Ο πόλεμος στο κέντρο, το αντάρτικο δεξιά και αριστερά

(Φωτογραφία: Sooc.gr)

Οι τάσεις της MRB προσφέρουν πλήθος στοιχείων, τα οποία αξίζει να εξετάσει όποιος -πολιτικός ή δημοσιογράφος- κάνει πολιτική ανάλυση, πάντα με τις επιφυλάξεις που έχουμε όλοι πλέον απέναντι στις δημοσκοπήσεις, λόγω των δυσκολιών πρόβλεψης που αποδείχθηκαν στην πράξη από το 2012 και μετά, όταν το πολιτικό σκηνικό άρχισε να αλλάζει άρδην ελέω μνημονίου.

Η πρόβλεψη ψήφου όμως είναι όχι μόνο το πιο “επίφοβο” αλλά και το λιγότερο ενδιαφέρον ουσιαστικά από τα στοιχεία των δημοσκοπήσεων. Πιο ουσιαστικά για την πολιτική ανάλυση και τη χάραξη στρατηγικών είναι τα ποιοτικά στοιχεία για τη συμπεριφορά του εκλογικού σώματος.

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει η συσπείρωση και οι μετακινήσεις των ψηφοφόρων, η αδιευκρίνιστη ψήφος και το που τοποθετούνται στην κλίμακα αριστερά- δεξιά οι ψηφοφόροι των κομμάτων. Τα στοιχεία αυτά απαντούν στα ερωτήματα των κομμάτων προς τα που πρέπει να κατευθυνθούν ή ενίοτε δημιουργούν περισσότερα ερωτήματα…

Διαχρονικά, η μάχη των εκλογών δίνεται στο κέντρο. Πως ορίζεται το κέντρο βέβαια είναι ένα καθοριστικό ζήτημα ως προς τον τρόπο και τα μέσα με τα οποία θα απευθυνθεί κανείς σε αυτό. Σε καθε περίπτωση αξίζει να μελετήσει κανείς το γεγονός ότι στις Τάσεις της MRB οι ψηφοφόροι του ΣΥΡΙΖΑ αυτοτοποθετούνται σε ποσοστό 42,1% στην αριστερά, αλλά και στο κέντρο ένα όχι ευκαταφρόνητο ποσοστό 32%. Μάλιστα υπάρχει και ένα 7% των ψηφοφόρων του ΣΥΡΙΖΑ που αυτοτοποθετούνται στη δεξιά και προφανώς ψήφισαν το σημερινό κυβερνών κόμμα ως “νέο” απέναντι στο “παλιό”.

Από τους ψηφοφόρους της ΝΔ το 11,7% αυτοτοποθετείται στο κέντρο και η συντριπτική πλειοψηφία, το 80,5% στη δεξιά. Στο κέντρο αυτοτοποθετείται η πλειοψηφία των ψηφοφόρων της Δημοκρατικής Συμπαράταξης (70,9%), ενώ ένα ποσοστό 10,2% αυτοτοποθετείται στην αριστερά. Στο κέντρο όμως τοποθετείται και το 61% των ψηφοφόρων της Ένωσης Κεντρώων, το 57,2% των ψηφοφόρων του Ποταμιού και (ενδιαφέρον) το 64,9% των ψηφοφόρων των Ανεξαρτήτων Ελλήνων, παρόλο που η ηγεσία του κόμματος στρέφει σταθερά το βλέμμα στην “πατριωτική δεξιά”.

Το κυριότερο όμως είναι πως στο κέντρο τοποθετείται το 33,8% της αδιευκρίνιστης ψήφου. Σημειωτέον ότι το 18,6% της αδιευκρίνιστης ψήφου αυτοτοποθετείται στην αριστερά, ενώ μόνο ένα 5,9% αυτοτοποθετείται στη δεξιά.

Τα στοιχεία αυτά σε συνδυασμό με την υψηλή συσπείρωση της ΝΔ και τη χαμηλή συσπείρωση του ΣΥΡΙΖΑ από τον οποίο προέρχεται κυρίως η αδιευκρίνιστη ψήφος, μπορούν να αναγνωσθούν με διττό τρόπο:

‘Εμπειρος πολιτικός σχολίαζε ότι παρόλο που παραδοσιακά η μάχη δίνεται στο κέντρο, αυτή τη φορά σε σημαντικό βαθμό το αποτέλεσμα των εκλογών θα κρίνει κατά πόσον θα έχουν απώλειες ο ΣΥΡΙΖΑ εξ αριστερών και η ΝΔ εκ δεξιών.

Για το ΣΥΡΙΖΑ το στοίχημα είναι να πείσει όχι τους κεντρώους (σε σημαντικό βαθμό, παλιά βάση του ΠΑΣΟΚ) που θεωρούν ούτως ή άλλως ότι η επιλογή της U turn του 2015 ήταν επιβεβλημένη. Αλλά τους ψηφοφόρους που τοποθετούνται πιο αριστερά ή πιο ριζοσπαστικά αν θέλετε και που θεωρούν ότι προδόθηκαν. Σε αυτούς όμως συμπεριλαμβάνονται και ψηφοφόροι της κεντροαριστεράς μάλλον, εάν θεωρήσουμε την κεντροαριστερά ως ένα χώρο με ισχυρά αντιδεξιά αντανακλαστικά. Οι όροι αυτοί και οι αυτοτοποθετήσεις άλλωστε έιναι ανοιχτές σε ερμηνείες.

Πάντως από τη φθορά του ΣΥΡΙΖΑ δεν έχει επωφεληθεί ακόμη η Δημοκρατική Συμπαράταξη όσο θα μπορούσε- αν και πρέπει να σημειωθεί ότι η νεκρανάσταση του κόμματος μετά την αλλαγή ηγεσίας ήταν ούτως ή άλλως και παραμένει ένα θαύμα και μία μεγάλη επιτυχία: Για τη Δημοκρατική Συμπαράταξη ακόμη και η διατήρηση των ποσοστών της στις συνθήκες υψηλής πόλωσης μεταξύ ΣΥΡΙΖΑ και ΝΔ στις επόμενες εκλογές, θα είναι αδιαμφισβήτητη επιτυχία.

Για τη ΝΔ αντίστοιχα με το ΣΥΡΙΖΑ, το μεγάλο ερώτημα είναι κατά πόσον θα διαφυλάξει τη δεξιά της πτέρυγα.

Η συσπείρωση της ΝΔ έχει πιάσει “ταβάνι” καθώς κυμαίνεται στο 89,7%. Αυτό το ποσοστό σταθμίζεται με βάση τους ψηφοφόρους του Σεπτεμβρίου του 2015. Το στοίχημα επομένως για τη ΝΔ είναι να πάρει ψηφοφόρους πέραν της δικής της βάσης, για να σιγουρέψει την πρωτιά και να διευρύνει τη διαφορά, καθώς ο ανομολόγητος στοχος είναι η αυτοδυναμία. Και αυτό μπορεί να το κάνει κυρίως από το κέντρο και συγκεκριμένα από τους ψηφοφόρους του κέντρου, που θέλουν να φύγει ο ΣΥΡΙΖΑ και ο Αλέξης Τσίπρας.

Εκεί, στο κέντρο δηλαδή, η ΝΔ έρχεται αντιμέτωπη όχι μόνο με το Ποτάμι που μοιάζει να το “καταπίνει” αλλά και με τη Δημοκρατική Συμπαράταξη και όποια άλλα σχήματα διεκδικούν μερίδιο από την πίτα της κεντροαριστεράς ή του φιλελεύθερου κέντρου ή του εκσυχρονισμού για να λέμε τα πράγματα με το (παλιό) όνομα τους.

Υπό αυτή την έννοια ένα κομμάτι του κέντρου είναι πιο πρόσφορο ακροατήριο για τον Κυριάκο Μητσοτάκη, παρά ένα κομμάτι της παραδοσιακής δεξιάς που μοιάζει να μη νιώθει και τόσο άνετα σήμερα στη ΝΔ. Το ερώτημα είναι κατά πόσον ο κομματικός πατριωτισμός ή η αντιπαλότητα με το ΣΥΡΙΖΑ θα κρατήσει τους δεξιούς ψηφοφόρους, που εποφθαλμιούν οι ΑΝΕΛ και διάφορα άλλα σχηματίδια εκ δεξιών της ΝΔ. Παρεπιπτόντως, οι ΑΝΕΛ κινούνται για άλλη μία φορά στο δημοσκοπικό όριο, άρα έχουν κάθε δικαίωμα να ελπίζουν ότι για μία ακόμη φορά οι δημοσκοπήσεις σε ό,τι τους αφορούν θα διαψευσθούν. Εξάλλου το κοινό των ΑΝΕΛ μάλλον σκόπιμα δεν απαντά σε έρευνες κοινής γνώμης.

Η συσπείρωση του ΣΥΡΙΖΑ βρίσκεται μόλις στο 49,3%. Οι διαρροές προς τη ΝΔ φτάνουν το 11% και προς άλλα κόμματα φτάνουν το 20,6% και οι διαρροές προς την αδιευκρίνιστη ψήφο το 19,1%. Αυτό δίνει ελπίδες στην Κουμουνδούρου ότι μπορεί να γυρίσει το παιχνίδι, καθώς όταν θα έρθει η ώρα της κάλπης θα ερθει και η ώρα των διλημμάτων και αυτά χτίζει ήδη με τις καταγγελίες περι νεοφιλελευθερισμού.

Είναι χαρακτηριστική όμως η φράση δημοσκόπου σε κατ ιδίαν συζητήσεις, ότι ένα κοινό της κεντροαριστεράς ψάχνει το νέο “νέο ΠΑΣΟΚ” και αυτή τη στιγμή δε φαίνεται να έχει καταλήξει πως το βρήκε είτε στο μετά το 2015 ΣΥΡΙΖΑ είτε στη Δημοκρατική Συμπαράταξη των ίσων αποστάσεων.

Άρα αυτή τη φορά, η μάχη θα δοθεί πάλι -όπως πάντα- στο κέντρο, αλλά ίσως την έκβαση της επηρεάσει ο “ανταρτοπόλεμος” στα δεξια και αριστερά.

*Η Βίκυ Σαμαρά είναι αρχισυντάκτρια του πολιτικού του News 24/7