Γιατί αφαιρέθηκε απόσπασμα για την Παλαιστίνη από το βιβλίο της Γ’ Γυμνασίου

Από τις αρχές Ιουλίου έγινε γνωστό ότι από το βιβλίο της Νεοελληνικής Γλώσσας της Γ’ Γυμνασίου αφαιρέθηκε κείμενο του δημοσιογράφου και συγγραφέα Πέτρου Παπακωνσταντίνου (γραμμένο από το 2002) για την Ιντιφάντα των Παλαιστίνιων που είχε τίτλο “Μία γενιά που της έκλεψαν το χαμόγελο”.

Η είδηση, όπως ήταν λογικό, προκάλεσε σάλο. Γιατί να αφαιρεθεί ένα κείμενο για τους Παλαιστίνιους αυτήν την περίοδο που ο πληθυσμός της Γάζας σφαγιάζεται από τα συνεχή χτυπήματα των Ισραηλινών δυνάμεων; Το τάιμινγκ της εν λόγω επιλογής ήταν ιδιαίτερα προβληματικό.

Από τους πρώτους αντέδρασε ο συγγραφέας, ο κ. Παπακωνσταντίνου ο οποίος ανάρτησε στο facebook όλο το κείμενο (από την εφημερίδα “Καθημερινή”) το οποίο συνόδευσε με το εξής μήνυμα:

“Για την Ιστορία: Το ρεπορτάζ που έγραψα πριν από 23 χρόνια, απ’ όπου και το απόσπασμα που φιλοξενήθηκε στο αναγνωστικό και τώρα αφαιρείται.
Για να θυμούνται ορισμένοι ότι η Ιστορία της Μέσης Ανατολής δεν ξεκίνησε με τις επιθέσεις της Χαμάς, την 7η Οκτωβρίου 2023 και ότι το πρόβλημα των προβλημάτων της περιοχής είναι η ισραηλινή κατοχή”.

To νέο κείμενο όπως το παρουσίασε η ιστοσελίδα esos

Σύμφωνα με πληροφορίες από το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής,το οποίο έχει την ευθύνη για τις αλλαγές στα σχολικά βιβλία, εφέτος έγιναν 168 αλλαγές στο Δημοτικό και το Γυμνάσιο, μία εκ των οποίων είναι και αυτή στο βιβλίο της Νεοελληνικής Γλώσσας της Γ΄ Γυμνασίου.

Τονιζόταν όμως την ίδια ώρα ότι η αντικατάσταση του συγκεκριμένου κειμένου από νέο εκπαιδευτικό υλικό, το οποίο δημιουργήθηκε με τη συνδρομή εργαλείων Τεχνητής Νοημοσύνης, έγινε με γνώμονα την ανάγκη για ουδέτερη και παιδαγωγικά εστιασμένη προσέγγιση σε θέματα που απαιτούν γλωσσική επεξεργασία εννοιών.

Κατά τις ίδιες πληροφορίες του NEWS 24/7 η αλλαγή χαρακτηρίζεται “ενδιαφέρουσα και αξίζει συγχαρητηρίων”. Προτιμήθηκε, επίσης, έτσι ώστε η σχολική κοινότητα να έχει την ευκαιρία να μελετήσει ένα κείμενο που δεν δημιουργήθηκε από άνθρωπο. Αυτό το χαρακτηριστικό προσφέρει στη σχολική κοινότητα μια μοναδική ευκαιρία να προσεγγίσει ένα μη ανθρώπινο κείμενο, δηλαδή ένα κείμενο που δεν δημιουργήθηκε από συγγραφέα με προσωπικά βιώματα ή προθέσεις, αλλά από αλγόριθμο.

Ταυτόχρονα, όπως σχολιαζόταν, επανασχεδιάστηκαν και οι συνοδευτικές δραστηριότητες, όχι μόνο για να προσαρμοστούν στο νέο κείμενο, αλλά για να ενισχύσουν τη μαθησιακή εμπλοκή και την κριτική σκέψη των μαθητών/μαθητριών. Ενδεικτικά, εκτός από τις παραδοσιακές γραμματικο-συντακτικές ερωτήσεις που εντοπίζουν δευτερεύουσες προτάσεις, οι νέες δραστηριότητες εμπλέκουν τους μαθητές σε ερωτήματα όπως: «τι είδους πληροφορίες χρησιμοποίησε η ΤΝ;» ή «Από πού τις βρήκε;».

Από το γεγονός ότι το ΙΕΠ αναζήτησε, όπως αναφέρουν οι πληροφορίες μας, “ουδέτερη και παιδαγωγικά εστιασμένη προσέγγιση” καταλαβαίνει κανείς ότι δεν πρόκειται για μία… ουδέτερη απόφαση.

Αλλωστε τα προηγούμενα χρόνια δεν είχε τεθεί ανάλογο θέμα. Τα τελικά συμπεράσματα ανήκουν, όπως πάντα, στον αναγνώστη.