Επιχείρηση “Ιστός της Αράχνης”: Πόσο ευάλωτες είναι οι βάσεις των ΗΠΑ σε επιθέσεις με drones

Η σοκαριστική αντεπίθεση της Ουκρανίας με drone στον στόλο στρατηγικών βομβαρδιστικών της Ρωσίας, γνωστή και ως “Επιχείρηση Ιστός της Αράχνης” έχει οδηγήσει στρατηγούς και αναλυτές να επανεξετάσουν τις απειλές που αντιμετωπίζουν τα υψηλής αξίας αμερικανικά αεροσκάφη σε βάσεις τόσο εντός των ΗΠΑ όσο και στο εξωτερικό – και η κατάσταση είναι ανησυχητική.

«Δεν υπάρχει ασφαλές καταφύγιο ούτε καν στην ίδια την πατρίδα των ΗΠΑ – ιδίως εφόσον οι βάσεις μας εδώ είναι ουσιαστικά εντελώς απροστάτευτες», δήλωσε στο CNN ο Τόμας Σούγκαρτ, ανώτερος συνεργάτης στο Κέντρο για μια Νέα Αμερικανική Ασφάλεια (CNAS). Με τον όρο «απροστάτευτες», ο Σούγκαρτ εννοεί ότι δεν υπάρχουν αρκετά καταφύγια στα οποία μπορούν να σταθμεύσουν τα πολεμικά αεροσκάφη των ΗΠΑ και να προστατευτούν από αεροπορικές επιθέσεις, είτε με drones είτε με πυραύλους.

Αξιωματούχοι του ουκρανικού στρατού δήλωσαν ότι 41 ρωσικά αεροσκάφη επλήγησαν στις επιθέσεις της περασμένης Κυριακής, συμπεριλαμβανομένων στρατηγικών βομβαρδιστικών και αεροσκαφών επιτήρησης, με ορισμένα να έχουν καταστραφεί ολοσχερώς και άλλα να έχουν υποστεί σοβαρές ζημιές. Αργότερα, αναλύσεις έδειξαν ότι τουλάχιστον 12 αεροσκάφη καταστράφηκαν ή υπέστησαν ζημιές, ενώ οι έλεγχοι δορυφορικών εικόνων συνεχίζονται.

Η απειλή για τις στρατιωτικές εγκαταστάσεις των ΗΠΑ

Η ουκρανική επιχείρηση χρησιμοποίησε drones που είχαν εισαχθεί κρυφά στο ρωσικό έδαφος, κρυμμένα μέσα ξύλινα κινητά σπίτια πάνω σε φορτηγά, τα οποία οδηγήθηκαν κοντά σε τέσσερις ρωσικές αεροπορικές βάσεις, σύμφωνα με ουκρανικές πηγές. Μόλις πλησίασαν στις βάσεις, οι στέγες των κινητών σπιτιών άνοιξαν με ειδικό μηχανισμό και τα drones απογειώθηκαν για να εκτελέσουν τις επιθέσεις τους.

Τα ρωσικά αεροσκάφη βρίσκονταν ακάλυπτα στους διαδρόμους των βάσεων, ακριβώς όπως είναι και πολλά αμερικανικά αεροσκάφη σε εγκαταστάσεις τόσο στην πατρίδα όσο και στο εξωτερικό.

«Είμαστε αρκετά ευάλωτοι», δήλωσε ο απόστρατος στρατηγός των ΗΠΑ Στάνλεϊ ΜακΚρίσταλ στον Άντερσον Κούπερ του CNN την Τρίτη. «Έχουμε πολλά υψηλής αξίας περιουσιακά στοιχεία που είναι εξαιρετικά ακριβά», είπε ο ΜακΚρίσταλ.

Οι Ουκρανοί δήλωσαν ότι οι επιθέσεις τους κατέστρεψαν ρωσικά αεροσκάφη αξίας 7 δισ. δολαρίων. Για να γίνει καλύτερο αντιληπτό, αρκεί να αναλογιστούμε πως ένα μόνο βομβαρδιστικό B-2 της Πολεμικής Αεροπορίας των ΗΠΑ κοστίζει 2 δισ. δολάρια. Και οι ΗΠΑ διαθέτουν μόλις 20 από αυτά.

Ο Σούγκαρτ συνυπέγραψε μια έκθεση για το Hudson Institute τον Ιανουάριο, επισημαίνοντας την απειλή για τις στρατιωτικές εγκαταστάσεις των ΗΠΑ από την Κίνα σε περίπτωση σύγκρουσης μεταξύ των δύο υπερδυνάμεων. «Οι δυνάμεις κρούσης του Λαϊκού Απελευθερωτικού Στρατού (PLA) –αεροσκάφη, εκτοξευτές πυραύλων εδάφους, πλοία επιφανείας και υποβρύχια, και ειδικές δυνάμεις– μπορούν να επιτεθούν στα αμερικανικά αεροσκάφη και στα υποστηρικτικά τους συστήματα σε αεροδρόμια παγκοσμίως, ακόμα και εντός της ηπειρωτικής επικράτειας των ΗΠΑ», έγραψαν ο Σούγκαρτ και ο Τίμοθι Γουόλτον. Προσομοιώσεις πολέμου και αναλύσεις δείχνουν ότι «η συντριπτική πλειοψηφία των απωλειών αμερικανικών αεροσκαφών πιθανότατα θα συμβεί στο έδαφος, σε αεροδρόμια (και ότι οι απώλειες θα μπορούσαν να είναι καταστροφικές)».

Μια έκθεση του περιοδικού Air and Space Forces πέρυσι επεσήμανε ότι η αεροπορική βάση Άντερσον στο νησί Γκουάμ –ίσως η σημαντικότερη αμερικανική αεροπορική εγκατάσταση στον Ειρηνικό– η οποία φιλοξενεί εκ περιτροπής βομβαρδιστικά B-2, καθώς και B-1 και B-52, δεν διαθέτει καθόλου θωρακισμένα καταφύγια.

Ο Άλβιν, αρχηγός του επιτελείου της Πολεμικής Αεροπορίας των ΗΠΑ, παραδέχτηκε το πρόβλημα την Τρίτη. «Αυτή τη στιγμή, δεν νομίζω ότι είμαστε στο επίπεδο που πρέπει να είμαστε», είπε σε συνέδριο του CNAS.

Ο ΜακΚρίσταλ είπε ότι οι ΗΠΑ πρέπει να εξετάσουν πώς να προστατεύσουν τις βάσεις τους και τα αεροσκάφη που βρίσκονται σε αυτές, αλλά και πώς να παρακολουθούν τις περιοχές γύρω από αυτές τις εγκαταστάσεις. «Διευρύνεται το φάσμα των απειλών με τις οποίες πρέπει να ασχοληθούμε», δήλωσε ο ΜακΚρίσταλ.

Όλα αυτά όμως κοστίζουν, και ο Άλβιν δήλωσε ότι αυτό δημιουργεί ένα δημοσιονομικό δίλημμα για τις ΗΠΑ.

Μια νέα μορφή αεράμυνας

Τον περασμένο μήνα, ο Τραμπ αποκάλυψε μια άλλη μορφή αεράμυνας για την ηπειρωτική Αμερική: την ασπίδα πυραυλικής άμυνας «Χρυσός Θόλος» (Golden Dome), που αναμένεται να κοστίσει τουλάχιστον 175 δισεκατομμύρια δολάρια.

Παρά το τεράστιο κόστος, το σύστημα αυτό έχει σχεδιαστεί για να αντιμετωπίζει μακρινές απειλές, όπως διηπειρωτικούς βαλλιστικούς πυραύλους.

Το μέγεθος ως αδυναμία

Στην περίπτωση της Ρωσίας, η τεράστια έκταση του εδάφους της αρχικά θεωρούνταν πλεονέκτημα στον πόλεμο με την Ουκρανία. Μία από τις βάσεις που χτυπήθηκαν κατά την ουκρανική “Επιχείρηση Ιστός της Αράχνης” βρισκόταν πιο κοντά στο Τόκιο παρά στο Κίεβο.

Όμως τώρα, το μέγεθος της Ρωσίας αποτελεί μειονέκτημα, γράφει ο Ντέιβιντ Κιριτσένκο στο ιστολόγιο Ukraine Watch του Atlantic Council. Κάθε συνοριακή διέλευση μπορεί να είναι σημείο διείσδυσης· κάθε εμπορευματοκιβώτιο σε κάθε αυτοκινητόδρομο ή σιδηροδρομική γραμμή πρέπει να αντιμετωπίζεται με καχυποψία. «Αυτό είναι ένας εφοδιαστικός εφιάλτης», είπε ο Κιριτσένκο.

Και υπάρχει ένα ανάλογο πρόβλημα με τις Ηνωμένες Πολιτείες. Οι βάσεις βομβαρδιστικών της Αεροπορίας των ΗΠΑ βρίσκονται συνήθως βαθιά στο εσωτερικό της χώρας, αλλά είναι εύκολα προσβάσιμες από οχήματα κάθε μεγέθους. Για παράδειγμα, και τα 20 βομβαρδιστικά B-2 είναι σταθμευμένα στη βάση Whiteman στο Μιζούρι. Σύμφωνα με το CNN, η βάση αυτή απέχει περίπου 600 μίλια από την πλησιέστερη ακτή, τον Κόλπο του Μεξικού, αλλά μόλις 40 χιλιόμετρα νότια από τον Διακρατικό Αυτοκινητόδρομο 70 (Interstate 70), έναν από τους κύριους ανατολικο-δυτικούς εμπορικούς άξονες των ΗΠΑ, από τον οποίο περνούν καθημερινά χιλιάδες φορτηγά.

Η βάση Dyess στο Τέξας, μία από τις έδρες των βομβαρδιστικών B-1, βρίσκεται λίγο νότια από άλλον σημαντικό ανατολικο-δυτικό εμπορικό άξονα, τον Interstate 20.

«Σκεφτείτε όλα τα εμπορευματοκιβώτια και τους παράνομους εισερχόμενους εντός των συνόρων μας», δήλωσε ο Καρλ Σούστερ, πρώην διευθυντής επιχειρήσεων στο Κοινό Κέντρο Πληροφοριών της Διοίκησης Ειρηνικού των ΗΠΑ. «Αυτή η σύνδεση θα προκαλέσει συναγερμό σε ορισμένους κύκλους στις ΗΠΑ», πρόσθεσε.

Στον Ειρηνικό, η επιθετική ισχύς ίσως να μην αρκεί

Εν τω μεταξύ, στον Ειρηνικό, ακόμη και η βελτιωμένη επιθετική ισχύς των ΗΠΑ –την οποία επιθυμεί ο στρατηγός Άλβιν– ίσως να μην είναι αρκετή σε περίπτωση σύγκρουσης με την Κίνα.

Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι ο Λαϊκός Απελευθερωτικός Στρατός της Κίνας (PLA) έχει καταβάλει συντονισμένη προσπάθεια να προστατεύσει τα αεροσκάφη του κατά την τεράστια στρατιωτική του ενίσχυση υπό την ηγεσία του Σι Τζινπίνγκ, σύμφωνα με την έκθεση του Ινστιτούτου Hudson.

Η Κίνα διαθέτει πάνω από 650 θωρακισμένα καταφύγια για αεροσκάφη σε αεροδρόμια εντός 1.150 μιλίων από το Στενό της Ταϊβάν, αναφέρει η έκθεση.

Η πρόταση των αναλυτών: Εξαναγκασμός μέσω πίεσης

Ωστόσο, οι Σούγκαρτ και Γουόλτον υποστηρίζουν ότι η καλύτερη κίνηση που θα μπορούσαν να κάνουν οι ΗΠΑ θα ήταν να αναγκάσουν το Πεκίνο να χτίσει ακόμα περισσότερα καταφύγια – βελτιώνοντας τις αμερικανικές επιθετικές δυνατότητες στην Ασία.

«Σε απάντηση… ο PLA πιθανότατα θα συνέχιζε να ξοδεύει χρήματα σε επιπλέον ακριβές παθητικές και ενεργητικές αμυντικές υποδομές και, με τη σειρά του, θα είχε λιγότερους πόρους να αφιερώσει σε άλλες επενδύσεις, όπως πλήγματα ή δυνατότητες προβολής ισχύος», έγραψαν.