Ντόναλντ Τραμπ: Έξι μήνες σε έξι γραφήματα

Έχουν περάσει έξι μήνες από τότε που ο Ντόναλντ Τραμπ ξεκίνησε τη δεύτερη θητεία του ως πρόεδρος των ΗΠΑ

Μέσα σε αυτό το διάστημα, έχει κλονίσει τις εμπορικές σχέσεις με τους συμμάχους των ΗΠΑ και έχει αναστατώσει τις αγορές με απειλές για δασμούς, έχει εντείνει τη μεταναστευτική νομοθεσία, έχει επιβάλει εκτεταμένες φορολογικές περικοπές και έχει ξεκινήσει ένα έργο αναμόρφωσης της δομής της ομοσπονδιακής κυβέρνησης.

Πολλές από τις αλλαγές έχουν υλοποιηθεί με εκτελεστικά διατάγματα, παρακάμπτοντας τον κοινοβουλευτικό έλεγχο.

Ακολουθούν έξι διαγράμματα που αποτυπώνουν μέρος της αναταραχής των τελευταίων έξι μηνών.

Μετοχές και δολάριο

Στις αρχές Απριλίου, οι αμερικανικές μετοχές κατέγραψαν τη μεγαλύτερη ημερήσια πτώση εδώ και σχεδόν πέντε χρόνια, αφότου ο Τραμπ ανακοίνωσε δασμούς που στοχεύουν δεκάδες χώρες σε αυτό που αποκάλεσε “ημέρα απελευθέρωσης”.

Έκτοτε, οι αγορές ανέκαμψαν σε ιστορικά υψηλά επίπεδα, καθώς ο Τραμπ έχει αναβάλλει επανειλημμένα την εφαρμογή των απειλών του για δασμούς, γεγονός που οδήγησε στην viral φράση «Taco» ή αλλιώς «Ο Τραμπ πάντα στο τέλος κωλώνει».

Το αμερικανικό δολάριο, στο μεταξύ, καταγράφει τη χειρότερη χρονιά του από το 1973, προκαλώντας ανησυχίες μεταξύ των οικονομολόγων ότι οι οικονομικές πολιτικές του Τραμπ, σε συνδυασμό με τις επιθέσεις του στην ανεξαρτησία της Ομοσπονδιακής Τράπεζας (Federal Reserve), θέτουν σε κίνδυνο τον ρόλο του δολαρίου, ως ασφαλούς καταφυγίου για τους ξένους επενδυτές.

Μετανάστευση

Οι συλλήψεις από την Υπηρεσία Μετανάστευσης και Τελωνείων (ICE) έχουν αυξηθεί κατακόρυφα επί προεδρίας Τραμπ, ο οποίος έχει καλέσει σε μαζικές απελάσεις παράτυπων μεταναστών.

Η κυβέρνηση στοχεύει σε 1 εκατ. απελάσεις ετησίως, και ενώ ο Τραμπ είχε υποσχεθεί να επικεντρωθεί σε όσους έχουν ποινικό μητρώο κατά την προεκλογική του εκστρατεία το 2024, τα κυβερνητικά στοιχεία δείχνουν ότι οι συλλήψεις από την ICE αφορούν σε μεγάλο βαθμό μετανάστες χωρίς ποινικές καταδίκες.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας στο Berkeley, οι συλλήψεις από την ICE σχεδόν διπλασιάστηκαν σε ετήσια βάση τον μήνα μετά την ορκωμοσία του Τραμπ.

Τον Ιούνιο, υπήρξαν για αρκετές ημέρες περισσότερες από 1.400 συλλήψεις ημερησίως, ενώ την ίδια περίοδο πέρυσι, κατά τη θητεία του πρώην προέδρου Τζο Μπάιντεν, ο αριθμός δεν ξεπέρασε ποτέ τις 500.

Δασμοί

Οι επανειλημμένες απειλές του Τραμπ για επιβολή δασμών έχουν αυξήσει τον συνολικό αποτελεσματικό δασμολογικό συντελεστή των ΗΠΑ — ο οποίος μετρά τα έσοδα που προέρχονται από τους δασμούς ως ποσοστό της αξίας των εισαγωγών — από 2% στην αρχή του έτους σε 8,8%, σύμφωνα με τα πραγματικά εμπορικά δεδομένα που δημοσίευσαν οι Financial Times στις αρχές του μήνα.

Μέχρι στιγμής, οι δασμοί έχουν αποφέρει 47 δισ. δολάρια περισσότερα έσοδα σε σχέση με την ίδια περίοδο πέρυσι, φθάνοντας στο ιστορικό υψηλό των 64 δισ. δολαρίων το δεύτερο τρίμηνο. Το μεγαλύτερο μέρος αυτού του ποσού προέρχεται από τον δασμό 30% στις κινεζικές εισαγωγές.

Εάν εφαρμοστούν όλες οι πολιτικές Τραμπ που έχουν ανακοινωθεί μέχρι τις 13 Ιουλίου, συμπεριλαμβανομένων των δασμών 30% σε ΕΕ και Μεξικό, ο μέσος αποτελεσματικός δασμολογικός συντελεστής για τους Αμερικανούς καταναλωτές θα μπορούσε να φτάσει έως και 20,6% — το υψηλότερο ποσοστό από το 1910, σύμφωνα με εκτιμήσεις του Budget Lab του Yale.

Εκτελεστικά διατάγματα

Από τις 20 Ιανουαρίου έως τα μέσα Ιουλίου, ο Τραμπ έχει εκδώσει 170 εκτελεστικά διατάγματα, τα οποία του επιτρέπουν να ενεργεί χωρίς την εποπτεία του Κογκρέσου — δηλαδή κατά μέσο όρο περίπου ένα την ημέρα και με ρυθμό που υπερβαίνει κατά πολύ οποιονδήποτε άλλο πρόεδρο που έχει υπηρετήσει πρόσφατα.

Τα διατάγματα καθορίζουν πολλές από τις βασικές πολιτικές του Τραμπ: τους δασμούς της “ημέρας απελευθέρωσης”, την αμφισβήτηση του δικαιώματος στην ιθαγένεια όλων των παιδιών που γεννιούνται στο αμερικανικό έδαφος, τη στοχοποίηση δικηγορικών γραφείων και την αμφισβήτηση της εξουσίας του δικαστικού συστήματος.

 

“Big, beautiful bill”

Πρωταρχικός στόχος για τον Τραμπ στη δεύτερη θητεία του ήταν να πείσει το Κογκρέσο να ψηφίσει την εμβληματική νομοθεσία του για τους φόρους και τις δαπάνες, τον λεγόμενο νόμο «One Big Beautiful Bill Act». Το νομοσχέδιο εγκρίθηκε από τη Γερουσία και τη Βουλή με οριακές -σχεδόν αποκλειστικά κομματικές- ψήφους, και ο Τραμπ το υπέγραψε στις 4 Ιουλίου, με στρατιωτικά αεροσκάφη να πετούν από πάνω.

Η νομοθεσία επεκτείνει τεράστιες, οπισθοδρομικές φορολογικές περικοπές, που χρηματοδοτούνται εν μέρει από μεγάλες περικοπές στο Medicaid, το πρόγραμμα ασφάλισης υγείας για πολίτες με χαμηλό εισόδημα και άτομα με αναπηρία.

Σύμφωνα με εκτιμήσεις του Γραφείου Προϋπολογισμού του Κογκρέσου, σχεδόν 11 εκατ. περισσότεροι Αμερικανοί θα μείνουν χωρίς ασφάλιση υγείας έως το 2034 εξαιτίας της εν λόγω νομοθεσίας.

Το νομοσχέδιο προβλέπει, επίσης, περίπου 170 δισ. δολάρια για την επιβολή της μεταναστευτικής νομοθεσίας και την ασφάλεια των συνόρων, περιλαμβανομένων 45 δισ. για την αύξηση της ικανότητας κράτησης της Αμερικανικής Υπηρεσίας Μετανάστευσης και Τελωνείων και 30 δισ. για την πρόσληψη χιλιάδων νέων υπαλλήλων.

Περιορισμός της ομοσπονδιακής κυβέρνησης

Η προσπάθεια της κυβέρνησης να περιορίσει το μέγεθος του ομοσπονδιακού κράτους καθοδηγείται από το λεγόμενο Υπουργείο Αποδοτικότητας της Κυβέρνησης, ή Doge, με επικεφαλής τον Ίλον Μασκ, με διακηρυγμένο στόχο την εξάλειψη «σπατάλης, απάτης και κατάχρησης».

Η προσπάθεια αυτή έχει οδηγήσει στο κλείσιμο ολόκληρων υπηρεσιών -όπως αυτή που είναι υπεύθυνη για τη διανομή της ξένης βοήθειας- μερικές φορές χωρίς να λαμβάνονται υπόψιν οι συνέπειες. Μια πρόσφατη μελέτη στο ιατρικό περιοδικό The Lancet βρήκε ότι οι συνεχιζόμενες μεγάλες περικοπές στη χρηματοδότηση μπορεί να οδηγήσουν σε πάνω από 14 εκατ. επιπλέον θανάτους έως το 2030, περιλαμβανομένων 4,5 εκατ. παιδιών.

Η Doge έχει διαλύσει το Γραφείο Οικονομικής Προστασίας Καταναλωτών και τον ραδιοτηλεοπτικό φορέα Voice of America, και έχει μειώσει δραστικά προσωπικό σε υπηρεσίες όπως τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων, ο Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων και τα Εθνικά Ινστιτούτα Υγείας.

Από τον Ιανουάριο, έχουν απολυθεί πάνω από 67.000 ομοσπονδιακοί υπάλληλοι από διάφορους οργανισμούς, σύμφωνα με τον Roger Lee, που παρακολουθεί τις απολύσεις στο ομοσπονδιακό κράτος και τη βιομηχανία τεχνολογίας.

Το ομοσπονδιακό κράτος προηγείται όλων των αμερικανικών τομέων σε απολύσεις, σύμφωνα με την εταιρεία τοποθέτησης προσωπικού Challenger, Gray & Christmas.

Ο Μασκ ανακοίνωσε την αποχώρησή του από τη Doge στα τέλη Μαΐου, αλλά οι περικοπές συνεχίζονται. Τη Δευτέρα, το Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ αποφάσισε ότι η κυβέρνηση Τραμπ μπορεί να προχωρήσει στο σχέδιό της να απολύσει 1.400 υπαλλήλους του Υπουργείου Παιδείας.

«Η πλειοψηφία είτε εθελοτυφλεί απέναντι στις συνέπειες της απόφασής της είτε είναι αφελής, αλλά όπως και να έχει, η απειλή για τη διάκριση των εξουσιών του Συντάγματός μας είναι σοβαρή» έγραψε η δικαστής Σόνια Σοτομαγιόρ.