποιος μπλέκεται και με τα πολιτικά της Ελλάδας. Θα ξαναμιλήσεις σε μέσα μαζικής ενημέρωσης;’», τον ρωτούσαν, ακριβώς λόγω της έντονης ακτιβιστικής του δράσης.

Η απάντησή του ήταν πάντα η ίδια: «Ο μοναδικός τρόπος να μη μιλήσω είναι να με κρατήσετε για πάντα εδώ». Παρ’ όλο που αφέθηκε τελικά ελεύθερος, οι απειλές για τη ζωή του συνεχίστηκαν, καθιστώντας αδύνατο γι’ αυτόν να συνεχίσει τη ζωή του στην Ελλάδα. Ακόμη και αν στην αρχή, η πεποίθησή του για τη βαθιά σχέση Αστυνομίας και Χρυσής Αυγής, τον εμπόδιζαν να καταγγείλει τη βία που είχε δεχτεί, ήξερε ότι το επόμενο βήμα του έπρεπε να περάσει από τη νομική και νόμιμη οδό.

Το σκεπτικό μιας απόφασης που θέτει την Ελλάδα εκτός Ευρώπης

«Οι βελγικές αρχές μου είπαν ότι η περίπτωσή μου είναι εξαιρετική γιατί δεν έχουν ξαναδεί ποτέ ένα μετανάστη, αναγνωρισμένο πολιτικό πρόσφυγα να διαφεύγει από κράτος μέλος της Ε.Ε., προκειμένου να ζητήσει προστασία από άλλο κράτος μέλος της Ε.Ε. Κανείς δεν ξαφνιάστηκε από τα όσα περιέγραψα. Αλλά άλλο να το ακούς και άλλο να το βλέπεις μπροστά σου. Είχαν εντυπωσιαστεί από τη βία την οποία δέχτηκα», περιέγραφε ο Μαμαντού στα ΜΜΕ.

Ο δικηγόρος του, Olivier Stein, εξηγούσε για την πρωτόγνωρη αυτή περίπτωση: «Ξέραμε ότι οι πιθανότητες να δοθεί στον Μαμαντού πολιτικό άσυλο ήταν αυξημένες. Είναι ήδη γνωστό ότι η Ελλάδα αποτυγχάνει να ανταποκριθεί στις διεθνείς υποχρεώσεις της, όσον αφορά στην αντιμετώπιση των μεταναστών και γι’ αυτό έχει καταδικαστεί πολλάκις ακόμα από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Γι’ αυτό και το Βέλγιο έχει σταματήσει να στέλνει πίσω με βάση το Δουβλίνο ΙΙ όσους φτάνουν στο Βέλγιο και έχουν καταγραφεί ως αιτούντες άσυλο πρώτα στην Ελλάδα».

Ο κ. Stein υπογράμμιζε: «Έχουμε αποδείξει ότι η ζωή του κινδυνεύει στην Ελλάδα. Έχουμε στη διάθεσή μας πολλές μαρτυρίες και η αφήγηση του Μαμαντού είναι απολύτως αξιόπιστη και συνεπής. Η συνεργασία Χρυσής Αυγής και Ελληνικής Αστυνομίας είναι γνωστή στο Βέλγιο και ικανοποιητικά αποδεδειγμένη και από ρεπορτάζ του διεθνούς τύπου», ενώ ο Μαμαντού από την πλευρά του συμπλήρωνε: «Λυπάμαι που βλέπω να ασκείται τέτοια βία σήμερα σε ευρωπαϊκό κράτος. Στην Ευρώπη που διδάσκει δημοκρατία και ανθρώπινα δικαιώματα σε όλο τον κόσμο».

Αν και δεν ήταν λίγοι οι δικηγόροι τότε που κραύγαζαν ότι: «Αν γίνει δεκτό αυτό το αίτημα θα είναι σαν να μην αναγνωρίζεται η Ελλάδα ως Ευρώπη», ο Moawia Ahmed, συντονιστής της ΜΚΟ «Ελληνικό Φόρουμ Μεταναστών», επέμενε ότι δεν ήταν καθόλου απίθανο να αναγνωριστεί από το βελγικό κράτος ότι η εν λόγω περίπτωση πρόσφυγα στην Ελλάδα χρήζει διεθνούς προστασίας.

Χωρίς πολλές καθυστερήσεις, στις 19 Μαΐου, ο Μαμπαντού Μπα αναγνωρίζεται ως πολιτικός πρόσφυγας για δεύτερη φορά σε κράτος της Ε.Ε., με το δικηγόρο του να υποστηρίζει ότι: «Αυτή η απόφαση συνεπάγεται σιωπηρά ότι η Ελλάδα δεν είναι σε θέση να προστατέψει τους πολίτες της. Είναι συμβολική η νίκη και την αφιερώνω σε όλους τους συντρόφους μου που μάχονται για περισσότερη δικαιοσύνη».

Ελεύθερος στο Βέλγιο, πρώην πολιορκημένος στην Ελλάδα

«Εδώ τα πράγματα είναι διαφορετικά. Ο μετανάστης που έρχεται στο Βέλγιο βρίσκει μια υποδομή που τον υποδέχεται και τον στηρίζει. Θα σε φιλοξενήσουν, θα σε ταΐσουν, θα σε προστατεύσουν. Σε βοηθούν να ενταχθείς στην κοινωνία. Στο διάστημα μέχρι να βγάλουν την απόφαση για το άσυλο σου δίνουν την ευκαιρία να μάθεις κάποιο επάγγελμα, να είσαι έτοιμος να ψάξεις για δουλειά μόλις σου χορηγηθεί η άδεια. Ρατσισμός υπάρχει παντού αλλά υπάρχουν και νόμοι εδώ που σε προστατεύουν», αναφέρει σε συνέντευξή του στο Vice από ανοιχτό κέντρο φιλοξενίας στη επαρχία Σαρλερουά, ο Μαμαντού.

Σύμφωνα με το Μαμαντού, το ακτιβιστικό κίνημα των μεταναστών στην Ελλάδα έχει αποδυναμωθεί τον τελευταίο καιρό. Όλοι σχεδόν οι σύντροφοί του έχουν αποσυρθεί και πλέον ο φορέας έχει μετατραπεί σε «επικίνδυνο χόμπι». «Στην Ελλάδα κανείς από τους συμπατριώτες μου και τους άλλους μετανάστες δεν θέλει να μείνει. Όλοι θέλουν να φύγουν. Ακόμα και με κάποιους της Χρυσής Αυγής στη φυλακή, τίποτα δεν έχει τελειώσει. Ζουν μέσα στην ανασφάλεια. Οι συλλήψεις της Χρυσής Αυγής με κάνουν και γελάω. Έγιναν απλά για να καθησυχάσουν την εγχώρια και τη διεθνή κοινή γνώμη. Αν ήθελαν να κάνουν κάτι παραπάνω θα σταματούσαν τους αστυνομικούς που βγαίνουν στο δρόμο και κυνηγάνε μετανάστες».

Ο Μαμαντού όμως δεν το βάζει κάτω και από το μακρινό Βέλγιο, ελεύθερος πια, λέει χαρακτηριστικά: «Οι ακτιβιστές, τόσο οι Βέλγοι όσο και οι Έλληνες, που με υποδέχτηκαν εδώ, με βοήθησαν πολύ. Είμαι πολύ χαρούμενος που υπάρχει αυτή η νέα γενιά που προσπαθεί να αλλάξει τα πράγματα στην Ελλάδα. Γιατί όπως και να έχει, για μένα η Ελλάδα είναι δεύτερη πατρίδα μου. Θα συνεχίσω λοιπόν να αγωνίζομαι να αλλάξουν τα πράγματα στην Ελλάδα από δω, από το Βέλγιο, στο πλευρό της Πρωτοβουλίας Αλληλεγγύης στην Ελλάδα που Αντιστέκεται».