Η Συριακή κρίση κλιμακώνεται, το Προσφυγικό εντείνεται

Του Χριστόδουλου Κ. Γιαλλουρίδη*

Η κρίση στην Μέση Ανατολή εντείνεται και κλιμακώνεται, ο πόλεμος όλων εναντίον όλων είναι μια πραγματικότητα και όλα δείχνουν πως η κατάσταση δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί τούτη την στιγμή, δηλαδή να πληγεί καίρια και ολοκληρωτικά η διεθνής τρομοκρατική οργάνωση των ISIS που εδρεύει στην Συρία και το Ιράκ και απλώνει τα πλοκάμια της σε όλη την Μέση Ανατολή και την Βόρειο Αφρική με κύριες αναφορές την Λιβύη και την Υεμένη και που ταυτόχρονα έχει δικτύωση σε όλο τον κόσμο με ισλαμιστές έτοιμους να πλήξουν τρομοκρατικά μητροπόλεις του δυτικού κόσμου.

Είναι ένα σκηνικό τραγωδίας και απόλυτου αδιεξόδου με επιπτώσεις, όχι μόνο στην υπόθεση της ειρήνης, αλλά και στην διεθνή σταθερότητα και ασφάλεια, που σημαίνει επιπτώσεις στην παγκόσμια οικονομία. Παράλληλα, η Σύνοδος της Γενεύης για την διευθέτηση του Συριακού δεν φαίνεται να έχει καμία προοπτική να οδηγηθεί σε κάποιο αίσιο αποτέλεσμα που να αποτελέσει την αφετηρία διευθέτησης του Συριακού Προβλήματος, ενός διεθνούς πλέον ζητήματος που διαιωνίζει μια παγκόσμια κρίση, γιατί ακριβώς οι εμπλεκόμενες χώρες έχουν εν πολλοίς αντιτιθέμενα συμφέροντα στρατηγικής, τόσο έναντι της Συρίας, όσο και έναντι της Μέσης Ανατολής.

Η πρόβλεψή μας είναι πως το σημαντικότερο πρόβλημα που υπάρχει είναι πως θα οδηγηθεί η Σύνοδος αυτή σε αδιέξοδο, κάτι το οποίο θα σημάνει και το απόλυτο αδιέξοδο της ειρήνης στην Μέση Ανατολή. Ποιοι συγκρούονται επί του ζητήματος της Συριακής διευθέτησης;

Πρώτον, όλοι εκείνοι που δεν αποδέχονται την παρουσία του Άσσαντ και του καθεστώτος του στη Συρία ως βάση για την μετεξέλιξη του Συριακού πολιτικού συστήματος σε ένα δημοκρατικό, στο οποίο να συμμετέχει και η αντιπολίτευση και άλλες δυνάμεις πλην των Ισλαμιστών. Σε αυτό η Ρωσία επιμένει, όπως και το Ιράν, δηλαδή οι αφετηριακές δομές του συριακού κράτους πρέπει να είναι το καθεστώς Άσσαντ. Αντίθετοι είναι η Τουρκία και η Σαουδική Αραβία, που θεωρούν ότι η μετεξέλιξη του κράτους πρέπει να είναι απαλλαγμένη από το καθεστώς Άσσαντ, άποψη που υιοθετούν εμμέσως πλην σαφώς και οι ΗΠΑ.

Φυσικά υπάρχουν και οι αντιθέσεις εν τοις πράγμασι Σουνιτών και Σιιτών, όπως και η εχθρικής αντίθεση Ρωσίας – Τουρκίας, η οποία επηρεάζει σαφώς τις διαπραγματεύσεις. Τα συμφέροντα είναι αντιτιθέμενα και οι συγκλίσεις μηδαμινές.

Επομένως, εμείς ως Ελλάδα πρέπει να είμαστε έτοιμοι ότι η κρίση στην Συρία και το προσφυγικό πρόβλημα, όχι μόνο δεν θα ανακοπεί, αλλά θα ενδυναμώσει και θα λάβει προσεχώς διαστάσεις κλιμακούμενες, πράγμα που σημαίνει πως η Ελλάδα πρέπει εγκαίρως να προετοιμαστεί και να εμπλέξει και τους Ευρωπαίους στο προσφυγικό, που εκδηλώνεται στα νησιά μας, με την έννοια ακριβώς, όχι μόνο της χρηματοδότησης, η οποία είναι απαραίτητη και πρέπει να είναι και γενναία, αλλά και ευρωπαϊκές υπηρεσίες πρέπει και στο ζήτημα της επιτήρησης του Αιγαίου, αλλά και της διαχείρισης σε επίπεδο καταγραφής και ελέγχου των αφικνούμενων ροών, να συμμετέχουν, όπως και οι ευρωπαίοι υπηρεσιακοί παράγοντες, ώστε όλοι να είναι εμπλεκόμενοι.

Φυσικά πρέπει η Ευρώπη να γίνει πολύ πιο αυστηρή έναντι της Τουρκίας, η οποία πρέπει για κάθε ευρώ που παίρνει να συνεισφέρει αποτελεσματικά και εμπράκτως στην επαναπροώθηση αφενός μεν των μεταναστών, αλλά και την διοχέτευση των προσφύγων, οι οποίοι θα φτάνουν στην Ελλάδα, θα καταγράφονται, θα αναγνωρίζονται ως πρόσφυγες και θα αποστέλλονται στις διάφορες ευρωπαϊκές χώρες μέσα από τις ποσοστώσεις, που πρέπει να συμφωνηθούν και να υλοποιηθούν.

Η Ελλάδα δεν μπορεί να γίνει αποθήκη ψυχών. Το μεταναστευτικό πρόβλημα είναι ευρωπαϊκό και ως τέτοιο πρέπει να κατανοηθεί και να  αντιμετωπιστεί, διαφορετικά κινδυνεύει η συνοχή της Ευρώπης.

*Ο Χριστόδουλος Γιαλλουρίδης, είναι Καθηγητής Διεθνούς Πολιτικής Κοσμήτορας Σχολής Διεθνών Σπουδών, Επικοινωνίας και Πολιτισμού Παντείου Πανεπιστημίου

(Φωτογραφία: Sooc.gr)