Το φάρμακο που είναι πιο αποτελεσματικό από την ασπιρίνη στην πρόληψη εμφραγμάτων

Οι γιατροί ανακάλυψαν ένα φάρμακο που αποδεικνύεται πιο αποτελεσματικό από την ασπιρίνη στην πρόληψη καρδιακών προσβολών και εγκεφαλικών επεισοδίων, μια εξέλιξη που θα μπορούσε να αλλάξει τις κατευθυντήριες γραμμές υγείας παγκοσμίως.

Για δεκαετίες, εκατομμύρια άνθρωποι λάμβαναν σύσταση να παίρνουν ασπιρίνη, ώστε να μειώσουν τον κίνδυνο σοβαρών καρδιαγγειακών συμβάντων. Η καθημερινή χορήγηση ασπιρίνης σε χαμηλή δόση καθιστά το αίμα λιγότερο «πηκτό» και συμβάλλει στην πρόληψη εμφραγμάτων και εγκεφαλικών.

Ωστόσο, μια νέα μελέτη που παρουσιάστηκε στο μεγαλύτερο καρδιολογικό συνέδριο παγκοσμίως δείχνει ότι η κλοπιδογρέλη -ένα ευρέως χρησιμοποιούμενο αντιπηκτικό- είναι πιο αποτελεσματική, χωρίς να αυξάνει τον κίνδυνο παρενεργειών.

Η μελέτη και τα ευρήματα

Η σημαντική αυτή ανακάλυψη ανακοινώθηκε στο συνέδριο της Ευρωπαϊκής Καρδιολογικής Εταιρείας στη Μαδρίτη, ενώ τα δεδομένα δημοσιεύθηκαν ταυτόχρονα στο ιατρικό περιοδικό The Lancet.

Η διεθνής ομάδα επιστημόνων από τις ΗΠΑ, τη Βρετανία, την Αυστραλία, την Ελβετία και την Ιαπωνία υπογράμμισε ότι η κλοπιδογρέλη αποδείχθηκε «ανώτερη» της ασπιρίνης και ότι τα αποτελέσματα αυτά πρέπει να οδηγήσουν σε «ευρεία υιοθέτηση» του φαρμάκου στην κλινική πράξη.

Η εκτενής ανάλυση σχεδόν 29.000 ασθενών με στεφανιαία νόσο (CAD) έδειξε ότι η κλοπιδογρέλη μειώνει αποτελεσματικότερα τον κίνδυνο σοβαρών καρδιακών ή εγκεφαλικών επεισοδίων, χωρίς να αυξάνει την πιθανότητα σοβαρών αιμορραγιών.

Η στεφανιαία νόσος είναι η συχνότερη μορφή καρδιοπάθειας και μία από τις κυριότερες αιτίες θανάτου και αναπηρίας παγκοσμίως. Πάνω από 300 εκατομμύρια άνθρωποι ζουν με αυτήν, μεταξύ των οποίων 2,3 εκατομμύρια μόνο στο Ηνωμένο Βασίλειο.

Η νόσος προκύπτει όταν οι αρτηρίες της καρδιάς στενεύουν λόγω αθηρωματικών πλακών, εναποθέσεων λιπώδους υλικού στα τοιχώματά τους. Ο πόνος ή η δυσφορία που προκαλείται λέγεται στηθάγχη, ενώ η πλήρης απόφραξη μπορεί να οδηγήσει σε έμφραγμα.

Αμφισβήτηση της ασπιρίνης ως προεπιλεγμένης θεραπείας

Τα νέα ευρήματα έρχονται να αμφισβητήσουν τη μακροχρόνια σύσταση της ασπιρίνης ως βασικής θεραπείας για εκατοντάδες εκατομμύρια ασθενείς με στεφανιαία νόσο. Μέχρι σήμερα, η ασπιρίνη δινόταν συνήθως εφ’ όρου ζωής, παρά το περιορισμένο εύρος στοιχείων που τεκμηρίωναν την αποτελεσματικότητα και την ασφάλειά της σε βάθος χρόνου.

Η ανάλυση επτά κλινικών δοκιμών έδειξε ότι οι ασθενείς που έπαιρναν κλοπιδογρέλη είχαν 14% χαμηλότερο κίνδυνο εμφράγματος, εγκεφαλικού ή καρδιαγγειακού θανάτου, συγκριτικά με όσους έπαιρναν ασπιρίνη. Παράλληλα, τα ποσοστά σοβαρών αιμορραγιών ήταν παρόμοια μεταξύ των δύο φαρμάκων, διαλύοντας τις ανησυχίες ότι η κλοπιδογρέλη θα μπορούσε να συνδέεται με αυξημένες αιμορραγικές επιπλοκές.

Στο άρθρο τους στο Lancet, οι ερευνητές σημειώνουν: «Η συνολική ανάλυση των διαθέσιμων στοιχείων δείχνει ότι, σε ασθενείς με στεφανιαία νόσο, η μακροχρόνια μονοθεραπεία με κλοπιδογρέλη προσφέρει ανώτερη προστασία έναντι σοβαρών καρδιαγγειακών και εγκεφαλοαγγειακών συμβάντων σε σχέση με την ασπιρίνη, χωρίς αυξημένο κίνδυνο αιμορραγίας. Τα ευρήματα αυτά ισχύουν σε πολλαπλές υποομάδες ασθενών, ακόμη και σε εκείνους που θεωρείται ότι ανταποκρίνονται λιγότερο καλά στην κλοπιδογρέλη, γεγονός που ενισχύει τη γενικευσιμότητα των συμπερασμάτων».

Δημοσίευμα του Guardian αναφέρει για τη μελέτη ότι βασίστηκε σε ετερόκλητους πληθυσμούς ασθενών, περιλαμβάνοντας όσους είχαν υποβληθεί σε τοποθέτηση στεντ ή είχαν υποστεί οξύ στεφανιαίο σύνδρομο, ώστε να εξασφαλιστεί ότι τα αποτελέσματα ισχύουν σε ευρύ φάσμα περιπτώσεων.

Το γεγονός ότι η κλοπιδογρέλη υπερέχει ακόμη και σε ασθενείς με γενετικούς ή κλινικούς παράγοντες που υποδηλώνουν χαμηλότερη ανταπόκριση, ενισχύει την άποψη ότι θα πρέπει να αποτελεί την προτιμώμενη μακροχρόνια αντιαιμοπεταλιακή αγωγή για ασθενείς με σταθερή στεφανιαία νόσο.

Καθώς και τα δύο φάρμακα είναι ευρέως διαθέσιμα, τα αποτελέσματα αυτά έχουν τη δυναμική να επηρεάσουν τις διεθνείς κατευθυντήριες οδηγίες και να βελτιώσουν την κλινική φροντίδα σε παγκόσμιο επίπεδο. Απαιτείται, βέβαια, περαιτέρω έρευνα για την αποτίμηση της σχέσης κόστους–οφέλους και την εφαρμογή των συμπερασμάτων σε ακόμη μεγαλύτερους πληθυσμούς.

Ο καθηγητής Bryan Williams, επικεφαλής επιστημονικός και ιατρικός σύμβουλος του Βρετανικού Ιδρύματος Καρδιάς, σχολίασε: «Η ασπιρίνη είναι ένα συχνά συνταγογραφούμενο φάρμακο για την πρόληψη υποτροπών εμφράγματος και εγκεφαλικού. Η έρευνα αυτή δείχνει ότι η κλοπιδογρέλη, ως εναλλακτική λύση, μπορεί να είναι πιο αποτελεσματική στην αποτροπή νέων επεισοδίων. Σημαντικό είναι ότι τα οφέλη αυτά δεν συνοδεύονται από αυξημένο κίνδυνο σοβαρών αιμορραγιών. Τα ευρήματα αναμένεται να επηρεάσουν τις θεραπείες που οι γιατροί θα επιλέγουν για να μειώσουν τον κίνδυνο μελλοντικών καρδιακών προβλημάτων».