Ώρα να βάλουμε το χέρι στην τσέπη για να προστατέψουμε τον κρατισμό

Το μεγάλο πλεονέκτημα της εγχώριας αριστερής πολιτικής, είναι ότι μπορεί να απλοποιεί εξαιρετικά δύσκολες έννοιες εντάσσοντας τες υπό την σκέπη του δημοσίου συμφέροντος. Έτσι έπραξε και ο πρώην ο Υπουργός Ενέργειας κος. Πάνος Σκουρλέτης, αμέσως μόλις ανέλαβε τα καθήκοντα του στη δεύτερη Κυβέρνηση της Αριστεράς. Φρόντισε να διασφαλίσει ότι ο ΑΔΜΗΕ (ο Ανεξάρτητος Διαχειριστής Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας), δεν θα ξεπουληθεί αλλά θα παραμείνει υπό δημόσιο έλεγχο. Αυτό κατά τη γνώμη του διασφάλιζε ότι το Ελληνικό Δημόσιο θα μεγιστοποιήσει τα οφέλη.

Μ’ έναν σμπάρο δυο τρυγόνια δηλαδή. Το σχέδιο Σκουρλέτη εξυπηρετούσε και την συριζαική ανάγκη για κρατισμό και την κυβερνητική ανάγκη για να αποδείξει στους πολίτες ότι νοιάζεται για το καλό τους. Είναι φυσικά και εναρμονισμένο με την δέσμευση της Κυβέρνησης να διαχωρίσει ιδιοκτησιακά τον ΑΔΜΗΕ. Το πρόβλημα είναι ότι ο σύντροφος Σκουρλέτης -παρά τις καλές προθέσεις του- δυσκολεύεται να κατανοήσει τον καπιταλιστικό χώρο των επιχειρήσεων.  Έτσι υπέπεσε σε ένα λάθος που δημιούργησε χιονοστιβάδα.

Το σχέδιο Σκουρλέτη ξεκινούσε από τη βασική αρχή ότι το δημόσιο θα συνεχίσει να ελέγχει το 51+% της νέας εταιρείας χωρίς να καταβάλει το αντίστοιχο τίμημα. Σε πλήρη αντίθεση δηλαδή με το σχέδιο των Σαμαροβενιζέλων που προέβλεπε πώληση του 66% του ΑΔΜΗΕ, με τα λεφτά να πηγαίνουν στο ταμείο της ΔΕΗ. Πως θα το έκανε αυτό; Θα πλήρωναν οι Κινέζοι τα 320 εκατ. ευρώ για να πάρουν το 24% και θα πλήρωνε και το κράτος  ένα ποσό για το 25%. Το υπόλοιπο 51% θα πήγαινε υπέρ πατρίδος, με το απλουστευτικό σκεπτικό ότι ήδη το κράτος είναι μέτοχος της ΔΕΗ με 51%.

Μάλιστα το ποσό που θα πλήρωνε το κράτος για το 1/4 της εταιρείας, επιχειρήθηκε να είναι διαφορετικό από το ποσό που πλήρωσαν οι Κινέζοι για το 1/4 της ίδιας εταιρείας. Με σχετική τροπολογία του, ο νέος αρμόδιος Υπουργός, ο κος Σταθάκης, υποστήριξε ότι δεν πρέπει να ληφθεί υπόψιν η αποτίμηση βάση της οποίας πλήρωσαν οι Κινέζοι, αλλά θα πρέπει να γίνει νέα, τώρα που πέφτουν οι τιμές…

Το πρόβλημα όμως δεν σταματά εκεί. Ξεκινά από το γεγονός ότι η ΔΕΗ θα απεμπολούσε ένα πολύ σημαντικό περιουσιακό της στοιχείο, χωρίς να πληρωθεί για το 51%. Η ίδια η επιχείρηση έχει δραματικά προβλήματα (διαβάστε σχετικά εδώ) αλλά ακόμη μεγαλύτερο ήταν το πρόβλημα που δημιουργείται στις τέσσερις συστημικές τράπεζες. Οι οποίες έχουν δανείσει την Επιχείρηση Ηλεκτρισμού με το ποσό-μαμούθ των 2,2 δισ. ευρώ και θέλουν τα λεφτά τους πίσω. Υποχρεούνται μάλιστα να προστατεύουν το συμφέρον των μετόχων και των καταθετών τους. Αν η ΔΕΗ έχανε ένα τόσο σημαντικό περιουσιακό στοιχείο, η διασφάλισή τους θα ήταν σαφώς μικρότερη.

Η Κυβέρνηση, προφανώς εξεπλάγη με την επιστολή των τραπεζών που διεκδικούσαν την διασφάλισή τους αλλά βρήκε άμεσα τη λύση την οποία και ανακοίνωσε διά ενός non paper. Σύμφωνα με αυτή, η ΔΕΗ θα εκχωρήσει έσοδα από συμβάσεις της προς τις τράπεζες και θα μεταβιβάσει και μέρος των δανείων στον ΑΔΜΗΕ. Επιπλέον, το δημόσιο θα προχωρήσει στην αποπληρωμή των οφειλών του προς τη ΔΕΗ, με στόχο η επιχείρηση να αποπληρώσει μέρος των δανείων της. Μια λύση για την οποία κόμπασαν ότι “ικανοποιεί τους πάντες”.

Ίσως δεν ικανοποιεί βέβαια την ίδια τη ΔΕΗ, η οποία βρίσκεται μπροστά σε χρηματοδοτικό γκρεμό και εκχωρώντας τα μελλοντικά έσοδα από τις -σκοτωμένες σε επίπεδο τιμών- συμβάσεις της, θα αντιμετωπίσει ακόμη μεγαλύτερο πρόβλημα βιωσιμότητας. Ίσως δεν ικανοποιεί και τους Κινέζους της State Grid, οι οποίοι και πλήρωσαν για μια εταιρεία χωρίς τα δάνεια, τα οποία θέλει κατόπιν εορτής να της φορτώσει η Κυβέρνηση. Το προφανές είναι ότι θα ζητήσουν την επαναδιαπραγμάτευση του τιμήματος.

Το μεγαλύτερο οξύμωρο της όλης ιστορίας είναι προφανώς η αποπληρωμή των χρεών του ευρύτερου δημοσίου προς τη ΔΕΗ, ύψους περί τα 320 εκατ. ευρώ. Με άλλα λόγια το ελληνικό δημόσιο θα πρέπει να εκταμιεύσει προς τη ΔΕΗ (για το τίμημα του 25% και τις οφειλές) ένα ποσό της τάξης των 600-700 εκατ. ευρώ. Αν αναρωτιέστε που θα τα βρει; Εκεί πού τα βρίσκει πάντα το κράτος. Στις τσέπες των φορολογούμενων. Ήρθε η ώρα να αποδείξουμε έμπρακτα ως λαός ότι θέλουμε τον κρατισμό και δεν μας πειράζει να πληρώσουμε και κάτι τι παραπάνω.

Όσοι αναζητείτε τη σωτηρία στις ορθολογικές προτάσεις της τρόικας, αναλογιστείτε, ότι το φαεινό “σχέδιο Σκουρλέτη”, το αποδέχθηκαν άμα τη εμφανίσει του. Θεωρητικά οι τεχνοκράτες των δανειστών είναι έμπειροι σε θέματα επενδύσεων, αγοραπωλησιών κ.α. Το ότι δεν προέβλεψαν ότι θα ξεσηκωθούν οι τράπεζες με αυτό το μικρό “διακανονισμό” που έκανε ο Σκουρλέτης, να υποθέσουμε ότι είναι μια στιγμή αδυναμίας. Θα έχει ενδιαφέρον να δούμε αν τώρα θα προβλέψουν το ντόμινο των εξελίξεων που θα φέρει ο νέος “διακανονισμός” της Κυβέρνησης, ή θα αφήσουν το πουλόβερ να ξηλώνεται, τη ΔΕΗ να χρεοκοπεί, τους Κινέζους να χαιρετούν και τους πολίτες να “ξωλώνονται” υπέρ του κρατισμού, με στόχο να ασχοληθούν αργότερα με τις συνέπειες των πράξεών ή των παραλείψεών τους.

*Ο Σταμάτης Ζαχαρός είναι αρθρογράφος του NEWS 247 και σύμβουλος έκδοσης της 24 MEDIA ( @SZacharos).