Οι επενδυτές μοιάζουν με βατράχια στην κατσαρόλα του Τραμπ

Οι αγορές υποκλίνονται στον Ντόναλντ Τραμπ, ανοίγοντας τον δρόμο για ένα νέο επίπεδο απερισκεψίας στη χάραξη οικονομικής πολιτικής.

Δεν υποτίθεται πως τα πράγματα θα έπρεπε να είναι έτσι. Η κυρίαρχη άποψη πριν από την επιστροφή του Τραμπ στον Λευκό Οίκο ήταν ότι οι αγορές θα λειτουργούσαν ως χρήσιμο αντίβαρο, απέναντι στις πιο ακραίες παρορμήσεις του. Μια νέα ομάδα των λεγόμενων “εκδικητών των ομολόγων” (stock vigilantes) αναμενόταν να ταρακουνά τους σημαντικούς χρηματιστηριακούς δείκτες αναφοράς (benchmarks), σε κάθε ένδειξη υπερβολής από τον πρόεδρο, επαναφέροντάς τον στην τάξη.

Για ένα μικρό χρονικό διάστημα, αυτή η προσδοκία έδειξε να έχει κάποια βάση. Οι επενδυτές έδειξαν τα δόντια τους στις πρώιμες απόπειρες του Τραμπ για δασμούς στις εισαγωγές – στην αρχή χλιαρά, και πιο έντονα μετά το φιάσκο των παγκόσμιων δασμών της 2ας Απριλίου, ένα σχέδιο το οποίο ο Τραμπ εγκατέλειψε μια εβδομάδα αργότερα, όταν η πιο μεγάλη και πιο τρομακτική “ξαδέρφη” των χρηματιστηρίων – η αγορά ομολόγων – αντέδρασε.

Έκτοτε, οι επενδυτές έχουν αμφισβητήσει την μπλόφα του Τραμπ ξανά και ξανά, αγνοώντας μια σειρά από αλλόκοτες πολιτικές δηλώσεις, με την ελπίδα ότι θα υποχωρήσει σύντομα.

Το πρόβλημα είναι ότι, σε μεγάλο βαθμό, ο Τραμπ έχει σταματήσει να κάνει πίσω. Το αποτέλεσμα είναι ότι οι επενδυτές απορρίπτουν εξελίξεις που, σύμφωνα με τους περισσότερους δείκτες, θα έπρεπε να τους προκαλούν τρόμο.

Μπείτε σε μια χρονομηχανή, γυρίστε ένα χρόνο πίσω και πείτε σε έναν διαχειριστή κεφαλαίων πώς θα μοιάζει ο κόσμος τον Αύγουστο του 2025.

Οι χρηματιστηριακές αγορές των ΗΠΑ είναι πιο συγκεντρωμένες από ποτέ σε μια χούφτα εταιρείες, ο διευθύνων σύμβουλος μιας από τις οποίες έχει εξασφαλίσει ευνοϊκή μεταχείριση από τον πρόεδρο, μετά την προσφορά ενός χρυσού δώρου στο Οβάλ Γραφείο.

Οι εμπορικοί φόροι είναι παντού, οι συμφωνίες με τους μεγάλους εταίρους δεν αξίζουν ούτε το χαρτί στο οποίο είναι γραμμένες, κυρίως επειδή δεν είναι καταγεγραμμένες, και ορισμένες χώρες στοχοποιούνται με βάση τις προσωπικές προτιμήσεις του Τραμπ· ρωτήστε για λεπτομέρειες αξιωματούχους στην Ελβετία, τη Βραζιλία και την Ινδία.

Ο πρόεδρος μόλις απέλυσε τον επικεφαλής του Γραφείου Στατιστικών Εργασίας, επειδή δεν του άρεσαν τα τελευταία στοιχεία για την απασχόληση. Εξακολουθεί να εξαπολύει προσβολές προς τον πρόεδρο της Ομοσπονδιακής Τράπεζας, Τζέρομ Πάουελ, και έκανε πίσω στην προσπάθειά του να τον απολύσει μόνο όταν βρέθηκε υπό πίεση.

Η τελευταία του επιλογή για μια προσωρινή (προς το παρόν) θέση στην Fed, ο σύμβουλος Stephen Miran, ο οποίος είναι ο θεωρητικός πίσω από την ευρέως απαξιωμένη ιδέα της Συμφωνίας Mar-a-Lago και συν-συγγραφέας μιας εργασίας που ζητά μια “θεμελιώδη μεταρρύθμιση” για την σημαντικότερη κεντρική τράπεζα στον κόσμο, συμπεριλαμβανομένου του ισχυρισμού ότι “τα μέλη του διοικητικού συμβουλίου και οι ηγέτες της Κεντρικής Τράπεζας θα πρέπει να υπόκεινται σε απομάκρυνση κατά βούληση από τον πρόεδρο”.  Και τα πολυτιμότερα προγράμματα αποταμίευσης της Αμερικής, έχουν ανοίξει την πόρτα τους στα κρυπτονομίσματα.

Από την οπτική σου σε αυτή τη χρονομηχανή, θα περίμενες ο φίλος σου, ο διαχειριστής κεφαλαίων, να πιει ένα δυνατό ποτό, να απομακρυνθεί από τα ριψοκίνδυνα assets και να κινηθεί προς την ασφάλεια. Η πραγματικότητα όμως είναι διαφορετική.

Η μεταβλητότητα παραμένει χαμηλή. Οι αμερικανικοί χρηματιστηριακοί δείκτες διαπραγματεύονται σε ιστορικά υψηλά, τα κρατικά ομόλογα είναι σταθερά και το δολάριο υποχωρεί ομαλά. Ο οικονομολόγος Paul Krugman δεν είναι ο μόνος που αναρωτιέται: “η πολιτική έχει τρελαθεί· γιατί οι μετοχές δεν έχουν πέσει;”.

Διάφορες εξηγήσεις προκύπτουν εδώ. Μία είναι ότι η οικονομική πολιτική του Τραμπ είναι στην πραγματικότητα καλή. Όλη αυτή η συζήτηση περί “αβεβαιότητας” είναι, όπως λέει ο Ντέιβιντ Ζερβός της Jefferies, μια “πολιτικά εμπνευσμένη φάρσα” που διαδίδεται από το “πλήθος της μακρο-διανόησης”.

Σπάνια οι επενδυτικές τράπεζες και οι διαχειριστές κεφαλαίων πέφτουν θύματα αριστερής προπαγάνδας, αλλά κάποιοι νευρικοί αφελείς, αντιλαμβάνονται μερικές φορές τα πράγματα με λάθος τρόπο.

Μια άλλη εξήγηση είναι ότι όλα τα κακά νέα έχουν ήδη εκδηλωθεί. Σε ένα εναλλακτικό σύμπαν χωρίς Τραμπ, ίσως οι αμερικανικές μετοχές να μην ήταν 9% υψηλότερες φέτος, αλλά 35% υψηλότερες, όπως είναι οι γερμανικές μετοχές (όταν μετρώνται σε δολάρια).

Μια τρίτη εξήγηση είναι ότι αυτό που συμβαίνει, πραγματικά δεν βγάζει νόημα. Οι ειδικοί αναλύουν με λεπτομέρειες ποιον θα επιλέξει ο Τραμπ ως τον επόμενο πρόεδρο της Fed και τι θα μπορούσαν να σημαίνουν οι ιδιαιτερότητες της στάσης του ως προς το ποιο τμήμα της αγοράς ομολόγων θα επηρεαστεί. Χαϊδεύοντας το πηγούνι τους λένε ότι τα στοιχεία για την απασχόληση στις ΗΠΑ ήταν αμφιλεγόμενα εδώ και καιρό.

Ασχολούνται με τις λεπτομέρειες και αγνοούν την υπαρξιακή απειλή της καταστροφής των θεσμών των ΗΠΑ ή δυσκολεύονται να ενσωματώσουν τις μακροπρόθεσμες επιπτώσεις της στις βραχυπρόθεσμες αγορές.

Τα εταιρικά κέρδη είναι εντάξει και τα επιτόκια είναι πιθανό να μειωθούν σύντομα ούτως ή άλλως, οπότε για να χρησιμοποιήσω μια επικίνδυνη φράση, όσο παίζει η μουσική, εμείς ακόμα χορεύουμε.

Πολλοί αναλυτές και επενδυτές κοιτάζουν τις ήρεμες συνθήκες της αγοράς και τις αποδίδουν στις τυπικά ήσυχες, ζεστές καλοκαιρινές μέρες. Εγώ τείνω να ανησυχώ περισσότερο ότι οι επενδυτές είναι σαν τα βατράχια σε μια κατσαρόλα, με τη θερμοκρασία να ανεβαίνει σιγά σιγά από κάτω προς τα πάνω. Σε κάθε περίπτωση, οι υποτονικές αγορές δίνουν στον πρόεδρο το ελεύθερο να πιέζει τα όρια και φέρνουν τους θεσμούς ολοένα και πιο κοντά στο σημείο καμπής τους.