Πως προκαλείται η ενδοκαρδίτιδα

Ένα μικρόβιο από χαλασμένα δόντια ή από το ουροποιητικό ή δερματικά αποστήματα της καθημερινότητας μπορούν να προκαλέσουν ενδοκαρδίτιδα δηλαδή λοίμωξη των βαλβίδων της καρδιάς με προϋπάρχουσα βλάβη εξαιτίας οποιαδήποτε πάθησης (πχ ρευματικός πυρετός, η σκλήρυνση των βαλβίδων με την πρόοδο της ηλικίας, χειρουργικές επεμβάσεις στις βαλβίδες κ.λ.π).

Το βασικό σύμπτωμα είναι ο συνεχής πυρετός, ο οποίος δεν υποχωρεί, συνοδεύεται από αίσθημα καταβολής των δυνάμεων, κακουχία, αναιμία, μερικές φορές ρίγος και ανάλογα με τον άρρωστο μπορεί να κάνει επεισόδια αρρυθμιών και δύσπνοιας. Μερικοί άρρωστοι μπορεί να εμφανίζονται με σοβαρότερες καταστάσεις, όπως είναι τα αποστήματα στα όργανα, όπως ο εγκέφαλος, ο σπλήνας και ο πνεύμονας.

Η διάγνωση δεν είναι πάντα εύκολη ανέφερε ο καθηγητής λοιμωξιολογίας στο Α.Π.Θ. Παύλος Νικολαΐδης στη διάρκεια του 7ου Βορειοελλαδικού Καρδιολογικού Συνεδρίου που πραγματοποιείται στη Θεσσαλονίκη. «Σήμερα, αν ο γιατρός υποψιαστεί την πιθανότητα ύπαρξης ενδοκαρδίτιδας, η διάγνωση βασίζεται στις καλλιέργειες αίματος με τις οποίες γίνεται προσπάθεια να εντοπισθεί το μικρόβιο που βρίσκεται στο αίμα και προσβάλλει τις βαλβίδες. Η προσβολή των βαλβίδων με την εξέλιξη των διαγνωστικών μεθόδων της καρδιολογίας αποδεικνύεται από το διοισοφάγειο υπερηχοκαρδιογράφημα. Αν αυτές οι δύο διαγνωστικές εξετάσεις είναι θετικές μπαίνει η διάγνωση της ενδοκαρδίτιδας. Η συχνότητά της στον υγιή πληθυσμό είναι 5-7 περιπτώσεις στις 100 χιλιάδες. Το 70% προσβάλλει τους άνδρες και το 30% τις γυναίκες» πρόσθεσε ο κ Νικολαϊδης.

Η συχνότητα της ενδοκαρδίτιδας εξ αιτίας του ρευματικού πυρετού που ήταν η κύρια αιτία εμφάνισής της τα τελευταία χρόνια έχει ελαττωθεί. Έχει αυξηθεί όμως η ενδοκαρδίτιδα, που συνδέεται με τις καρδιολογικές ή τις καρδιοχειρουργικές επεμβάσεις, διότι έχει αυξηθεί ο αριθμός των ασθενών που φέρουν βηματοδότη, όπως και ο αριθμός των ασθενών που υποβάλλονται σε πλαστική επιδιόρθωση ή αντικατάσταση της βαλβίδας. Επίσης στους νοσοκομειακούς αρρώστους χρησιμοποιούνται οι ενδοφλέβιοι καθετήρες με αποτέλεσμα να αυξάνονται οι ενδονοσοκομειακές ενδοκαρδίτιδες λόγω των καθετήρων.

Η σοβαρότητα της ενδοκαρδίτιδας είναι σημαντική όχι εξ αιτίας της συχνότητας που εμφανίζεται, αλλά εξ αιτίας της θνητότητας που προκαλεί. Σύμφωνα με μελέτη της ελληνικής ομάδας μελέτης ενδοκαρδίτιδας στην οποία συμμετείχαν 16 νοσοκομεία της Αττικής και δημοσιεύθηκε το 2007, η θνητότητα για μεν την εξωνοσοκομειακή ενδοκαρδίτιδα ήταν 18%, ενώ για την νοσοκομειακή η θνητότητα ήταν 39%. Η αυξημένη θνητότητα από την νοσοκομειακή ενδοκαρδίτιδα οφείλεται στο γεγονός ότι τα μικρόβια που την προκαλούν συνήθως στρεπτόκοκκοι και σταφυλόκοκκοι είναι ανθεκτικά.

Στις ομάδες υψηλού κινδύνου που είναι ευαίσθητοι για ανάπτυξη ενδοκαρδίτιδας είναι και οι χρήστες ενδοφλέβιων ναρκωτικών ουσιών.

Οι ασθενείς που έχουν υποβληθεί σε πλαστική αποκατάσταση ή αντικατάσταση βαλβίδας για διάφορους λόγους ή φέρουν βηματοδότη, δεν θα πρέπει να παραμελούν ή να υποτιμούν έναν πυρετό που παρατείνεται πέραν της εβδομάδας και να συμβουλεύονται τον γιατρό τους. Οι ασθενείς αυτοί εάν πρόκειται να κάνουν οποιαδήποτε οδοντιατρική επέμβαση θα πρέπει προληπτικά να καλύπτονται μία μέρα πριν ή την ίδια ημέρα με αντιβίωση που θα καθορίσει ο οδοντίατρος. Επίσης οι καρδιολογικοί ασθενείς όταν χρειάζεται να υποβληθούν σε διαγνωστική επέμβαση, ορθοσκόπηση καθετηριασμό κ.λ.π. θα πρέπει να ενημερώνουν τον γιατρό τους για να λάβουν προφυλακτική αντιβίωση. Τα συνήθη αντιβιοτικά που δίδονται σ΄ αυτές τις περιπτώσεις είναι δραστικά εναντίον σταφυλόκοκκων και στρεπτόκοκκων που είναι και τα συχνότερα αίτια ενδοκαρδίτιδας.

Να σημειωθεί ότι η θεραπεία της ενδοκαρδίτιδας απαιτεί νοσηλεία σε νοσοκομείο και συνεργασία μεταξύ καρδιολόγων καρδιοχειρουργών και λοιμωξειολόγων. Μερικές φορές μπορεί να απαιτηθεί η εκ νέου αποκατάσταση της μολυσμένης βαλβίδας.

(Πηγή: ΑΠΕ)