EBZ: Ανοίγει το (ζημιογόνο) εργοστάσιο της Ορεστιάδας

Μετά από μία αποτυχημένη μελέτη που έθεσε εκτός λειτουργίας το εργοστάσιο παραγωγής ζάχαρης της Ελληνικής Βιομηχανίας Ζάχαρης στην Ορεστιάδα, ανοίγει ξανά τις πόρτες του την Τετάρτη 21 Οκτωβρίου. Πέρυσι η επιλογή να ανασταλεί η λειτουργία του εργοστασίου όπως και αυτού των Σερρών και να σταλεί η παραγωγή στο εργοστάσιο του Πλατέος αποδείχθηκε πιο κοστοβόρα από την λειτουργία των δύο εργοστασίων.

Έτσι φέτος επιλέχθηκε οι 60.000 τόνοι που συγκεντρώθηκαν από τα 12.000 στρέμματα που καλλιεργήθηκαν στους Νομούς Έβρου και Ροδόπης να επεξεργαστούν στην μονάδα της Ορεστιάδας. Όχι ότι αυτή η επιλογή είναι κερδοφόρα, απλώς είναι (θεωρητικά) η λιγότερη ζημιογόνος. Συγκεκριμένα και σε μία καλή χρονιά από άποψη κόστους ενέργειας (το φυσικό αέριο είναι κατά περίπου 35% φθηνότερο σε σχέση με πέρυσι) το κόστος παραγωγής ανά τόνο στο εργοστάσιο της Ορεστιάδας αγγίζει τα 1.000 ευρώ ανά τόνο όταν η τιμή πώλησης στην αγορά είναι το πολύ 550 ευρώ για κάθε τόνο ζάχαρης. Η κατάσταση είναι παρόμοια σε όλο τον παραγωγικό ιστό της ΕΒΖ στην Ελλάδα καθώς το κόστος παραγωγής στο σύνολο κινείται σταθερά πάνω από αυτό πώλησης.

Η κατάσταση θα μπορούσε να αντιστραφεί μόνο εάν η εθνική παραγωγή τεύτλων ξεπερνούσε τα 250.000 στρέμματα στόχο τον οποίο αντί να πλησιάζουμε απομακρυνόμαστε. Διαβάζοντας την ίδια την έκθεση της ΕΒΖ που εκδόθηκε πριν από λίγες ημέρες με αφορμή τα ετήσια οικονομικά μεγέθη της χρήσης Ιούλιος 2014 – Ιούνιος 20015
η εταιρεία εμφανίζει (…) υψηλό βιομηχανικό, λειτουργικό και εμπορικό κόστος, με αποτέλεσμα την παραγωγή συνεχών ζημιών στην εταιρεία και τα προβλήματα ανταγωνιστικότητας της (ελληνικής) ζάχαρης στην αγορά. Οι λόγοι που οδηγούν στο υψηλό κόστος παραγωγής ζάχαρης είναι κυρίως η μικρή παραγωγή σε συνδυασμό με τις υψηλές τελικές τιμές τεύτλων και τα υψηλά λειτουργικά κόστη. Παρά τις ικανοποιητικές τιμές τεύτλων η τευτλοκαλλιέργεια και η συνακόλουθη παραγωγή ζάχαρης παρέμειναν χαμηλές τα τελευταία χρόνια. Συγκεκριμένα την περίοδο 2008/2009 καλλιεργήθηκαν 138.479 στρέμματα, την περίοδο 2009/2010 234.120 στρέμματα, την περίοδο 2010/2011 133.672 στρέμματα, την περίοδο 2011/2012 57.911 στρέμματα, την περίοδο 2012/2013 93.090 στρέμματα, την περίοδο 2013/2014 57.991 στρέμματα, την παραγωγική περίοδο 2014/2015 καλλιεργήθηκαν 76.723 στρέμματα και για την περίοδο 2015/2016 τα στρέμματα ανέρχονται σε 48.876.

Η παραπάνω κατάσταση έχει οδηγήσει την ΕΒΖ να εμφανίσει στην τελευταία ετήσια χρήση που ολοκληρώθηκε τον Ιούνιο ζημίες μετά από φόρους ύψους 58,4 εκατ. ευρώ όταν ο τζίρος της στην συγκεκριμένη περίοδο ήταν 80,6 εκατ. ευρώ. Μάλιστα ο κύκλος εργασιών της τελευταίας χρήσης ήταν μειωμένος κατά 20,5 σε σχέση με την περασμένη χρήση. Αξίζει επίσης να αναφερθεί ότι η εταιρεία η οποία έχει να παρουσιάσει κερδοφορία από το 2008 είναι σκιά του παρελθόντος σε ότι αφορά την συμβολή της στην προσφορά εργασίας. Με βάση τον τελευταίο ισολογισμό (δημοσίευση 30 Σεπτεμβρίου 2014) τα τρία εργοστάσια καθώς και στις υπηρεσίες της απασχολούνται στην Ελλάδα 302 άτομα από τα οποία τα 59 είναι εποχικό προσωπικό).

Θα μπορούσε να ερωτηθεί κανείς γιατί κάποιος (σ.σ. στην προκειμένη περίπτωση το ελληνικό κράτος) να επενδύει τόσα σε μία υπόθεση που δείχνει χαμένη από χέρι και απλά προσθέτει ζημιές.

Η αλήθεια είναι ότι η ΕΒΖ από μία κερδοφόρα επιχείρηση – ήταν η πρώτη κρατική εταιρεία στην δεκαετία που εισήγαγε τις μετοχές της στο Χρηματιστήριο – μέσα από κακοδιαχείριση, αποδοχή άνευ όρων οδηγιών της Ε.Ε. και αδυναμία – και παραδοχή – ότι μπορεί να λειτουργήσει ανταγωνιστικά στις παρούσες συνθήκες, απαξιώθηκε.

Σε αυτό συνέβαλε ο έντονος ανταγωνισμός τα τελευταία χρόνια από το εξωτερικό καθώς σε παγκόσμιο επίπεδο υπήρξε μεγαλύτερη προσφορά από ότι ζήτηση με αποτέλεσμα και οι τιμές να συμπιεσθούν αλλά και ξένοι παίκτες να έλθουν στην ελληνική αγορά για να να διαθέσουν το επιπλέον προϊόν τους.

Παράλληλα η εκκαθάριση της Αγροτικής οδήγησε σε καθυστερήσεις πληρωμών των ελάχιστων τευτλοπαραγωγών αποθαρρύνοντας τους ίδιους ή άλλους αγρότες να ασχοληθούν με την συγκεκριμένη καλλιέργεια. Είναι χαρακτηριστικό ότι ενώ τις προηγούμενες χρονιές οι παραγωγοί πληρώνονταν ένα μήνα μετά την παράδοση του προϊόντος, πέρυσι ξεπέρασε τον μισό χρόνο.

Παρόλο που δεν υπάρχει εθνική στρατηγική στον χώρο της γεωργίας το κράτος προσπαθεί να διατηρήσει την τευτλοκαλλιέργεια ζωντανή καθώς θεωρεί ότι είναι ένα κομμάτι το οποίο είναι απαραίτητο για την εθνική οικονομία αλλά και μπορεί υπό τις κατάλληλες συνθήκες να αναγεννηθεί. Για τον λόγο αυτό προσπαθεί επιδοτήσεων να την διατηρήσει ζωντανή ενώ προσβλέπει ότι μετά την από την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών να επανέλθουν οι κανονικοί ρυθμοί στις πληρωμές και αντίστοιχα να αποκατασταθεί και η εμπιστοσύνη των παραγωγών με το προϊόν και την ΕΒΖ.