ΠΟΣΟ ΕΦΙΚΤΟ ΕΙΝΑΙ ΝΑ ΕΧΟΥΜΕ 24ΩΡΑ ΜΕΣΑ ΜΑΖΙΚΗΣ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ;
Την στιγμή που οι επιβάτες δυσανασχετούν με την ποιότητα της δημόσιας συγκοινωνίας, ανοίγει η κουβέντα για την 24ωρη λειτουργία τους. Όσο θετική και θεμιτή και αν είναι αυτή η κίνηση, υπάρχουν κάποια σοβαρά προβλήματα που πρέπει πρώτα να λυθούν.
«Μα γιατί να μην έχουμε και σήμερα 24ωρο μετρό;» αναρωτιόντουσαν με παράπονο οι επιβάτες την Κυριακή (6/7) την ώρα που προσπερνούσαν την μεγάλη χρωματιστή αφίσα του σταθμού Συντάγματος που ανήγγειλε την 24ωρη δοκιμαστική λειτουργία της προηγούμενης ημέρας.
Πολλοί από όσους είχαν βγει το Σάββατο 5 Ιουλίου στην πρωτεύουσα, είχαν την μοναδική ευκαιρία να ξενοιάσουν για την ώρα και τον τρόπο που θα επιστρέψουν σπίτι τους καθώς οι γραμμές 2 και 3 του Μετρό, το τραμ και 9 γραμμές λεωφορείων (πέρα των νυχτερινών) λειτούργησαν όλο το βράδυ.
Δεν ήταν όμως όλοι το ίδιο προνομιούχοι, αφού όσοι τυχαίνει να μένουν σε περιοχές από όπου περνάει η πράσινη γραμμή του ηλεκτρικού, αυτή δεν λειτούργησε τις μεταμεσονύκτιες ώρες. Μιλώντας στα Παραπολιτικά 90,1 ο αρμόδιος αναπληρωτής υπουργός, Κωνσταντίνος Κυρανάκης, ανέφερε ότι ο ΗΣΑΠ εξαιρέθηκε επειδή πολλοί συρμοί του βρίσκονται υπό συντήρηση.
Η ανταπόκριση του κόσμου τα ξημερώματα του Σαββάτου ήταν μεγάλη. Νέοι που γυρνούσαν από τις εξόδους τους πλημμύρισαν τις αποβάθρες, ενώ υπήρχαν και οι εργαζόμενοι στην εστίαση που σχόλασαν και χρησιμοποίησαν τα ΜΜΜ ακόμα και 4:00 το πρωί.
Σε ερώτημα του NEWS 24/7 το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών ενημέρωσε ότι σύμφωνα με τα στοιχεία που έχουν συλλεχθεί οι επιβάτες που μετακινήθηκαν κατά την πιλοτική λειτουργία ξεπέρασαν τους 45.000. Δεν μπορούμε όμως να γνωρίζουμε τον ακριβή αριθμό καθώς για ένα διάστημα δύο ωρών τα ακυρωτικά μηχανήματα στο Μετρό δεν λειτουργούσαν λόγω μιας αναβάθμισης και οι μπάρες παρέμειναν ανοιχτές.
Όπως και να έχει όμως, καθώς η δράση χαρακτηρίστηκε ότι στέφθηκε από επιτυχία, είμαστε λίγο πιο κοντά στο να καθιερωθεί η 24ωρη λειτουργία των ΜΜΜ τα Σάββατα. Όπως δήλωσε άλλωστε ο Αναπληρωτής Υπουργός Μεταφορών μετά την δοκιμή : «Από τον Σεπτέμβριο, μπορεί να γίνει ο νέος κανόνας: μια Αθήνα που κινείται με ασφάλεια, κάθε Σάββατο, όλη νύχτα».
Πώς θα ήταν εφικτό όμως αυτό, την στιγμή που καθημερινά στους δρόμους βιώνουμε μια υποβάθμιση των ΜΜΜ με δρομολόγια που χάνονται, συρμοί και λεωφορεία που αργούν με αποτέλεσμα την σαρδελοποίηση σε βαγόνια και οχήματα χωρίς κλιματισμό ακόμα και μέσα στην καρδιά του καλοκαιριού;
Ας πάρουμε για αρχή τα λεωφορεία, για τα οποία λέγεται ότι από Σεπτέμβριο θα προσπαθήσουν να λειτουργούν ολονυκτίς 19 γραμμές.
Η έλλειψη οδηγών
Θα σκέφτονταν κανείς ότι η βασική αιτία των προβλημάτων που αφορούν τα λεωφορεία είναι ο απαρχαιωμένος στόλος τους που βγάζει εκτός κυκλοφορίας αρκετά οχήματα για συντηρήσεις. Τα τελευταία χρόνια όμως έχει γίνει μία σημαντική προσπάθεια αντικατάστασης του στόλου και η θλιβερή πραγματικότητα είναι ότι ακόμα και αν είχαμε όλα τα λεωφορεία που χρειάζεται η Αθήνα, αυτά δεν θα μπορούσαν να κυκλοφορήσουν αφού δεν θα είχαμε ποιός να τα οδηγήσει.
«Εμείς δεν είμαστε αντίθετοι στην 24ωρη λειτουργία των λεωφορείων. Ο σκοπός άλλωστε είναι το να μειωθούν τα τροχαία ατυχήματα και θέλουμε να βοηθήσουμε σε αυτό, αλλά θα πρέπει να ενισχυθούμε με προσωπικό για να μπορέσουμε να υποστηρίξουμε και περισσότερες γραμμές στα νυχτερινά δρομολόγια» λέει ο γενικός γραμματέας στο συνδικάτο εργαζομένων ΟΑΣΑ, Φώτης Νικολακόπουλος.
Η έλλειψη των οδηγών είναι ένα πρόβλημα που απασχολεί την δημόσια συγκοινωνία εδώ και χρόνια, δεδομένου ότι όσοι φεύγουν με συνταξιοδοτήσεις και δεν αντικαθίστανται. Το παραδέχτηκε και ο ίδιος ο ΟΑΣΑ στην δημοσιογράφο του inside story, Ραφαέλλα Μανέλη: «Από το 2007 έως σήμερα έχουν προσληφθεί στην ΟΣΥ 1.119 οδηγοί και 472 τεχνίτες. Στη διάρκεια των 16 ετών (2007-2023) το ποσοστό των ετήσιων αποχωρήσεων προσωπικού (κυρίως λόγω συνταξιοδότησης) βρίσκεται σε μεγαλύτερο ποσοστό από τις προσλήψεις».
Στο ίδιο ρεπορτάζ αναδεικνύεται ότι το 2019 υπήρξε μελέτη που εκπονήθηκε για λογαριασμό του ΟΑΣΑ με σκοπό την αξιολόγηση του υφιστάμενου συγκοινωνιακού δικτύου που κατέληγε στο ότι απαιτούνταν «επιπλέον 1.178 οδηγοί σε σχέση με τους 3.285 οδηγούς που καταγράφονται τον Μάιο 2019 στο δυναμικό της ΟΣΥ». Αυτό το χάσμα είναι μεγαλύτερο σήμερα αν σκεφτεί κανείς ότι στην πιο πρόσφατη έκθεση πεπραγμένων της ΟΣΥ (είναι η Εταιρεία Παροχής Συγκοινωνιακού Έργου που αφορά τα λεωφορεία και συντονίζεται από τον ΟΑΣΑ) οι οδηγοί που καταγράφονται ανέρχονται στους 2.955. Μάλιστα, ανναφέρεται χαρακτηριστικά ότι «η μεγαλύτερη μείωση, παρατηρείται στο προσωπικό κίνησης, κατά 102 άτομα, και πιο συγκεκριμένα στους οδηγούς οι οποίοι μειώθηκαν (σ.σ. από πέρυσι) στο σύνολο κατά 3,1% (94 άτομα)» .
Είναι ξεκάθαρο λοιπόν ότι μας λείπουν οδηγοί. Άλλωστε καθημερινά οι οδηγοί που βγαίνουν στους δρόμους δουλεύουν τα ρεπό τους προκειμένου να φέρει ο οργανισμός σε πέρας το συγκοινωνιακό έργο. Όπως μας λέει χαρακτηριστικά ο κ. Νικολακόπουλος: «Στο χειμερινό ωράριο, οι 300 βάρδιες βγαίνουν με δεδουλευμένα ρεπό».
Έχουν γίνει προσπάθειες για προσλήψεις οδηγών, και αν κρίνει κανείς από την επικοινωνιακή καμπάνια που κάνει ο οργανισμός για να προσελκύσει νέους υποψήφιους, η δυσκολία του εγχειρήματος είναι μεγάλη.
Στην τελευταία πρόσληψη το 2020, πολλοί ήταν οι οδηγοι που τελικά παραιτήθηκαν καθώς όπως περιγράφει ο Νικολακόπουλος, «δεν τους αναγνωρίστηκε η προϋπηρεσία που έχουν ως οδηγοί στον ιδιωτικό τομέα και έτσι μισθολογικά ήταν χαμηλά. Πιο συγκεκριμένα πληρώνονταν γύρω στα 850 ευρώ και μερικά επιδόματα. Όταν στον ιδιωτικό τομέα λοιπόν ένας οδηγός παίρνει πολλά περισσότερα, γιατί να κάτσει στο δημόσιο;».
Αυτή την στιγμή προχωράει η διαδικασία πρόσληψης 391 οδηγών με πρόσφατη προκήρυξη. Πρόκειται για μία ένεση που θα δώσει μια μικρή ανάσα στον οργανισμό όμως δεν αγγίζει τον αριθμό που θα χρειαζομασταν για να καλυφθούν όλες οι ανάγκες. «Ιδανικά χρειαζόμαστε 400-600 οδηγούς» λέει από την πλευρά του ο Νικολακόπουλος και εξηγεί ότι με αυτές τις προσλήψεις και αν παραμείνουν οι νέοι εργαζόμενοι θα είναι δυνατό να βγουν τα σαββατιάτικα νυχτερινά δρομολόγια που πιθανόν γίνουν από Σεπτέμβριο.
Επιπλέον, όπως υπογραμμίζει ο ίδιος ακόμη ένα αίτημα που υπάρχει είναι η αστυνόμευση των βραδινών λεωφορείων καθώς «εκείνες τις ώρες μπορεί να υπάρχουν επιβάτες υπό την επήρεια αλκοόλ επομένως το να υπάρχει παρουσία αστυνομικών θα προσφέρει ασφάλεια και στους εργαζόμενους και στους επιβάτες».
Οι προβληματισμοί για μετρό και τραμ
Όσον αφορά τα υπόλοιπα ΜΜΜ, τα σωματεία εργαζομένων τους επίσης δηλώνουν ότι δεν είναι αντίθετοι με την 24ωρη λειτουργία αρκεί να λυθούν μερικά από τα χρόνια προβλήματα που αντιμετωπίζουν με βασικότερο την υποστελέχωση.
Ενδεικτικά, το συνδικάτο σταθμαρχών «Πρώτη Γραμμή» αναφέρει ότι «η 24ωρη λειτουργία ενέχει πάρα πολλούς κινδύνους με κυριότερο την έκπτωση στην ασφάλεια» αν δεν υπάρξει αστυνόμευση. Επιπλέον αναφέρουν ότι αυτή την κίνηση «σε ένα «άρρωστο» και γηρασμένο δίκτυο, το επιβαρύνει ακόμη περισσότερο με μεγαλύτερη καταπόνηση» και τέλος τονίζουν ότι η εισιτηριοδιαφυγή τα βράδια εντείνεται με αντίκτυπο στα οικονομικά της εταιρείας.
Από την πλευρά τους το Σωματείο Ηλεκτροδηγών Τραμ Αττικής με ανακοίνωσή τους τόνισαν την υποστελέχωση που βιώνουν υπογραμμίζοντας και αυτοί ότι «ένα ακόμη σοβαρό πρόβλημα που παρατηρήθηκε στις τελευταίες προκηρύξεις, είναι ότι ένα σημαντικό ποσοστό των νεοπροσληφθέντων Ηλεκτροδηγών δεν αποδέχεται τη θέση λόγω των χαμηλών οικονομικών απολαβών και της μη αναγνώρισης των τριετιών προϋπηρεσίας από τον ιδιωτικό τομέα».