ΡΟΥΜΠΕΝ ΕΣΤΛΟΥΝΤ: Ο ΣΚΗΝΟΘΕΤΗΣ ΤΟΥ ΧΡΥΣΟΥ ΦΟΙΝΙΚΑ ΜΑΣ ΜΙΛΑ ΓΙΑ ΤΟ ΔΡΑΜΑ ΤΩΝ ΠΛΟΥΣΙΩΝ
Μιλήσαμε με τον Σουηδό σκηνοθέτη που κατέκτησε τον Χρυσό Φοίνικα των Καννών με το Triangle of Sadness. Αυτή είναι μια πρώτη γεύση όσων μας είπε.
Να ένα στατιστικό στοιχείο μιας που στον σουηδό σκηνοθέτη Ρούμπεν Έστλουντ φαίνεται πως αρέσει η μαθηματική σκέψη: 1 στις 3 ταινίες του κερδίζουν τον Χρυσό Φοίνικα.
Ο Έστλουντ μπήκε σε ένα εκλεκτό κλαμπ σκηνοθετών όπως ο Κόπολα κι ο Χάνεκε, των οποίων δύο διαδοχικές ταινίες έχουν κερδίσει το μεγάλο βραβείο του Φεστιβάλ Καννών. Η 75η διοργάνωση ολοκληρώθηκε το περασμένο Σάββατο με την ανακοίνωση των βραβείων, για ένα κατά γενική ομολογία αδύναμο Διαγωνιστικό από το οποίο έλειψαν οι εκπλήξεις ή οι σπουδαίες ταινίες.
Όμως το παλμαρέ των νικητών του θεσμού δεν έχει χώρο για σχόλια τύπου «ήταν περίεργο το Διαγωνιστικό» ή «πρόεδρος της επιτροπής ήταν ηθοποιός». Ο Έστλουντ μετά το Τετράγωνο το 2017, κερδίζει τον δεύτερο Φοίνικά του με μια ταινία που όπως γράφαμε και στο NEWS 24/7, ξεσήκωσε το φεστιβαλικό κοινό– κάτι που προφανέστατα ίσχυσε και για την επιτροπή, και κάτι που βοήθησε την ταινία να ξεχωρίσει μέσα σε μια κάπως μουντή κι αμήχανη ευρύτερη επιλογή ταινιών.
Στο Triangle of Sadness ένα νεαρό ζευγάρι μοντέλων βρίσκονται σε μια πολυτελή κρουαζιέρα δίπλα σε πάμπλουτους θαμώνες, αλλά αυτό που ξεκινάει ως μια ακόμα σειρά από καπιταλιστικές υπερβάσεις, καταλήγει σε ένα ντόμινο από ευτράπελα, όταν τα πάντα στην κρουαζιέρα πάνε, εχμ, σκατά. (…το εννοούμε.) Η περιπέτεια απλώς ξεκινάει τότε, καθώς στην εξέλιξη των πραγμάτων η κοινωνική και ταξική ιεραρχία θα ανατραπεί με απολαυστικό τρόπο.
Η ταινία, γυρισμένη εν μέρει στην Εύβοια, αποτελώντας ελληνική συμπαραγωγή, αναμένεται να κυκλοφορήσει στις αίθουσες από τη νέα σεζόν, από την Feelgood Entertainment– τότε θα πούμε και περισσότερα, αλλά θα αφήσουμε και τους ανθρώπους πίσω από την ταινία να μιλήσουν γι’αυτήν με τα δικά τους λόγια. Στις Κάννες μιλήσαμε με τον σκηνοθέτη Ρούμπεν Έστλουντ αλλά και με την πρωταγωνίστρια Χάρλμπι Ντιν, για να μάθουμε περισσότερα για την δημιουργία του φιλμ αλλά και για την κοσμοθεωρία πίσω από αυτό.
Ως τότε, μοιραζόμαστε μερικά από όσα μας είπε ο σουηδός σκηνοθέτης, λίγες μέρες πριν κερδίσει τον δεύτερο Χρυσό του Φοίνικα. Για το πώς γεννήθηκε η ιδέα του φιλμ και για το πώς αντιμετωπίζει ο ίδιος προσωπικά αυτό τον κόσμο υπερβολικού πλουτισμού τον οποίο καυτηριάζει– ακόμα κι όταν γίνεται αναγκαίο να ζητήσει χρήματα από ανθρώπους σαν αυτούς που σατιρίζει στην ταινία.
Για το πώς γεννήθηκε η ιδέα του Triangle of Sadness…
Η γυναίκα μου είναι φωτογράφος μόδας κι όταν την γνώρισα πριν 8 χρόνια ήθελα να ξέρω τα πάντα για αυτή τη βιομηχανία. Είχε πολύ ενδιαφέροντα πράγματα να μοιραστεί μαζί μου. Όπως ότι οι άντρες πληρώνονται το 1/3 από τις γυναίκες, ή ότι τα πιο ακριβά brands θέλουν τα μοντέλα να κοιτάζουν πιο κατσουφιασμένα, σα να κοιτάζουν αφ’υψηλού τον καταναλωτή, ενώ τα πιο φτηνά είναι χαμογελαστά, σα να σου λένε καλωσήρθατε στην παρέα μας.
Και φυσικά με ενδιέφερε πώς μας ελκύει, σε μια εντελώς πρωτογενή συμπεριφορά, μια νοοτροπία αγέλης στην πραγματικότητα, όπου θέλουμε να ταιριάξουμε κι εμείς σε ένα κοπάδι και ντυνόμαστε κι εμείς παρόμοια– γιατί δεν θέλουμε να ξεχωρίζουμε πολύ.
Μου είπε μια ιστορία για έναν άντρα 18 χρονών που δούλευε μηχανικός αυτοκινήτων, κάποιος τον είδε, του λέει πρέπει να γίνεις μοντέλο, ΟΚ, αποφάσισε να το δοκιμάσει. Δύο χρόνια μετά έφτασε να κάνει φωτογραφίσεις για άρωμα που τον έκαναν παγκοσμίως γνωστό. Αν σου δείξω φωτογραφία του δεν θα τον αναγνωρίσεις. Αλλά το πρόβλημα ήταν ότι η σύνδεση με το brand ήταν τόσο μεγάλη που δε μπορούσε να πιάσει άλλες δουλειές. Κι επίσης άρχισε να χάνει τα μαλλιά του. Οπότε ο ατζέντης του, του είπε να βρει μια διάσημη κοπέλα ώστε να τον κάνει re-brand. Να πλασαριστεί η ιδέα ότι «δεν είσαι απλά ο τύπος με το άρωμα». Κι εκείνος απαντάει «ναι αλλά η αγάπη;;»
Αυτές οι ιδέες μπλέκονται με το πώς τελικά γίνεσαι ο ίδιος το brand σου, γίνεσαι το μάρκετινγκ κανάλι σου. Κι η οικονομία εν τέλει μας αποξενώνει. Αυτό ήταν το αρχικό μου σκεπτικό.
Για τη σύνδεση των τριών πιο πρόσφατων ταινιών του…
Με ενδιαφέρει το ότι είναι τρομερά περίπλοκο το να είσαι άντρας στη σημερινή κοινωνία. Είμαι σίγουρος ότι είναι περίπλοκο και το να είσαι γυναίκα φυσικά, αλλά είμαι άντρας, οπότε εκεί εστιάζω. Το Force Majeure, το Τετράγωνο και τώρα το Triangle of Sadness σχηματίζουν σχεδόν μια τριλογία για την εμπειρία του να είσαι άντρας σε αυτή την εποχή και να βρίσκεσαι σε μια πάλη πάνω στο τι εκπροσωπεί αυτή η αντρική ταυτότητα.
Για το πώς βλέπει τους υπερβολικά πλούσιους…
Δεν θέλω να αποτυπώσω τους υπερβολικά πλούσιους ως μη ανθρώπους. Θέλω να είμαι κακός απέναντι σε όλους! Δε θέλω να πω ότι οι φτωχοί είναι καλοί κι οι πλούσιοι εγωιστές. Δεν το πιστεύω κιόλας. Οι πλούσιοι μπορεί να είναι όσο καλοί είναι κι οι φτωχοί. Αλλά όταν κοιτάς τι συμβαίνει σε ένα τέτοιο γιωτ ας πούμε, βλέπεις ότι υπάρχουν ακρότητες, και εξωφρενικές συμπεριφορές που βγαίνουν όταν έχεις αυτή τη θέση. Θέλω να έχω χρυσά ψάρια στο τζακούζι, θέλω να είναι γεμάτο με σαμπάνια, θέλω μια τίγρη στο γιωτ, κλπ. Δεν ξέρω πώς φτάσαμε εκεί ως κοινωνία.
Στην ταινία κοιτάω την ομορφιά ως αντίτιμο, ως τρόπο να ανέβεις στην κοινωνία. Και μετά στο γιωτ, θέλω να δω και την συμπεριφορά εκείνων των ανθρώπων, από μια σκοπιά ιεραρχική, από μια σκοπιά οικονομικής δομής. Η θεματική του φιλμ είναι βασισμένη στη μαρξιστική θεωρία. Η θέση μας στην κοινωνία αλλάζει τη συμπεριφορά μας.
Για το πώς είναι να ζητά λεφτά από ανθρώπους που η ταινία στοχεύει…
Έχουμε δύο δισεκατομμυριούχους που έχουν βάλει λεφτά σε αυτή την ταινία και την λατρεύουν! Αλλά έχει ενδιαφέρον. Τους ζητάω μερικά από τα λεφτά τους, για ποιο λόγο να μου τα δώσουν; Έχει ενδιαφέρον να βλέπω όταν κάνω pitch την ταινία σε πλούσιους, να γελάνε όταν τους μιλάω για τη σκηνή με τον καπετάνιο, που ενώ ξερνάνε οι πλούσιοι καλεσμένοι, ο μαρξιστής καπετάνιος διαβάζει από το κομμουνιστικό μανιφέστο και λέει «σταματήστε να είστε μαλάκες και πληρώστε φόρους». Ο καπιταλισμός γενικά πρέπει να ρυθμιστεί –αν μας ενδιαφέρει να κάνουμε κάτι τέτοιο φυσικά– γιατί με τις δωρεές δεν λύνεται τίποτα.
Για την τέχνη του να σοκάρεις…
Κάνουμε ένα δημιουργικό επάγγελμα, ξέρουμε πώς να προβοκάρουμε, είναι ένας σπουδαίος τρόπο να τραβήξεις την προσοχή. Αλλά ένα προβοκάρισμα μπορεί να σου επιφέρει μια έντονη αντίδραση πλέον. Πού είναι και κάπως δίκαιο κιόλας. Και νομίζω πως ένα προβοκάρισμα που είναι κακό, που γίνεται απλώς για την αντίδραση, δεν δουλεύει ποτέ. Λειτουργεί μόνο όταν γίνεται για να προκαλέσει σκέψεις.
