ΜΙΑ ΕΙΚΟΝΑ 1000 ΛΕΞΕΙΣ

Οι Γεζίντι είναι μία μικρή απομονωμένη Κουρδική φυλή που απλώνεται σε μερικές δεκάδες χωριά του Βόρειο Ιράκ. Αυτό που τους κάνει μοναδικούς σχεδόν σε όλο τον πλανήτη είναι η λατρεία τους προς τον Σατανά. Σύμφωνα με την παράδοση τους ο Θεός είναι μόνο ο δημιουργός του σύμπαντος. Η συντήρησή του την έχει ανατεθεί στους επτά αγγέλους. Ο πιο σημαντικός από αυτούς, ο αρχηγός τους, είναι ο Αζαζέηλ, ο οποίος για την ανυπακοή του έχασε την εύνοια του Θεού. Οι άλλες θρησκείες τον αποκαλούν Σατανά, ένα όνομα που απαγορεύεται στους Γεζίντι να προφέρουν, όπως και στους αλλόθρησκους συνομιλητές τους. Αποφεύγουν μάλιστα και όσες λέξεις συνδυάζουν το sh και το ta. Οι Γεζίντι τον ονομάζουν Μέλεκ Τάος, δηλαδή Αγγελο – Παγώνι. Γι’ αυτό το παγώνι είναι το έμβλημά τους.

Για τους Γεζίντι η αγάπη για τον πλησίον δεν είναι εντολή. Πρέπει να απορρέει από την καρδιά. Το κακό που φωλιάζει στις καρδιές των ανθρώπων δεν οφείλεται στον Διάβολο αλλά στους ίδιους. Το κακό αναγνωρίζεται ως πραγματικότητα της ζωής και είναι απαραίτητο να υπάρχει για να υπάρχει και το καλό. Δεν είναι τυχαίο ότι η περιοχή τους λέγεται «η γη του Διαβόλου» και όπως θα διαβάσετε πιο κάτω έχει μεταμορφωθεί σε κόλαση.

A wounded man is carried away from an Iraqi Air Force helicopter that crashed shortly after takeoff during a rescue mission. Sinjar Mountains, Iraq, Aug. 12, 2014. Magnum for TIME

Για περισσότερους από 8 αιώνες οι Γεζίντι ανοίγονταν ελάχιστα στις υπόλοιπες φυλές της χώρας πόσο περισσότερο στους ξένους. Η πρώτη επαφή μαζί τους ήρθε αναγκαστικά με την πτώση του καθεστώτος του Σαντάμ ενώ τον περασμένο Αύγουστο γίνανε στην κυριολεξία ένα με αυτούς στην προσπάθεια να σωθούν από την ορμή των τζιχαντιστών του Ισλαμικού Κράτους.

Αυτή την τραγική χρονική στιγμή μέσα από ένα στιγμιότυπο – που συγκαταλέγεται μέσα στις καλύτερες φωτογραφίες του 2014 σύμφωνα με το Time – φέρνει στην μνήμη του ο φωτογράφος Μόουζες Σαμάν. Βρέθηκε εκεί με μερικούς δημοσιογράφους ξένων πρακτορείων και εφημερίδων, ο ίδιος απεσταλμένος του Time, για να καλύψουν την διάσωση με ελικόπτερα των Γεζίντι όπου πλέον είχαν παγιδευτεί στην κορυφή του βουνού Σιντζάρ από τους Τζιχαντιστές.

«Αυτή η φωτογραφία είναι μέσα από ένα διασωστικό ελικόπτερο λίγες μόνο ώρες αφού επιβίωσα(με) από την κατάρριψη ενός άλλου ελικοπτέρου. Πετούσαμε πάνω από το βουνό Σιντζάρ νωρίτερα το απόγευμα με ένα στρατιωτικό ελικόπτερο του Ιράκ με σκοπό να φωτογραφίσω την παράδοση ανθρωπιστικής βοήθειας στους πολιορκημένους Γεζίντι. Προσγειωθήκαμε και μπροστά μας ξεδιπλώθηκε μια απο τις πιο δραματικές σκηνές που έχω αντικρίσει: Όπου και να κοιτούσες ήταν άρρωστοι και καταπονημένοι άνθρωποι, αδύναμοι από την πείνα και την δίψα. Κάποιοι με το που προσγειωθήκαμε προσπάθησαν να μπουν άναρχα μέσα μέσα για να σωθούν την ώρα που το πλήρωμα έδινε προτεραιότητα στα γυναικόπαιδα και τους ηλικιωμένους.

A boy whose mother was onboard the helicopter cries as he does not know her fate. She survived. Sinjar Mountains, Iraq, Aug. 12, 2014. Magnum for TIME

Όλα ήταν έτοιμα και το ελικόπτερο άρχισε να ανεβαίνει λίγα μέτρα με προορισμό τα πιο ασφαλή χωριά στο ιρακινό Κουρδιστάν. Μετά ήρθε το σκοτάδι. Δεν θυμάμαι πως βρεθήκαμε ξανά στο έδαφος το μόνο που θυμάμαι είναι ότι όταν ξύπνησα αισθάνθηκα το βάρος αρκετών ανθρώπων που είχαν πέσει επάνω μου. Με τον ένα ή τον άλλο τρόπο συρθήκαμε έξω από την άτρακτο και προσπαθούσαμε να καταλάβουμε σε πόσα σημεία είχαμε τραυματισθεί. Σύντομα συνειδητοποιούμε ότι ένας από τους πιλότους μας ήταν νεκρός. Το σκηνικό πλέον είχε αλλάξει. Γύρω μου έβλεπα λιποθύμα παιδιά στην αγκαλιά των μανάδων τους που πλέον ήταν σε κατάσταση υστερίας. Μερικές ώρες αργότερα ήρθε ένα διασωστικό ελικόπτερο να περισυλλέξει τους τραυματίες. Από εκεί προέρχεται και η φωτογραφία. Τραυματισμένα μέλη του πληρώματος και Γεζίντι πλαισιώνουν το νεκρό σώμα του πιλότου το οποίο είναι σκεπασμένο με μία κουβέρτα. Στο πίσω μέρος ένα μέλος του πληρώματος βοηθάει τραυματισμένο συνάδελφο του να βρουν ένα μέρος να ακουμπήσουν σε ένα σκηνικό που θυμίζει σφαγείο. Στην αριστερή πλευρά της φωτογραφίας, ένας τραυματισμένος εθελοντής στηρίζει το κεφάλι του στα χέρια του, μη μπορώντας να πιστέψει ότι επέζησε της συντριβής».

Για την ιστορία να αναφέρουμε ότι η πτώση του ελικοπτέρου φέρεται να προήλθε από την υπέρβαση του ορίου βάρους. Την ανησυχία αυτή είχε μεταφέρει ελάχιστα λεπτά πριν το δυστύχημα ο άτυχος πιλότος στον δημοσιογράφο του Channel 4, Τζόναθαν Ράγκμαν.