Τα ποτά που μπορούν να σε κάψουν πιο πολύ από τον ήλιο

Καθόμαστε στην παραλία και απολαμβάνουμε τον ήλιο και ένα ποτό. Για παράδειγμα, μια μπύρα που έχει στο στόμιο μια φέτα λεμόνι που στύβουμε στο μπουκάλι. Ή μια μαργαρίτα που έχει στολιστεί με φέτες λάιμ, τις οποίες στύβουμε μέσα στο ποτήρι.

Την επομένη παρατηρούμε κάποιες κόκκινες γραμμές στα χέρια μας, που μοιάζουν με έγκαυμα. Δεν δίνουμε σημασία. Ώσπου εμφανίζονται καφέ κηλίδες, οι οποίες αρνούνται να φύγουν.

Τι πάθαμε;

Κάψιμο Μαργαρίτας (Margarita Burn), το οποίο οι επαγγελματίες υγείας αναφέρουν ως φυτοφωτοδερματίτιδα.

Είναι δερματική αντίδραση που εμφανίζεται, όταν ορισμένες ουσίες των φυτικών τροφίμων έρχονται σε επαφή με το δέρμα και στη συνέχεια εκτίθενται στην υπεριώδη ακτινοβολία.

Ο συνδυασμός προκαλεί φωτοτοξική αντίδραση που οδηγεί σε φλεγμονή και χαρακτηριστικές βλάβες στο δέρμα.

Συχνά αυτές συνδέονται με τη χρήση εσπεριδοειδών, όπως τα λάιμ που χρησιμοποιούνται στη μαργαρίτα. Εξ ου και ο λαϊκός όρος Margarita Burn.

Ανάλογη αντίδραση μπορεί να ζήσουν όσοι λερώνονται με χυλό λεμονιού υπό τον ήλιο ή προσθέτουν λεμόνι στο κρέας που ψήνουν σε ψησταριά σε υπαίθριο χώρο.

Στο αποτέλεσμα, παίζει ρόλο η εγγενής ευαισθησία μας, όπως και αν έχουμε βάλει ένα άρωμα ή έλαιο με εσπεριδοειδή -πχ περγαμόντο.

Ο κίνδυνος αυξάνεται όταν μαγειρεύουμε στην ύπαιθρο, όταν κάνουμε κάμπινγκ, όταν ψαρεύουμε ή πεζοπορούμε (πολλά άγρια φυτά περιέχουν φουροκουμαρίνες) ή ασχολούμαστε με παιχνίδια στη θάλασσα, χωρίς αντηλιακό.

ΓΙΑΤΙ ΜΑΣ “ΚΑΙΝΕ” ΤΑ ΕΣΠΕΡΙΔΟΕΙΔΗ ΣΤΟΝ ΗΛΙΟ

Στο επίκεντρο βρίσκονται τα ψωραλένια που υπάρχουν, σε υψηλές συγκεντρώσεις, στα εσπεριδοειδή. Είναι οργανικές χημικές ενώσεις που ανήκουν στην οικογένεια των φουροκουμαρινών, βρίσκονται στη φλούδα και το χυμό τους και μπορούν να κάνουν το δέρμα μας πιο ευαίσθητο στον ήλιο.

Υπάρχουν, μεταξύ άλλων και στο σέλινο, το μαϊντανό, τα καρότα, το σέλερι, τα σύκα, το παστινάκι (δεν τα καταναλώνουμε ενώ είμαστε κάτω από τον ήλιο), αλλά και το γρασίδι.

Ο μηχανισμός έχει ως εξής:

• Στην επαφή με το δέρμα απορροφώνται από τα κύτταρα της επιδερμίδας.
• Όταν το συγκεκριμένο σημείο που έχει πέσει ο χυμός εκτεθεί στον ήλιο (πχ στην παραλία) ενεργοποιούνται τα ψωραλένια από τις υπεριώδεις ακτίνες, απορροφούν το φως UVA και προκαλούνται φυτοχημικές αντιδράσεις στο δέρμα που βλάπτουν τα κύτταρα του δέρματος.
• Δεν βλέπουμε αμέσως τις δερματικές αλλοιώσεις. Γίνονται ορατές μετά από 24 έως 48 ώρες από την έκθεση στον ήλιο, στο σημείο που έπεσε το λάιμ στο δέρμα μας, το οποίο κοκκινίζει, φουσκώνει ή εμφανίζει φουσκάλες.

Τα συμπτώματα συνήθως υποχωρούν σε λίγες ημέρες. Στη θέση τους όμως, μπορεί να εμφανιστούν καφέ κηλίδες (βλ. υπερμελάγχρωση) που επιμείνουν για εβδομάδες ή μήνες, κάτι που συμβαίνει γιατί η βλάβη στα κύτταρα του δέρματος διεγείρει την παραγωγή μελανίνης, της χρωστικής που δίνει χρώμα στο δέρμα.

Όπως εξηγούν οι επιστήμονες, δεν έχουμε να κάνουμε με αλλεργική αντίδραση, αλλά με φωτοχημική που μπορεί να επηρεάσει τους πάντες και ιδιαίτερα όσους έχουν ανοιχτόχρωμο δέρμα.

Ο τρόπος για να γλιτώσουμε είναι πολύ απλός: πλένουμε καλά το δέρμα μας με σαπούνι και νερό, έπειτα από την επαφή με φυτά που περιέχουν ψωραλένια και αποφεύγουμε την έκθεση στον ήλιο για από μια έως 2 ημέρες. Ένας άλλος τρόπος είναι η χρήση αντηλιακού ή/και προστατευτικού ρούχου.

Τον τρόπο για να γιατρευτούμε μας τον λέει επαγγελματίας υγείας (δερματολόγος), τον οποίον πρέπει να επισκεφτούμε.