Συνέντευξη: Γιάννης Ζουγανέλης

Η διαδρομή και η δράση του Γιάννη Ζουγανέλη καλύπτουν όλες τις μορφές δημιουργίας. Από τη μουσική και τη σύνθεση, μέχρι το θέατρο, τον κινηματογράφ...
- 07 Απριλίου 2009 08:00
Η διαδρομή και η δράση του Γιάννη Ζουγανέλη καλύπτουν όλες τις μορφές δημιουργίας. Από τη μουσική και τη σύνθεση, μέχρι το θέατρο, τον κινηματογράφο και την τηλεόραση. Το ΜΕΝ 24 μίλησε μαζί του και σας μεταφέρει όλα όσα μας είπε. Ο Γιάννης Ζουγανέλης είναι συνθέτης, μουσικός, οργανοπαίκτης, τραγουδιστής, ηθοποιός, σατιρικός, entertainer, ανεξάντλητος δημιουργός. Αλλά και δάσκαλος, ακτιβιστής, ουμανιστής, αγωνιστής όσο λίγοι. Δεν έχει νόημα να απαριθμήσουμε εδώ τα αναρίθμητα έργα του, ωστόσο από περιέργεια και μόνο, μπείτε στο πλήρες βιογραφικό του στη wikipedia και θα μείνετε με το στόμα ανοιχτό. (el.wikipedia.org/wiki/Γιάννης_Ζουγανέλης)
Εμείς τον συναντήσαμε στο μαγαζί που εμφανίζεται αυτή την περίοδο, την «Ακτή Πειραιώς», στην μουσική παράσταση «Γίναμε Θέαμα». Μας υποδέχτηκε στο φιλόξενο καμαρίνι του, παρουσία του καλού του φίλου ζωγράφου Σταύρου Πασπαράκη και μας μίλησε για όλους και για όλα. Τη μουσική, το ίντερνετ, τις εταιρείες δίσκων, τους οργανοπαίκτες, τους νέους, την πνευματική πορνεία, τον κοινωνικό ρατσισμό, τους πολιτικούς, τη νοσταλγική εποχή του «Αχ Μαρία», τις μουσικές του επιρροές, τον καινούργιο του δίσκο, τη σάτιρα τότε και τώρα, την κρατική αδιαφορία, την ιδιωτική πρωτοβουλία, τους Νεοέλληνες και τον αθλητισμό. Ευγενικός, φιλικός, σεμνός, αυθεντικός, ειλικρινής, με μια λέξη απολαυστικός.
Γ. Ζουγανέλης: Λοιπόν, παιδιά συγνώμη που σας είπα εδώ, αλλά αυτή την εποχή τρέχω και αυτό μάλλον ήταν το πιο εύκολο μέρος για να συναντηθούμε. Καταρχήν σας ευχαριστώ που ήρθατε να με βρείτε. Για μένα το πιο σημαντικό πράγμα είναι η επικοινωνία. Όποτε θέλετε μπορούμε να αρχίσουμε.
MEN 24: Κάναμε αυτό που μας είπατε. Μπήκαμε στη Wikipedia, βρήκαμε το βιογραφικό σας, το διαβάσαμε και εντυπωσιαστήκαμε.
Ξέρεις τι μου έκανε εντύπωση με αυτό; Ότι μπαίνει όποιος θέλει και προσθέτει ότι ξέρει. Ε, λοιπόν, πολλά πράγματα εγώ δεν τα θυμόμουν. Τις συμμετοχές μου, ας πούμε. Πολλές τις είχα ξεχάσει και τις θυμήθηκα από εκεί μέσα. Δε θυμόμουνα πράγματα και ευτυχώς τα βρήκα εκεί δημοσιευμένα. Είναι πλήρες, πραγματικά τρομερή δουλειά.
Σε διάφορες σελίδες του ίντερνετ βρήκαμε πληροφορίες για σας. Για ότι έχετε κάνει, παλιότερες συνεντεύξεις, βίντεο, τα πάντα. Εσείς όμως δεν έχετε επίσημη ιστοσελίδα. Γιατί;
Θα κάνω αναγκαστικά, θα κάνω. Και γιατί λέω αναγκαστικά; Αναγκαστικά, γιατί είμαι περισσότερο της επαφής. Έχω label, πρέπει να βγαίνουν προς τα έξω αυτά που κάνω, γιατί δεν είναι μόνο δικά μου πράγματα, αλλά και νέων καλλιτεχνών και δυστυχώς τα πράγματα είναι πάρα πολύ άσχημα με τη δισκογραφία. Πάρα πολύ άσχημα. Για να καταλάβετε τι εννοώ, ο τελευταίος μου δίσκος, που κυκλοφόρησε στις γιορτές, είναι από τους πρώτους σε πωλήσεις και κοντεύει να φτάσει τα… 3.000 κομμάτια!
ΤΟ ΙΝΤΕΡΝΕΤ & Η ΜΟΥΣΙΚΗ
Φταίει η κρίση ή το ίντερνετ;
Φταίνε και τα δυο. Αλλά έχει βάλει το χεράκι του και ο Νεοέλληνας που δεν την ψάχνει πλέον. Παλαιότερα ήταν συνήθεια των ανθρώπων να πηγαίνουν στα δισκάδικα, να ψάχνουν και να βρίσκουν. Εγώ, θυμάμαι, πήγαινα στο «Pop Eleven», όχι για να αγοράσω κάποιο συγκεκριμένο δίσκο, αλλά για να κοιτάξω, να ανακαλύψω κάτι καινούργιο. Τότε μπορούσες να ακούσεις τον δίσκο με ακουστικά και να αποφασίσεις αν θέλεις να τον πάρεις. Κάπως έτσι ας πούμε, ανακάλυψα τους Doors και τον Jim Morrison. Ένιωθα τότε ότι τους είχα βρει εγώ. Κάπως έτσι λειτουργούσε το πράγμα, ο ακροατής ανακάλυπτε τον καλλιτέχνη.
Τώρα όμως είναι πιο εύκολο να ψάξεις και να βρεις πράγματα. Μπαίνεις στο You Tube και βρίσκεις όλα τα καινούργια κομμάτια…
Δεν βρίσκεις όλα τα καινούργια πράγματα, αλλά αυτά που κάποιοι έχουν επιλέξει να βρίσκονται εκεί. Αυτή όμως δεν είναι η πραγματικότητα. Αυτό που παρουσιάζεται τώρα, δεν είναι αυτό που υπάρχει. Να είστε σίγουροι πως το υπάρχον υλικό που δεν έχει παρουσιαστεί πουθενά – κυρίως από νέους καλλιτέχνες, νέα παιδιά – είναι τεράστιο και πολύ καλό. Και βέβαια, για να μπεις στη διαδικασία να ανεβάσεις το έργο σου στο ίντερνετ, πρέπει πρώτα να το έχεις παράξει. Η μουσική είναι ακριβή τέχνη. Δεν μπορεί ο κάθε πιτσιρικάς να βρει και να διαθέσει έτσι εύκολα 10.000 ευρώ για να ηχογραφήσει και να δουλέψει σωστά τα κομμάτια του. Μακάρι στο μέλλον να υπάρξουν νόμιμοι και υγιείς τρόποι να λειτουργήσει το όλο θέμα με το διαδίκτυο. Γιατί αυτή τη στιγμή η σχέση είναι τελείως άνιση.
Πολύ περισσότερα κατεβάσματα από πωλήσεις για οποιονδήποτε δίσκο. Και αυτό είναι μεγάλη αμαρτία. Γιατί μια παραγωγή κοστίζει πάρα πολύ. Σε μένα, το τελευταίο άλμπουμ κόστισε 11 χιλιάδες και αυτή δεν είναι πραγματική τιμή, γιατί τα μισά τα έχω ενορχηστρώσει εγώ. Οι φίλοι μου οι μουσικοί έπαιξαν με λιγότερα χρήματα, το ίδιο και το στούντιο, με χρέωσε λιγότερο. Και εγώ έχω την πολυτέλεια αυτή και ένα μέρος από αυτά τα χρήματα θα τα ξαναπάρω πίσω. Όπως έχω και την πολυτέλεια να μην εισπράττω, τώρα που παίζω εδώ και αμείβομαι με το μεροκάματο. Αλλά υπάρχουν δημιουργοί που δεν έχουν ισορροπήσει με τον βιοπορισμό. Και μιλάω για πολύ μεγάλους δημιουργούς. Με 300 και 400 τραγούδια, που εισπράττουν ένα χιλιάρικο το μήνα ή τρία χιλιάρικα το τρίμηνο από την ΙΡ. Και αυτό είναι αμαρτία από το Θεό.
ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ & ΜΟΥΣΙΚΕΣ ΣΥΝΤΕΧΝΙΕΣ
Κάποια λύση βλέπετε στο μέλλον; Συνδυασμό δηλαδή του ίντερνετ και βιωσιμότητας των μουσικών;
Όχι, δεν βλέπω, τουλάχιστον προς το παρόν. Είναι περίεργη η συγκυρία, πάσχουμε από έμπνευση. Ολόκληρη η κοινωνία μας. Και πάσχουμε από έναν αφόρητο ατομισμό. Καθένας κοιτάει τον εαυτό του και αυτό είναι πάρα πολύ άσχημο. Υπάρχει έλλειψη ευθυνών, δηλαδή νομίζουμε ότι για διάφορα πράγματα φταίει ο άλλος και όχι εμείς. Ο καθένας σκέφτεται την πάρτη του και υπάρχει τρομερό συναίσθημα ιδιοκτησίας. Υπάρχουν άνθρωποι που ζούνε με νούμερα. Παρακολουθούν το χρηματιστήριο και πολλές φορές δεν έχουν καν χρήματα. Νούμερα και «αέρας». Το καταλαβαίνω να υπάρχει μια καβάτζα, να νιώθεις μια ασφάλεια για το μέλλον, αλλά μέχρι εκεί. Η καθημερινότητα είναι αβάσταχτη.
Οι νέοι έχουν μεγάλο κόλλημα. Καταρχήν το κόλλημα που έχουν με το ίντερνετ δεν το θεωρώ θεμιτό. Υπάρχουν παιδιά δηλαδή που κάθονται πάνω από 6 ώρες την ημέρα μπροστά σε ένα υπολογιστή ψάχνοντας στο ίντερνετ. Και το 6 είναι μέσος όρος, γιατί υπάρχουν και άλλοι που είναι πια άρρωστοι. Αυτό είναι ένα ανεξέλεγκτο πράγμα που δεν κάνει καλό ούτε στο ίδιο το ίντερνετ. Από την άλλη βέβαια, το διαδίκτυο είναι μια τρομερή εξέλιξη. Θέλω να ενημερωθώ για κάτι και μπορώ να βρω τις πληροφορίες που χρειάζομαι σε χρόνο μηδέν. Σε εμάς όμως, έχει κάνει μεγάλη ζημιά. Θα σταματήσουν οι εταιρείες δίσκων να χρηματοδοτούν τις παραγωγές και το όλο πράγμα θα περάσει στην αυτοδιαχείριση και αυτοπροβολή και αυτό είναι άσχημο.
Ακούστε για παράδειγμα κάτι: Εγώ υποχρεώθηκα από μια ξένη εταιρεία να κάνω facebook. Το να μπεις από μόνος σου στο facebook και να έχεις μια επικοινωνία με τους ανθρώπους είναι πολύ ωραίο. Όχι όμως να με υποχρεώνουν να μπω εκεί μέσα για να διαφημίσω τον δίσκο μου στους φανς. Αυτό δεν είναι καθόλου ωραίο. Πρέπει να οργανωθούνε οι εταιρείες, πρέπει να οργανωθούμε κι εμείς. Δυστυχώς δεν υπάρχει οργανωμένη συντεχνία στην Ελλάδα. Εγώ είμαι σε δυο τρία σωματεία, αλλά κανείς δεν μας παίρνει στα σοβαρά. Κανένας υπουργός, κανένας φορέας, τίποτα. Κάνουν για παράδειγμα απεργία οι δημοσιογράφοι και τα ραδιόφωνα παίζουν μουσική. Και κανείς δεν σκέφτηκε να τους πει ότι κοιτάξτε, δεν θέλουμε να παίζετε μουσική.
Οι εταιρείες είναι μαγαζιά. Τον πολιτισμό τον κάνουν οι καλλιτέχνες. Και την κουλτούρα αλλά και την υποκουλτούρα. Απλώς μερικοί που δεν κατάφεραν να κάνουν δουλειές με τις εταιρείες, βγήκαν μετά λέγοντας ότι οι εταιρείες είναι κατάπτυστες γιατί ασχολούνται με τους βλάκες κλπ κλπ. Όμως μέσα από τις εταιρείες βγήκε και ο Χατζιδάκις και ο Θεοδωράκης και ο Σαββόπουλος. Δεν γίνεται, δεν υπάρχει άλλος τρόπος. Οι εταιρείες δεν μπορούν να κάνουν ούτε το καλό ούτε το κακό. Ο καλλιτέχνης το κάνει. Πάρε αυτά που έλεγαν ας πούμε για τον Καζαντζίδη. Πολύ σεβαστό πρόσωπο για τον τρόπο που τραγουδούσε, αλλά στα υπόλοιπα καμία σχέση με την αλήθεια. Γιατί ο Καζαντζίδης ήθελε να πάρει προκαταβολή από την εταιρεία και να μην κάνει και το δίσκο. Και μετά να πάρει κι άλλα χρήματα και πάλι να μην κάνει τίποτα. Ε, δεν είναι ωραία πράγματα αυτά.
Εγώ πιστεύω στην αλήθεια. Και μην ακούτε τις σαχλαμάρες που λέγονται, ότι δήθεν δηλαδή η τάδε κοπελίτσα που πέτυχε, την πήδηξαν πρώτα. Μπορώ να σας διαβεβαιώσω ότι οι κοπελίτσες που πηδήχτηκαν, δεν πέτυχαν. Ή το άλλο, ότι δηλαδή ο δείνα είναι στα κυκλώματα. Ποια κυκλώματα; Σιγά μην έχει σταρ σίστεμ η Ελλάδα. Τίποτα δεν έχει. Είναι μερικοί οργανωμένοι με κάποιους μάνατζερ, αλλά αφού γίνει ο καλλιτέχνης. Γιατί ποιος θα αναλάβει κάποιον που δεν έχει γίνει;
ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΠΟΡΝΕΙΑ
Δεν υπάρχουν πρώτα ονόματα χωρίς φωνή; Αυτοί πως γίνανε;
Κοιτάξτε, υπάρχει πνευματική πορνεία εδώ. Όπως στη Σόλωνος υπάρχουν οι πόρνες κάθε βράδυ, τις οποίες όμως σέβομαι σε αντίθεση με τις πνευματικές πόρνες. Έχουν ένα φετίχ οι Έλληνες, να προτιμούν τα ευτελή. Δεν μπορώ να καταλάβω το γιατί. Στο εξωτερικό, επειδή έχω μεγάλη εμπειρία σε αυτό, δεν συναντάς τόσο πολύ αυτό το φαινόμενο. Υπάρχουν έξω εκπομπές λόγου, εκπομπές στο ραδιόφωνο με ήθος. Ντρέπονται έξω να κάνουν αυθαιρεσίες. Το ραδιόφωνο εδώ στην Ελλάδα παλιότερα ήταν πιο δημοκρατικό. Σήμερα δεν υπάρχει αυτό που αποκαλούν ελεύθερη ραδιοφωνία. Πρόκειται για ένα τελείως αυθαίρετο ραδιόφωνο, όπου ο καθένας παίρνει ένα μικρόφωνο και λέει ότι γουστάρει.
Πιστέψτε με, δεν είμαι ξενομανής. Σκέφτομαι μόνο με την ελληνική γλώσσα. Μόνο ελληνοκεντρικά. Και δε μιλώ καμία ξένη γλώσσα καλά. Δεν μπορώ να υιοθετήσω τον αγγλοσαξονικό τρόπο σκέψης. Το αμάρτημά μου είναι η ελληνοκεντρικότητα. Και λέω αμάρτημα, γιατί είναι μια δέσμευση το να ζεις σε μια χώρα όπως η Ελλάδα που δεν έχει καμία σχέση με την ελληνική παιδεία. Είναι πρόβλημα αυτό.
ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΣ ΡΑΤΣΙΣΜΟΣ & ΚΡΑΤΟΣ
Εκτός από την έλλειψη παιδείας υπάρχουν και άλλα προβλήματα. Ένα από αυτά είναι και ο κοινωνικός ρατσισμός
Είμαι γόνος αναπήρων, οι γονείς μου ήταν κωφάλαλοι και από νωρίς πήρα χαμπάρι τι γίνεται με αυτό το θέμα στην Ελλάδα. Είδα τον πόνο και την απαξία της κοινωνίας σε αυτούς τους ανθρώπους. Καταρχήν οι γονείς μου ήταν αναλφάβητοι. Δεν υπήρχε τρόπος και χρόνος για να μπορέσουν να μάθουν γράμματα. Και πολλοί άλλοι της ίδιας γενιάς. Τώρα βέβαια είναι κάπως καλύτερα τα πράγματα, όχι γιατί το κράτος επένδυσε σε αυτούς, αλλά γιατί αυτοί απέσπασαν από το κράτος αυτά που τους ανήκαν. Δεν μπορούσα να χωνέψω ότι στην Ελλάδα υπάρχουν οικογένειες που κρύβουν τους ανάπηρους. Γιατί ο ρατσισμός δεν εκπορεύεται μόνο από την κυβερνητική πλευρά, αλλά και από τους κυβερνώμενους.
Και δυστυχώς ότι γίνεται, γίνεται μόνο για τις εντυπώσεις. Σκεφτείτε ότι έχουμε σχεδόν 2 εκατομμύρια ανάπηρους στην Ελλάδα, σε ένα ποσοστό 20-22% επί του συνολικού πληθυσμού. Και παρότι είχε μειωθεί, τα τελευταία χρόνια υπάρχει και πάλι έξαρση λόγω των αυτοκινητιστικών ατυχημάτων. Έχω νιώσει τον κοινωνικό αποκλεισμό αυτών των ανθρώπων, την ευτέλεια στην αντιμετώπιση. Μπήκα λοιπόν στο χορό και «έμπλεξα». Τώρα κάνουμε και μια ταινία για τον κοινωνικό ρατσισμό και ο ελεύθερος χρόνος έχει μειωθεί πολύ, αλλά βέβαια αξίζει τον κόπο.
ΤΟ «ΑΧ ΜΑΡΙΑ» & ΟΙ ΜΟΥΣΙΚΕΣ ΕΠΙΡΡΟΕΣ
Ας περάσουμε σε κάτι διαφορετικό, στην εποχή του «Αχ Μαρία». Στην μεγάλη έκρηξη του λεγόμενου ελληνικού ροκ
Στο «Αχ Μαρία», από τα 10 χρόνια, ήμουν εκεί τα 8. Μια χρονιά έφυγα που συνεργάστηκα με το Δήμο Μούτση. Με «έφυγαν» δηλαδή, αλλά αυτή είναι μια πικρή ιστορία. Κοιτάξτε, οι παρέες είναι ωραίες όταν υπάρχει διαφορετικότητα. Το ελληνικό ροκ δεν γεννήθηκε βέβαια στο «Αχ Μαρία», όμως η σκηνή αυτή υπήρξε πρωτοπόρα. Μπορούσες να ακούσεις εκεί νέες μουσικές προτάσεις και από την άλλη πλευρά να γελάσεις με κάποια κείμενα, με κάποια νούμερα. Να επικοινωνήσεις πρόσωπο με πρόσωπο. Ο προάγγελος όμως του «Αχ Μαρία» ήταν το «Σούσουρο», όταν ήμαστε πολύ πιτσιρίκια. Ξεκινήσαμε από εκεί εγώ με τον Νικόλα τον Άσιμο, κάναμε πράγματα με πολύ μεγάλο ρίσκο για την εποχή, κατά κάποιο τρόπο, ναι, μπορείς να πεις ότι ήμασταν πρωτοπόροι. Αυτά συνέβησαν αμέσως μετά τη μεταπολίτευση, όταν ήμουν 17, 18 χρονών.
Ποιες είναι οι μουσικές σας επιρροές;
Έχω επιρροές από τα πάντα. Ξεκίνησα μουσική από την εκκλησία. Μετά έκανα κλασική μουσική, έχω ακαδημαϊκή μόρφωση στη μουσική και πρέπει να πω ότι αγαπώ πολύ τους Έλληνες κλασικούς συνθέτες, Σκαλκώτα, Καλομοίρη, Μάντζαρο κλπ, που δεν είναι τόσο προβεβλημένοι, γιατί δεν έχουμε τέτοια παιδεία εμείς. Όπως και ο Νίκος ο Μαμαγκάκης, που είναι πιο σύγχρονος. Συνήθως οι άνθρωποι που σκέφτηκαν και παρήγαγαν πράγματα, ήταν οι πιο σιωπηλοί. Επιρροές λοιπόν από παντού.
Εγώ πιστεύω ότι υπάρχει το καλό και το κακό παντού. Λέμε, ας πούμε, σήμερα για το έντεχνο. Μα το περισσότερο κακό υπάρχει στο έντεχνο. Τι σημαίνει δηλαδή, ότι επειδή είναι έντεχνο, είναι και καλό; Το περισσότερο κακό υπάρχει εκεί, γιατί ακριβώς έχει το προκάλυμμα του καλού. Έχει γίνει μόδα στην Ελλάδα, οτιδήποτε «θαμπό» να έχει προβολή. Κυκλοφορούν περιοδικά σήμερα, όπως το «Δίφωνο» και άλλα. Μην είναι θαμπός ο καλλιτέχνης, αυτός είναι καλός. Δεν υπάρχει πάντως καλλιτέχνης που να μην πιστεύει ότι κάνει ποιότητα. Όλοι σήμερα θεωρούν ότι είναι οι καλύτεροι. Ειδικά στο χώρο της αφέλειας που είναι ο χώρος της μουσικής.
ΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΜΟΥΣΙΚΟΙ
Ο αριθμός των μουσικών οργάνων που παίζετε εντυπωσιάζει
Παίζω κάποια όργανα, αλλά για να είμαστε ειλικρινείς, «ψήνω» ότι παίζω. Δεν παίζω κανένα όργανο καλά. Οι Έλληνες όμως έχουν καταπληκτικούς οργανοπαίκτες. Οι καλύτεροι Έλληνες μουσικοί είναι μπουζουξήδες. Ξέρουν τους δρόμους, ξέρουν τις κλίμακες, μπορούν να συνοδεύσουν, να κάνουν μετατροπές, οτιδήποτε. Και βέβαια, μεγάλοι καλλιτέχνες είναι αυτοί της δημοτικής μουσικής. Υπάρχουν μεγάλοι μουσικοί που είναι τσιγγάνοι. Η μουσική είναι μία. Είτε με παρτιτούρα, είτε με το αυτί. Μην ξεχνάμε ότι η μουσική προϋπήρχε της σημειολογίας. Στην προκλασική εποχή, ας πούμε, ο Σκαρλάτι έγραφε με διαφορετικό τρόπο από αυτόν που έγραφε ο Τζεμινιάνι.
Ο Μπαχ ήταν ουσιαστικά ο θεωρητικός της μουσικής και της συγκερασμένης μουσικής, που για μένα έκανε πάρα πολύ κακό, διότι παραχαράζει η συγκερασμένη μουσική σε σχέση με τη μουσική της Ανατολής που δεν έχει την κλίμακα ντο – ρε – μι – φα – σολ – λα – σι – ντο. Γιατί αυτή είναι η κλίμακα, μινόρε ή ματζόρε, αλλάζει, ψηλώνει ή χαμηλώνει. Ήταν ντο, ντο δίεση, ρε μπεμόλ, ρε. Και το ντο δίεση και το ρε μπεμόλ είναι πλέον μία νότα, συγκεράστηκαν. Ενώ στην Ανατολή και στη Βυζαντινή μουσική υπάρχουν μόρια. Οπότε το εύρος είναι μεγάλο. Έχουμε, ας πούμε, τη δωδεκαφθογγική μουσική με 12 φθόγγους που υπάρχει μόνο στην Ήπειρο. Και αυτό που λένε, ότι υπάρχει και στην Κίνα, δεν έχει απολύτως καμία σχέση. Στην Κίνα είναι πεντατονικό το σύστημα. Και η σύγκριση βέβαια προφανής. Η μικρή Ήπειρος είναι πιο πλούσια μουσικά από την αχανή Κίνα.
Μεγάλοι καλλιτέχνες λοιπόν, μεγάλοι οργανοπαίκτες στην Ελλάδα, οι οποίοι παίζουν όλα τα είδη. Ένας Αμερικανός δεν μπορεί να παίξει τα 9/8 του ζεϊμπέκικου, θα στραμπουλήξει πόδια και χέρια μαζί. Ενώ ένας Έλληνας μπορεί να παίξει άψογα jazz. Ο Γιάννης ο Σπάθας είναι κορυφαίος κιθαρίστας στον κόσμο. Ο Αντώνης ο Τουρκογιώργης, ο Άκης ο Τουρκογιώργης, ο Χριστόφορος ο Κροκίδης. Παιδιά βέβαια, που για να ζήσουν, δουλεύουν σε μεγάλα μαγαζιά, σε εμάς κλπ. Και οι μεγάλοι καλλιτέχνες, είναι αυτοί που δεν το γνωρίζουν. Γιατί αν νομίζεις ότι είσαι μεγάλος, είσαι πάρα πολύ μικρός. Πάρε αυτούς που παίζουν τα κλαρίνα. Με κάτι μουστακάκια και κάτι κουστουμάκια. Αυτοί είναι τεράστιοι καλλιτέχνες, αλλά είναι και αφανείς. Αυτοί όμως συνεχίζουν την παράδοση.
Στην Ελλάδα, η μουσική δεν είναι μόνο σε αντιστοιχία με τους νομούς της. Δες τον Νομό Κυκλάδων. 24 νησιά; Κάθε νησί ξεχωριστή μουσική. Κι αν πάμε στη Νάξο, είναι 20 χωριά; Ε, κάθε χωριό ξεχωριστή μουσική. Στην Κρήτη το ίδιο. Λέμε, ας πούμε, ο συρτός ο Χανιώτικος, το πεντοζάλι το Ρεθυμνιώτικο. Ο μεγαλύτερος λυράρης της Κρήτης ήταν ο Ροδινός. Κι όμως μιλάμε για κάποιους άλλους που δεν έχουν καμία σχέση. Αν δεν υπήρχε ο Ροδινός, δε θα υπήρχε η λύρα. Ο Μουντάκης επίσης, ο συγχωρεμένος, μέγας. Ο Ξυλούρης, πολύ καλός. Εμένα μου άρεσε πιο πολύ στα Κρητικά. Είχα συνεργαστεί μαζί του δυο χρονιές, μια στη «Λήδρα» και μια στην «Αποσπερίδα». Υπέροχος άνθρωπος. Και καθόλου βεντέτα.
Θυμάμαι, ένα βράδυ είχε έρθει αλαφιασμένος στη «Λήδρα», κόκκινος και έτρεμε. «Άσε με ρε Γιάννη», μου λέει, «δεν αισθάνομαι καλά». Του λέω, γιατί δεν αισθάνεσαι καλά; «Έπαιξα ένα σκαμπίλι του γιου μου…» Του λέω, γιατί; «Να, πήγα σπίτι και μου έκαμε τον Μαρίνο». Αθώος άνθρωπος. Γι’ αυτό σας λέω, εσείς που είσαστε μέσα σε αυτή τη διαδικασία του ίντερνετ, φροντίστε να προστατέψετε όσο μπορείτε αυτούς τους μεγάλους καλλιτέχνες και δημιουργούς. Γιατί η Ελλάδα έχει αγιοποιημένες προσωπικότητες. Αν ο Τσιτσάνης, π.χ. ήταν σε άλλη χώρα, θα ήταν άγιος σήμερα. Κανονικά άγιος, όπως και ο Βαμβακάρης και όλοι αυτοί οι πολύ μεγάλοι.
«ΕΡΩΤΑΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΓΙΑΝΝΗΣ»
Μιλήστε μας λίγο και για την καινούργια σας δισκογραφική δουλειά
Στην Ελλάδα πρέπει να πουλάς μούρη. Γι’ αυτό κι εγώ στον καινούργιο μου δίσκο δείχνω ότι πουλάω μούρη. Δεν υπάρχει άνθρωπος που να φοράει ημίψηλο καπέλο και μαντιλάκια και «Έρωτας είναι ο Γιάννης». Αλλά τι κάνω μέσα σε αυτόν; Έχω βάλει το σημείωμα, που όταν το διαβάσει κάποιος, γελάει. Αλλά είναι η αλήθεια. Είναι για γέλια. Το διάβασες; (από τον διάδρομο ακούγεται ο Σάκης Μπουλάς που «ζεσταίνει» τη φωνή του) Ο Σάκης μια ζωή έτσι είναι. Ουού, ουά! Επιστρέφω στο σημείωμα του δίσκου. Να σας διαβάσω λίγο, να καταλάβετε τι εννοώ.
«Αγαπητέ ακροατή, βγάζω δίσκο….
…..Έρωτας είναι ο Γιάννης λοιπόν. Το φωνάζουν οι γυναίκες γιατί το νιώθουν. Το μισούν οι άντρες γιατί ζηλεύουν. 15 τραγούδια και κάθε ένα από αυτά δεν έχει καμία σχέση με το άλλο. CD για γέλια και για κλάματα, γιατί πότε γελάς, πότε κλαις και πότε εκνευρίζεσαι όταν το ακούς. Σε μουσικές εμού του ιδίου και έχω γράψει μακράν τους καλύτερους στίχους από τους άλλους ποιητές με τους οποίους συνεργάστηκα, ήτοι Γράψας, Δημόπουλου, Μπαλτά, Φασουλάκη και Αποστολάκης. Προσπάθησα να έχω τις συμμετοχές των φίλων μου Β. Παπακωνσταντίνου, Λ. Μαχαιρίτσα και Σ. Μπουλά, αλλά δε δέχτηκαν, δεν τους άρεσαν τα τραγούδια (λες κι αυτοί λένε καλύτερα)…..
….Πέρα από όλα αυτά καταγγέλλω: Ότι πρόκειται για έργο τομή στο ελληνικό τραγούδι, συνέχεια των μεγάλων έργων όπως «Άξιον Εστί», «Μεγάλος Ερωτικός», «Άγιος Φεβρουάριος», – Άγιος Φανούριος κλπ. Έχει δε συλλεκτική αξία και φωτογραφίζει τη ζωή μας που τρελάθηκε. Μια μουσική περίπτωση που θα συντροφεύει τα ξημερώματα των καταθλιπτικών, των κατατρεγμένων, των καταραμένων. Ένας φτηνός δίσκος για όλους».
Λέω μετά διάφορα πράγματα που είπανε μερικοί για τον δίσκο. Παραμύθι. Ενδεικτικά μερικά από αυτά:
«Ο Τζέιμς Μποντ: Ακούγεται φυσέκι
Ο Κάρλος Σαντάνα: Αν και λευκός, ο καλλιτέχνης είναι σατανικός
Ο Κων/νος Καραμανλής: Μπράβο! Νέος Σπανουδάκης
Ο Μπρους Σπρίνγκστιν:…