Γ. Μανιάτης στο NEWS 24/7: Η κυβέρνηση δεν κούνησε ούτε το δαχτυλάκι της για τη Chevron

Στην καταλυτική συμβολή του ΠΑΣΟΚ στις εξελίξεις που αφορούν τις έρευνες για υδρογονάνθρακες, μετά την εκδήλωση ενδιαφέροντος από τη Chevron, εστιάζει μέσω της συνέντευξής του στο NEWS 24/7 ο επικεφαλής των ευρωβουλευτών του κόμματος και αντιπροέδρος των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών, Γιάννης Μανιάτης. Μιλώντας από την «καρδιά» της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στο πλαίσιο δημοσιογραφικής αποστολής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, περιγράφει τα θεμέλια που έβαλε ο ίδιος το 2011 και το 2014, ανοίγοντας ουσιαστικά τον δρόμο στον αμερικανικό κολοσσό, μια δεκαετία μετά.

Ο κ. Μανιάτης κάνει λόγο για «εθνική επιτυχία», επικρίνοντας ωστόσο τόσο την κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας για την επί 6 χρόνια στάση της στο ζήτημα όσο και αυτή των ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ. «Δυστυχώς, έχουμε χάσει μια δεκαετία. Το χρονικό παράθυρο, όμως, δεν έχει κλείσει» λέει, εκτιμώντας πως σε βάθος 25-30ετίας στο ελληνικό ασφαλιστικό σύστημα θα εισρεύσουν περίπου 60-70 δισεκατομμύρια ευρώ. Παρουσιάζει, δε, τις προϋποθέσεις ούτως ώστε η διαδικασία να προχωρήσει γρήγορα και θέτει το καθαρό -κατά τον ίδιο- δίλημμα αν «θα αξιοποιήσουμε αυτά που μας έχει χαρίσει η γεωγραφία και η φύση ή για άλλη μια φορά θα χάσουμε αυτή την ιστορική ευκαιρία και θα επιβαρυνθούν οι Έλληνες πολίτες με επιπλέον φόρους».

Αναφερθείς στη γεωπολιτική σημασία των επικείμενων ερευνών, επικεντρώνεται στον Ντόναλντ Τραμπ που λειτουργεί με γνώμονα την επιδίωξη της «ενεργειακής κυριαρχίας» των ΗΠΑ ως του μεγαλύτερου παραγωγού υδρογονανθράκων στον πλανήτη, το παράνομο τουρκολιβυκό μνημόνιο και τον Ταγίπ Ερντογάν, την επιθετική αντίδραση του οποίου δεν αποκλείει σε περίπτωση που δεν ναυαγήσουν οι έρευνες για το καλώδιο της ηλεκτρικής διασύνδεσης Κύπρου – Ελλάδας.

Ακόμη, ο κ. Μανιάτης μιλά για δύο φλέγοντα ευρωπαϊκά ζητήματα που βρίσκονται στην κορυφή της επικαιρότητας. Από τη μια πλευρά, η επιβολή δασμών στις ΗΠΑ -για την οποία η Ευρωπαϊκή Επιτροπή «έχει κάνει μια αρκετά καλή προετοιμασία» ενώ ταυτόχρονα «έχουμε καταφέρει να κρατήσουμε την ενότητά μας»- και από την άλλη, η ευρωπαϊκή άμυνα· Ένα σχέδιο ύψους 800 δισ. ευρώ για το οποίο υπάρχουν αστερίσκοι, ένας από τους οποίους αφορά ενδεχόμενη εμπλοκή της Τουρκίας.

Τέλος, ο επικεφαλής των ευρωβουλευτών του ΠΑΣΟΚ αναφέρεται στον ρόλο του κόμματος στην οικογένεια των Ευρωπαίων Σοσιαλιστών, κάνοντας μάλιστα μια αποτίμηση της μέχρι τώρα πορείας σε Βρυξέλλες και Στρασβούργο.

Τις τελευταίες ημέρες διεξήχθησαν μαραθώνιες διαβουλεύσεις στην Ευρωπαϊκή Ένωση για απάντηση στην επιβολή δασμών του Ντόναλντ Τραμπ, με τον μηχανισμό αποτροπής μέτρων εξαναγκασμού να βρίσκεται στο τραπέζι. Κατά τη γνώμη σας, ποια εργαλεία πρέπει να χρησιμοποιήσει η ΕΕ;

Το βασικό εργαλείο είναι να αντιδράσει η Ευρωπαϊκή Ένωση με έναν τρόπο ανάλογο των δράσεων του προέδρου Τραμπ. Και νομίζω ότι τουλάχιστον σε αυτό το θέμα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει κάνει μια αρκετά καλή προετοιμασία. Άλλωστε, οι δύο Ευρωπαίοι Επίτροποι που πρόσφατα ταξίδεψαν στις Ηνωμένες Πολιτείες και το Πεκίνο, ενώ ταυτόχρονα έχουν κάνει μικρές περιοδείες στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, μάς λένε ότι είναι αρκετά έτοιμη Επιτροπή.

Το βασικό που πρέπει να σημειώσω είναι πως μέχρι τώρα έχουμε καταφέρει να κρατήσουμε την ενότητά μας.

Το θεωρώ πολύ σημαντικό αυτό, διότι είναι κάποιοι οι οποίοι θα ήθελαν πάρα πολύ να δουν τα κράτη-μέλη να διασπώνται. Οπότε, σε ένα τέτοιο σενάριο θα ήταν πολύ πιο εύκολη η διαπραγμάτευση με το κάθε κράτος-μέλος χωριστά. Σε κάθε περίπτωση, πάντως, να σημειώσω ότι η Ευρώπη πάντα στις σχέσεις της με τις Ηνωμένες Πολιτείες θέλει να κρατήσει ζωντανή την έννοια της Δύσης και την έννοια της συμμαχίας και του στρατηγικού εταίρου που έχουμε με τις Ηνωμένες Πολιτείες, παρά το γεγονός βέβαια ότι ο πρόεδρος Τραμπ μάς αντιμετωπίζει ουσιαστικά ως αντιπάλους και ως μία οντότητα η οποία -όπως λέει ο ίδιος- ζει όλα αυτά τα χρόνια σε βάρος των Ηνωμένων Πολιτειών, προφανώς μη γνωρίζοντας ούτε την ευρωπαϊκή ιστορία, ούτε και τον τρόπο με τον οποίο γίνονται οι ευρωατλαντικές συνεργασίες.

Πάντως, θεωρώ ότι είμαστε σε ένα στάδιο όπου η Ευρώπη έχει προετοιμαστεί αρκετά, και ελπίζω η αντίδρασή της να είναι τέτοια που θα στείλει το μήνυμα στον πρόεδρο Τραμπ ότι κανένας δεν θα βγει κερδισμένος από αυτό τον εμπορικό πόλεμο. Αντίθετα, όσο χαμένοι θα είναι οι Ευρωπαίοι πολίτες, το ίδιο -και ίσως περισσότερο- θα είναι και οι Αμερικανοί πολίτες.

Γενικότερα, ποια είναι η αίσθηση που υπάρχει στους διαδρόμους των Βρυξελλών για τους πρώτους τρεις και πλέον μήνες της διακυβέρνησης Τραμπ;

Η Επιτροπή πιάστηκε αρκετά αδιάβαστη. Νομίζω ότι κανένας τους δεν είχε προβλέψει μια τόσο ραγδαία και ακραία συμπεριφορά του προέδρου Τραμπ να ξεκινήσει από την πρώτη-δεύτερη μέρα, όπου υπέγραψε προεδρικά διατάγματα που ανατρέπουν όλη την καθεστηκυία τάξη των προηγούμενων πολλών δεκαετιών, τόσο στο επίπεδο της εσωτερικής πολιτικής σκηνής των Ηνωμένων Πολιτειών, όσο και στο διεθνές επίπεδο.

Ενδεικτικά, αναφέρω την απομάκρυνση των ΗΠΑ από τη Συμφωνία του Παρισιού για το Κλίμα, τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, τον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου, τη δραστική μείωση της χρηματοδότησης των Ηνωμένων Εθνών κ.ά. Άρα οι πρώτοι μήνες θα μπορούσαν να θεωρηθούν ως μήνες αμηχανίας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Τώρα, πια, νομίζω ότι έχει συνέλθει και προσπαθεί πραγματικά με τις δυνατότητες και τις δυνάμεις που έχει να ανταποκριθεί στην ιστορική συγκυρία.

Πάντως, πρέπει να σας πω ότι αυτούς τους μήνες με ευχάριστη έκπληξη διαπίστωσα πως το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχει ισχυρά αντανακλαστικά.

Παρά το γεγονός ότι έχουμε σημαντική παρουσία ακροδεξιών κομμάτων, σε θέματα όπως αυτό των σχέσεών μας με τις Ηνωμένες Πολιτείες, του πολέμου στην Ουκρανία, της σύγκρουσης στη Μέση Ανατολή, των προβλημάτων στη Συρία και την Ανατολική Μεσόγειο, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο -με πολύ συνέπεια απέναντι στους Ευρωπαίους πολίτες- έχει προσπαθήσει αρκετές φορές και έχει προβεί σε συζητήσεις, διαμορφώνοντας και κοινά ψηφίσματα. Άρα, είμαστε τώρα σε μια συγκυρία όπου η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει αρχίσει να πατά στα πόδια της και ελπίζω να συνεχίσει να κάνει τη δουλειά της με ακόμη μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα.

Ερχόμαστε τώρα σε ένα άλλο ζήτημα που άπτεται, επίσης, της επικαιρότητας· Η εκδήλωση ενδιαφέροντος για έρευνες υδρογονανθράκων από τη Chevron, σε θαλάσσιες περιοχές νότια της Κρήτης. Ιθύνων νους των εξελίξεων είστε εσείς και η τότε κυβέρνηση Παπανδρέου που το 2011, εν μέσω της μεγάλης οικονομικής κρίσης, πέρασε τον νόμο 4001/11. Να εξηγήσουμε τι προέβλεπε εκείνος ο νόμος, ο αποκαλούμενος “νόμος Μανιάτη”, καθώς και η προκήρυξη διεθνούς διαγωνισμού το 2014.

Ο νόμος αυτός είχε ορισμένες ιστορικές καινοτομίες. Η πρώτη καινοτομία ήταν ότι για πρώτη φορά υπήρξε ελληνικός νόμος που όρισε τα απώτερα όρια της ελληνικής Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ) και υφαλοκρηπίδας, με βάση πάντα το Δίκαιο της Θάλασσας και με βασική αρχή τη μέση γραμμή ίσων αποστάσεων, αναγνωρίζοντας και στα νησιά τα ίδια δικαιώματα που έχουν οι χερσαίες εκτάσεις. Με άλλα λόγια, το Καστελόριζο να έχει πλήρη επήρεια όπως και η Γαύδος, οι Οθωνοί και όλα τα νησιά των εξωτερικών ορίων της χώρας.

Η δεύτερη καινοτομία ήταν ότι θεσμοθετήσαμε τον Φορέα, την Εθνική Αρχή Υδρογονανθράκων, η οποία επρόκειτο να κάνει όλους τους διαγωνισμούς.

Η τρίτη καινοτομία ήταν ότι νομοθετήσαμε πως το σύνολο των συμβολαίων που θα υπογράφονται, θα δίνονται στη δημοσιότητα, δηλαδή θα συζητούνται στη Βουλή των Ελλήνων και στη συνέχεια θα δημοσιεύονται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, έτσι ώστε ο κάθε Έλληνας πολίτης να γνωρίζει πού θα πάει και το τελευταίο ευρώ από τον ορυκτό πλούτο της χώρας που μας χάρισε η ίδια η φύση.

Κατ’ εφαρμογή αυτού του νόμου, αμέσως μετά την ψήφισή του, προχωρήσαμε στον πρώτο μεγάλο διεθνή διαγωνισμό για να συγκεντρώσουμε τα σεισμικά στοιχεία για όλο το Ιόνιο και Νότιο της Κρήτης. Εκεί ήταν η μεγάλη μου προσωπική αγωνία, εάν θα έχουμε ενδιαφερομένους που θα καταθέσουν φακέλους. Ήταν απίστευτη η θετική έκπληξη που αισθάνθηκα, όταν την τελευταία ημέρα κατατέθηκαν οκτώ φάκελοι από οκτώ πολύ σοβαρές εταιρείες. Ένιωσα προσωπική ανακούφιση, αλλά και μια πολύ σημαντική αισιοδοξία ότι αυτό που σκεφτόμαστε φαίνεται ότι βρίσκει αντανάκλαση και στην αγορά. Διότι αυτές οι εταιρείες έρχονται για να βάλουν τα δικά τους χρήματα -η Ελλάδα δεν βάζει ούτε ένα ευρώ- προκειμένου να συγκεντρώσουν σεισμικά στοιχεία για την Ελλάδα και στη συνέχεια να τα πουλήσουν σε ενδιαφερόμενες πετρελαϊκές εταιρείες. Τον διαγωνισμό τον πήρε η Νορβηγική εταιρεία PGS που έκανε μια εξαιρετική δουλειά.

Το 2014, προχωρήσαμε στον καθορισμό των 20 οικοπέδων της ελληνικής ΑΟΖ και παράλληλα απευθύναμε πρόσκληση σε ξένες εταιρείες να προχωρήσουν σε έρευνες για την ανακάλυψη κοιτασμάτων. Για δέκα χρόνια, ωστόσο, το θέμα παρέμενε «εν υπνώσει».

Με βάση τα οικόπεδα που χαράξαμε τότε, ήρθε η Chevron και ενιαιοποίησε τα τέσσερα ανατολικότερα οικόπεδα νότια της Κρήτης σε δύο μεγαλύτερα, σεβόμενη όμως απολύτως τα όρια που είχαμε χαράξει εμείς.

Άρα, αυτό είναι ένα πολύ σημαντικό δείγμα ότι η δεύτερη μεγαλύτερη εταιρεία του κόσμου σέβεται και τη νομοθεσία της Ελλάδας αλλά και τον χάρτη που δημοσιεύσαμε το 2014.

Εκτός αυτού, η ίδια η Chevron ακυρώνει στην πράξη το παράνομο τουρκολιβυκό μνημόνιο. Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις, οι ενεργειακοί κολοσσοί ποτέ δεν πηγαίνουν σε μια χώρα για έρευνες, χωρίς προηγουμένως να έχουν κάνει κάποια -έστω και στοιχειώδη- ενημέρωση του State Department. Άρα, θεωρώ ότι ήταν εν γνώσει της αμερικανικής διοίκησης η συγκεκριμένη κίνηση, που σημαίνει πως βρισκόμαστε σε μια ευχάριστη συγκυρία να αναγνωριστούν τα όρια που εμείς θεωρούμε ότι, με βάση το Διεθνές Δίκαιο, δικαιούται η Ελλάδα, κι όχι η «γαλάζια πατρίδα» του προέδρου Ερντογάν.

Αξιοσημείωτη στις τελευταίες εξελίξεις είναι η στάση της Λιβύης.

Η Λιβύη στον διαγωνισμό που προκήρυξε πριν ελάχιστους μήνες σεβάστηκε τα εξωτερικά όρια του χάρτη του 2014, εξέλιξη πολύ σημαντική.

Πέραν τούτου, πάντως, ως ένα ευρύτερο γεωπολιτικό συμπέρασμα που βγάζω, δεν φτάνει να ισχυρίζεσαι στις κάμερες ή στην εσωτερική πολιτική σκηνή ότι εμείς εφαρμόζουμε το Διεθνές Δίκαιο, το Δίκαιο της Θάλασσας κλπ. Αυτό είναι το πρώτο ελάχιστο βήμα.

Από εκεί και πέρα χρειάζεται, με πράξεις πια, να κατοχυρώνεις τα κυριαρχικά σου δικαιώματα και η συγκεκριμένη πράξη -δηλαδή η νομοθέτηση των εξωτερικών ορίων της ΑΟΖ, η δημοσίευση του πρώτου χάρτη για να συγκεντρωθούν τα σεισμικά δεδομένα και κυρίως η δημοσίευση στην Εφημερίδα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων του μεγάλου χάρτη με τα 20 θαλάσσια οικόπεδα- δείχνει ότι όταν, εκτός από γενικολογίες, προχωράς και σε πρακτικές κινήσεις κατοχύρωσης των εθνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων, τότε -και μόνον τότε- σε σέβονται.

Επομένως, μπορεί να χαρακτηριστεί η εξέλιξη με τη Chevron ως εθνική επιτυχία, όπως επαίρεται η κυβέρνηση;

Απολύτως. Μόνο που, επιτρέψτε μου να σας πω, γι’ αυτή την εθνική επιτυχία η σημερινή κυβέρνηση δεν κούνησε ούτε το δαχτυλάκι της. Θα μπορούσε να διεκδικήσει κάποιας «δάφνες», εάν για παράδειγμα είχε προκηρύξει έναν διεθνή διαγωνισμό. Δυστυχώς, η σημερινή κυβέρνηση, επί έξι χρόνια που είναι πρωθυπουργός ο κ. Μητσοτάκης, δεν έχει προκηρύξει κανέναν απολύτως διεθνή διαγωνισμό με δική της πρωτοβουλία.

Ό,τι έχει γίνει μέχρι τώρα, έχει γίνει μετά από πρωτοβουλία μεγάλων ιδιωτικών εταιρειών, που το ενδιαφέρον τους αποδεικνύει πόσο δίκιο είχαμε όταν από τη δεκαετία του 2010 λέγαμε ότι η Ελλάδα έχει πλούσιο ορυκτό πλούτο πλούσιο.

Να τονίσουμε, δε, ότι στο νόμο 4001/2011, επειδή είχαμε προβλέψει ότι πιθανώς θα υπάρξουν μελλοντικές κυβερνήσεις που θα είναι αδιάφορες για την αξιοποίηση των κοιτασμάτων υδρογονανθράκων, έχουμε εισάγει διάταξη που προβλέπει το εξής: Αν ένας φερέγγυος και αξιόπιστος ενδιαφερόμενος, όπως είναι στην περίπτωσή μας η Αμερικανική Chevron, θέλει να διεκδικήσει θαλάσσιες περιοχές της χώρας, τότε υποχρεωτικά η κυβέρνηση εξετάζει την φερεγγυότητά του και προχωρά στην προκήρυξη διεθνούς διαγωνισμού.

Στη δεύτερη προεδρική θητεία του, βλέπουμε τον Τραμπ να μιλάει και λειτουργεί με γνώμονα την επιδίωξη της «ενεργειακής κυριαρχίας» των ΗΠΑ ως του μεγαλύτερου παραγωγού υδρογονανθράκων στον πλανήτη. Υπό αυτό το πρίσμα, η παρουσία της Chevron στο Κρητικό Πέλαγος μπορεί να προσφέρει και κάτι άλλο σε επίπεδο συμμαχίας με τις ΗΠΑ;

Πρώτα απ’ όλα, πριν τον Τραμπ, επί προεδρίας Μπάιντεν ακόμη, οι Ηνωμένες Πολιτείες είχαν γίνει ο μεγαλύτερος παραγωγός διεθνώς πετρελαίου και φυσικού αερίου. Ο πρόεδρος Τραμπ με την πολιτική του ενισχύει και επιτείνει αυτή την προσπάθεια, στηρίζοντας ουσιαστικά τις εξαγωγές των Ηνωμένων Πολιτειών στον υπόλοιπο πλανήτη.

Αναφορικά με τις ελληνοαμερικανικές σχέσεις, εδώ και κάποια χρόνια έχουμε διαμορφώσει το σχήμα 3+1, που σημαίνει μια στρατηγική σχέση Ελλάδας – Κύπρου – Ισραήλ συν τις Ηνωμένες Πολιτείες, οι οποίες έχουν και ειδική νομοθεσία για την Ανατολική Μεσόγειο. Θέλω να ελπίζω ότι ο πρόεδρος Τραμπ θα συνεχίσει σε αυτή την κατεύθυνση της ενίσχυσης της ελληνοαμερικανικής φιλίας, διότι αυτό επιβάλλουν τόσο τα συμφέροντα των ΗΠΑ όσο και αυτά της της Ελλάδας, της Κύπρου και του Ισραήλ.

Θέλω, επίσης, να ελπίζω ότι η ιδιαίτερη σχέση που λέει ο πρόεδρος Ερντογάν πως έχει αναπτύξει με τον πρόεδρο Τραμπ, δεν είναι ικανή να ακυρώσει τα ουσιαστικά γεωπολιτικά συμφέροντα των ΗΠΑ. Ευελπιστώ, δε, ότι τα πράγματα θα πάνε προς μια κατεύθυνση στήριξης της σταθερότητας, της ειρήνης και της ευημερίας στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και όχι στην κατεύθυνση των προκλητικών κινήσεων της Τουρκίας, έτσι όπως αυτές εκδηλώνονται το τελευταίο χρονικό διάστημα.

Ποια εκτιμάτε ότι θα είναι η αντίδραση της Τουρκίας σε ενδεχόμενες έρευνες της Chevron; Μπορεί να επαναληφθούν εικόνες του παρελθόντος με παρεμπόδιση ερευνών, ακόμη και στην περίπτωση της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας – Κύπρου;

Σχεδόν το αποκλείω στην πρώτη περίπτωση. Θεωρώ απίθανο η Τουρκία να τολμήσει να παρεμποδίσει τη Chevron στο ξεκίνημα των εργασιών της. Αντίθετα, είμαι επιφυλακτικός για το τι θα συμβεί σε σχέση με το καλώδιο. Το λέω αυτό, γιατί μέχρι τώρα η ελληνική κυβέρνηση δεν έχει δείξει προνοητικότητα ούτε στην προετοιμασία των ερευνών του ιταλικού πλοίου που ερευνούσε τα σεισμικά δεδομένα ούτε στον τρόπο με τον οποίο θα γινόταν η διαμόρφωση συμμαχιών σε ευρωπαϊκό επίπεδο, με αποτέλεσμα τα γνωστά προβλήματα σε Κάσο – Κάρπαθο και στη συνέχεια βόρεια της Κρήτης.

Τώρα, η κυβέρνηση ισχυρίζεται ότι θα προχωρήσει το επόμενο χρονικό διάστημα και οι έρευνες θα ευοδωθούν. Θέλω πραγματικά να ελπίζω, για το καλό της χώρας, ότι τα πράγματα θα είναι έτσι. Και το λέω αυτό, γιατί ως υπουργός σχεδιάσαμε αυτό το καλώδιο και το ενσωματώσαμε το 2013 στον κατάλογο των Ευρωπαϊκών Χρηματοδοτούμενων Προγραμμάτων.

Η γεωπολιτική σημασία του, για την άρση της ενεργειακής απομόνωσης της Κύπρου αλλά και για τη στήριξη της ενεργειακής ασφάλειας της Ευρώπης, είναι κορυφαία. Μάλιστα, αυτή ακριβώς τη σπουδαιότητα του καλωδίου -που ήδη καταφέραμε και χρηματοδοτείται με πάνω από 657 εκατομμύρια ευρώ- την έχουμε αναδείξει. Εγώ ο ίδιος έθεσα προ των ευθυνών της την Ύπατη Εκπρόσωπο και αντιπρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Κάγια Κάλας, στην πρόσφατη συνάντησή της με την πολιτική μας ομάδα, όταν την ρώτησα γιατί δεν έχει παρέμβει η Επιτροπή προκειμένου να στηρίξει τις ελληνικές προσπάθειες για τις έρευνες για το καλώδιο, δεδομένου ότι είναι -πέρα από ελληνικής και κυπριακής ιδιοκτησίας- και ευρωπαϊκής.

Η απάντηση της Ύπατης Εκπροσώπου ήταν απρόσμενη. Όπως ισχυρίστηκε, τρεις φορές έχει ζητήσει από τον Χακάν Φιντάν, τον υπουργό Εξωτερικών της Τουρκίας, να σταματήσει η Τουρκία να παρενοχλεί τις έρευνες, ωστόσο καμία από τις τρεις φορές δεν είχε αποτέλεσμα η κίνησή της.

Άρα, απομένει ο Έλληνας πρωθυπουργός να ζητήσει από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το Συμβούλιο να ορίσουν ειδικό συντονιστή για το συγκεκριμένο καλώδιο, που θα εκπροσωπεί την Ευρωπαϊκή Ένωση, ο οποίος θα βρίσκεται σε συνεργασία με την ελληνική και την κυπριακή πλευρά -αλλά και την ιταλική και τη γαλλική που έχουν το ερευνητικό πλοίο και κατασκευάζουν το καλώδιο. Κι αυτό, ούτως ώστε να μην έχει η Τουρκία καμία απολύτως δικαιολογία να παρενοχλήσει και να εμποδίσει τις έρευνες μέχρι να ολοκληρωθούν.

Για να κλείσουμε το κεφάλαιο των ενεργειακών, πότε θα έχουμε μία εικόνα από τις έρευνες της Chevron και τι μπορούμε να περιμένουμε ως προοπτική;

Για τους υδρογονάνθρακες, κανονικά σήμερα θα έπρεπε να έχουμε 4 με 5 εξέδρες άντλησης φυσικού αερίου εάν η κυβέρνηση Τσίπρα – Καμμένου και μετά η κυβέρνηση Μητσοτάκη προχωρούσαν έτσι όπως το είχαμε σχεδιάσει. Δυστυχώς, έχουμε χάσει μια δεκαετία. Το χρονικό παράθυρο, όμως, δεν έχει κλείσει. Άρα, θεωρώ ότι στις πιο ώριμες περιοχές -που είναι λογικά αυτές που έχει η Exxon Mobil με την Hellenic Energy- με βάση αυτά που δημοσιοποιεί η εταιρεία, λογικά την επόμενη χρονιά θα γίνει δοκιμαστική γεώτρηση και μπορούμε σε 2-3 χρόνια να έχουμε συγκεκριμένα παραγωγικά πια αποτελέσματα. Η Chevron, επίσης, επειδή όλα δείχνουν ότι θέλει και αυτή να κινηθεί πάρα πολύ γρήγορα, μπορεί πραγματικά σε μια τριετία από σήμερα να μας δώσει αισιόδοξα μηνύματα.

Σημειώνω πως δεν ισχύει αυτό που λένε κάποιοι δήθεν αναλυτές, ότι θα χρειαστούν 8-10 χρόνια σε αυτές τις προσπάθειες. Η Αίγυπτος κατάφερε μέσα σε 3 χρόνια να εντοπίσει το κοίταγμα Zohr, να το περιχαρακώσει, να κατασκευάσει τις παραγωγικές γεωτρήσεις και να κατασκευάσει τον αγωγό που μεταφέρει το αέριο από τη θάλασσα στη στεριά. Άρα, το μόνο που χρειάζεται είναι καθαρή, σαφής πολιτική βούληση εκ μέρους του πρωθυπουργού, με τα αντίστοιχα μηνύματα που πρέπει να σταλούν στην ελληνική γραφειοκρατία, αλλά και το αντίστοιχο μήνυμα στην ελληνική δικαιοσύνη, ότι επειδή πρόκειται για επενδύσεις στρατηγικής σημασίας για τη χώρα, πρέπει να έχουν προτεραιότητα στην εκδίκαση.

Η εκτίμησή μου είναι ότι σε βάθος 25-30ετίας στο ελληνικό ασφαλιστικό σύστημα, γιατί εκεί θα πάνε όλα τα χρήματα, θα εισρεύσουν περίπου 60-70 δισεκατομμύρια ευρώ. Είναι χρήματα τα οποία, αν δεν μας τα δώσουν οι υδρογονάνθρακες, θα υποχρεωθούν οι επόμενες κυβερνήσεις να τα εισπράξουν είτε από τη φορολογία των πολιτών είτε από την αύξηση των ασφαλιστικών εισφορών.

Το δίλημμα λοιπόν είναι καθαρό: Θα αξιοποιήσουμε αυτά που μας έχει χαρίσει η γεωγραφία και η φύση ή για άλλη μια φορά θα χάσουμε αυτή την ιστορική ευκαιρία και θα επιβαρυνθούν οι Έλληνες πολίτες με επιπλέον φόρους;

Ένα, ακόμη, φλέγον ζήτημα είναι η ευρωπαϊκή άμυνα. Οι Ευρωπαίοι δεν μπορούν, πλέον, να κρύβονται πίσω από τις ΗΠΑ όσον αφορά την πολιτική ασφαλείας τους. Πώς, όμως, η Ευρώπη θα καταστεί η αμυντική δύναμη που χρειάζεται ο κόσμος, ζήτημα μάλιστα που βρέθηκε στην κορυφή των προτεραιοτήτων των πολιτών στο πρόσφατο Ευρωβαρόμετρο;

Μετά το σοκ της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία, και το ακόμα μεγαλύτερο σοκ των κινήσεων του προέδρου Τραμπ, η Ευρωπαϊκή Ένωση προσπαθεί πραγματικά να διαμορφώσει τη δική της αμυντική ατζέντα με ένα συνολικό πρόγραμμα περίπου 800 δισ. ευρώ για την επόμενη τετραετία, εκ των οποίων τα 150 δισ. θα είναι χαμηλότοκα δάνεια στο πλαίσιο του προγράμματος “SAFE”, με δεκαετή περίοδο χάριτος και 45 χρόνια περίοδο αποπληρωμής. Σε ό,τι αφορά τα 650 δισ. θα τα διαθέσει το κάθε κράτος-μέλος από τη φορολογία των πολιτών του ή δανειζόμενο από τις αγορές, με τον τρόπο που επιθυμεί, χωρίς την υποχρέωση -δυστυχώς- να είναι κατά προτεραιότητα αγορές ευρωπαϊκών εξοπλισμών.

Θεωρώ ότι σε μεγάλο βαθμό το εγχείρημα αυτό θα πετύχει, μόνο που εγώ δεν είμαι ευχαριστημένος από δύο πολύ βασικά ζητήματα.

Πρώτον, προβλέπεται στη Λευκή Βίβλο για την Άμυνα η πιθανότητα να χρησιμοποιηθούν τα κονδύλια του Ταμείου Συνοχής για αμυντικές δαπάνες, κάτι που για εμάς τους Σοσιαλιστές είναι αδιανόητο και απαράδεκτο, και δεύτερον, δεν προβλέπεται κάποιος μηχανισμός για ουσιαστική λειτουργία αμυντικής θωράκισης. Ουσιαστικά, πρόκειται για στήριξη της ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανίας που παράγει αμυντικό εξοπλισμό.

Θεωρώ ότι θα μπορούσαμε -και έπρεπε- να προχωρήσουμε σε πιο δραστικές αποφάσεις, τη δημιουργία για παράδειγμα μιας Ευρωπαϊκής Αμυντικής Ένωσης, τη δημιουργία ενός μηχανισμού παρεμβάσεων έκτακτης ανάγκης έτσι όπως ακριβώς αυτά περιλαμβάνονται και στις συνθήκες, και μια σειρά άλλων διαδικασιών που εκτός των άλλων θα απέτρεπαν πλήρως την Τουρκία από το να συμμετάσχει σε τέτοιου είδους διαγωνισμούς.

Θέλω να ελπίζω, επειδή βρίσκεται σε εξέλιξη η σχετική νομοθεσία, ότι τα υπόλοιπα κράτη-μέλη θα ακούσουν τους προβληματισμούς της ελληνικής πλευράς, τουλάχιστον έτσι όπως αυτή εκφράζεται από εμάς στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, και θα συνειδητοποιήσουν ότι δεν μπορεί να συμμετέχει στην άμυνα η Τουρκία, η οποία ουδέποτε σεβάστηκε τις κυρώσεις σε βάρος της Ρωσίας και συμπεριφέρθηκε ως συνεργάτης της, ενώ την ίδια στιγμή συνεχίζει να κατέχει για πάνω από 50 χρόνια το 37% της Κύπρου και εκτός του casus belli, παρενοχλεί διαρκώς την Ελλάδα σε οποιαδήποτε άσκηση κυριαρχικών δικαιωμάτων αποπειράται να κάνει η χώρα.

Κλείνοντας, μια αναφορά στο ΠΑΣΟΚ. Θα θέλαμε να μας πείτε αν η αντιπολιτευτική τακτική του κόμματος, με τις συνεχείς νομοθετικές παρεμβάσεις, αναγνωρίζεται από τους Ευρωπαίους Σοσιαλιστές. 

Πρέπει να σας πω ότι ήταν μια πολύ ευχάριστη έκπληξη για μένα όταν, θέτοντας υποψηφιότητα για αντιπρόεδρος -πρώτη φορά εκλεγόμενος και κυρίως από μια μικρή σε αριθμό ομάδα ευρωβουλευτών- κατάφερα να εκλεγώ σε μια πολύ καλή θέση, δείγμα και της εκτίμησης που τρέφουν οι συνάδελφοι για το ΠΑΣΟΚ και τον πρόεδρό του, Νίκο Ανδρουλάκη, καθώς και για μένα προσωπικά.

Η μέχρι τώρα πορεία μας -και των τριών Ευρωβουλευτών του ΠΑΣΟΚ- είναι πολύ δημιουργική και αφορά στα δρώμενα τόσο της πολιτικής μας ομάδας όσο και του Κοινοβουλίου συνολικότερα, με ανάληψη συγκεκριμένων πρωτοβουλιών που υπερασπίζονται τα δικαιώματα των πολιτών, τα εθνικά δίκαια, τις ανάγκες της ελληνικής κοινωνίας και ασφαλώς την προστασία του περιβάλλοντος και τη στήριξη του ευρωπαϊκού οράματος με την ευρύτερη έννοια.